więcej opracowali, notatek i konspektów ir internecie www.econom.pl
Gospodarka światowa:
a) wg kryterium funkcjonalnego historycznie ukształtowany i zmieniający się w czasie system powiązań produkcyjnych, technologicznych, handlowych, finansowych i instytucjonalnych miedzy gospodarkami narodowymi różnych krajów, o różnych poziomach rozwoju gospodarczo-społecznego, włączający je w ogólnoświatowy proces produkcji i wymiany;
b) wg krytenum instytucjonalnego: zbiorowość różnorodnych organizmów i instytucji funkcjonujących zarówno na poziomach krajowych, jak i na szczeblu międzynarodowym, bezpośrednio lub pośrednio zajmujących się działalnością gospodarczą oraz powiązanych z sobą w pewien całościowy system poprzez sieć międzynarodowych stosunków ekonomicznych
Gospodarka światowa jest ze swej natury kategorią ekonomiczną o charakterze dynamicznym
Gospodarka światowa to nie tylko prosta suma elementów składowych (organizmy i instytucje o charakterze gospodarczym).
Ważnym jej składnikiem są również, łączące te elementy, międzynarodowe stosunki ekonomiczne
Podmioty gospodarki światowej:
a) przedsiębiorstwa krajowe (narodowe) - stają się podmiotami gospodarki światowej, gdy w związku ze swą działalnością gospodarczą nawiązują i utrzymują międzynarodowe stosunki ekonomiczne z innymi podmiotami gospodarki światowej (powiązania handlowe, produkcyjne, technologiczne, finansowo-kredytowe);
b) przedsiębiorstwa międzynarodowe (korporacje transnarodowe) - są to przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą mającą zasięg międzynarodowy (działają co najmniej w dwóch krajach) i posiadające wzwiązku z tym swoje filie zagraniczne; wyróżnić można korporacje transnarodowe (aktywa należą do przedsiębiorstwa macierzystego, a zlokalizowane są w kilku krajach) oraz wielonarodowe (aktywa są własnością wielu zagranicznych przedsiębiorstw); korporacje są pierwszoplanowym podmiotem gospodarki światowej;
c) gospodarki narodowe poszczególnych krajów (wraz z instytucją państwa) - najważniejszy podmiot gospodarki światowej; struktura, w której sumuje się działalność przedsiębiorstw; poprzez swoją działalność państwo może regulować stopień i sposób włączenia gospodarki krajowej do gospodarki światowej:
d) międzynarodowe (regionalne) ugrupowania integracyjne - wyróżniające się na tle otoczenia, względnie jednolite organizmy gospodarcze obejmujące dwa lub więcej krajów, proces integracji polega na wzajemnym dostosowaniu struktur gospodarczych krajów ugrupowanie integracyjne mogą mieć charakter formalny (zinstytucjonalizowany) lub nieformalny: oprócz zmian strukturalnych w zintegrowanych gospodarkach zachodzą również zmiany organizacyjne i regulacyjne (dotyczące funkcji instytucji państwa);
e) międzynarodowe organizacje gospodarcze - wywierają one wpływ na mechanizmy międzynarodowej współpracy gospodarczej oraz na strukturę i charakter stosunków między podmiotami gospodarki światowej; pełnią przede wszystkim funkcje regulacyjne i kontrolne (ustanowienie wzorcowi norm postępowania
Międzynarodowe stosunki ekonomiczne - stosunki ekonomiczne nawiązywane pomiędzy różnymi podmiotami gospodarki
światowej.
Proces umię dzyń ar od owi a ni a przedsiębiorstw:
1. Umiędzynarodowienie sfery wymiany (eksport lub import produktów lub surowców).
2 Wejście na rynek zagraniczny (międzynarodowy) poprzez podjęcie tam bezpośredniej działalności gospodarczej (np produkcji)
3. Globalizacja, czyli pełne przestawienie się na działanie w skali rynku międzynarodowego (światowego).
Regionalna struktura gospodarki światowej - podział gospodarki światowej ze względu na cechy krajów (np wg
standardów MFW: kraje najbardziej rozwinięte, rozwijające się. transformujące i inne).
Cechy tradycyjnej gospodarki światowej
a) międzygałęziowa komplementamość strukturalna (kraje wrymieniają między sobą towary i wyroby gotowe)
b) bilansowanie (równowaga) deficytów i nadwyżek w ramach trzech podmiotów: Europa Zachodnia, USA oraz kraje rolnicze i surowcowe
Cechy współczesnej gospodarki światowej
a) wewnatrzgałęziowa komplementamość strukturalna (wymienia się podzespoły; specjalizacja; korzyści skali)
b) różnorodność form powiązań (inwestycyjne, produkcyjne, towarowe)
c)
Konkurencyjność - zdolność danego podmiotu do przystosowania i rozwoju, wykorzystania zagrożeń jako wyzwań, które sprzyjają rozwojowi.
Konkurencyjność (wg Institute for Management Development):
a) w odniesieniu do kraiu warunki, które sprzyjają lub utrudniają rozwój gospodarczy, sprawiają, że lokowanie inwestycji w danym kraju z powodu zasobów krajowych staje się atrakcyjne dla potencjalnego przedsiębiorcy; za ilościową miarę konkurencyjności gospodarki uważa się wydajność pracy lub też dynamikę wzrostu tej wydajności:
b) w odniesieniu do sektora gospodarczego: miarą konkurencyjności jest tu możliwa stopa zwrotu z dokonanych inwestycji;