109502

-    Na drugim miejscu plasują się ryby (szczególnie tłuste jak łosoś i śledź) oaz produkty rybne, takie jak tran z łososia.

-    Natomiast pokarm roślinny charakteryzuje się bardzo niskim poziomem dioksyn i to

zarówno warzywa i owoce jak i oleje roślinne. Jednak rośliny uprawiane na wolnym powietrzu w terenach przemysłowych narażone są na opad pyłu zawierającego dioksyny (np. sałata). Dotyczy to szczególnie też terenów gdzie wypala się trawę, słomę, liście, gałęzie itp. Także sposób przyrządzania pożywienia wpływa na zawartość w nich dioksyn. Jeśli np. wołowina zawierająca 1 ng dioksyn w 1 kilogramie tłuszczu będzie poddana smażeniu w temp. 280°C lub grilowaniu na otwartym ogniu, to po tej obróbce będzie zawierać do 50 ng dioksyn    (50    x    więcej    !).

Sposób działania dioksyn: Dioksyny i irme wymienione wyżej czynniki mogą oddziaływać na komórkę poprzez szereg niezależnych od siebie mechanizmów. Mogą ingerować w syntezę, wydzielanie, transport, usuwanie, wiązanie lub działanie hormonów endogennych. Mogą okresowo lub pennanentnie zaburzać proces sprzężenia zwrotnego w ten sposób włączając się w powiązanie z mózgiem, przysadką, gonadami, gruczołem tarczycowym i innymi gruczołami dokrewnymi. Jedną z dróg oddziaływania dioksyn jest możliwość łączenia się tych związków z receptorami niektórych hormonów i przez to naśladow^ranie działania naturalnych hormonów, hura możliwość polega na tym, że po związaniu z receptorem hormonu blokują go i w ten sposób uniemożliwiają działanie naturalnych hormonów. Biorąc pod uwagę budowę dioksyn i fakt, że cząsteczka tych związków chemicznych jest bardzo podobna do cząsteczki hormonów' steroidowych, głównymi miejscami ich działania są męski i żeński układ rozrodczy, tarczyca, endometrium macicy, gruczoł mlekowy oraz irme organy gdzie produkowane są lub gdzie działają hormony sterydow^re. Należy jednak podkreślić, że działanie dioksyn nie ogranicza się tylko do wiązania z receptorem.

Skutki toksycznego działania dioksyn:

Objawy zatrucia:

-    narastająca utrata masy ciała

-    zmniejszenie łaknienia

-    krwotoki z przewodu pokarmowego

-    uszkodzenie wątroby (porfiria - wrodzone lub nabyte schorzerue polegające na zabiuzeniu działania enzymów w szlaku syntezy hemu: hiperlidemia - nazywamy zespól zaburzeń metabolicznych objawiających się podwyższonymi poziomami frakcji cholesterolu i tnghcerydów w surowicy krwi) i innych narządów wewnętrznych

-    zaburzenia funkcjonowania układu wydzielania wewnętrznego(czyli honnonalnego) oraz immunologicznego.

Objawy zaobserwowane u ludzi narażonych na wysokie stężenia dioksyn (np. w wyniku katastrof):

-    zmiany skórne tzw. trądzik clilorowy (polega na hipcrkeratozic i hinemlazii naskórka, luperkeratozą mieszków włosowych oraz zaburzeniem funkcji i budowy gruczołów loiowwch. Skóra twarzy i małżowin usznych jest nieregularnie wyniesiona, na niej stwierdza się występowanie licznych zaskómików, tworzących stwardniałe skupienia i zgrubienia. Gruczoły łojowe są poszerzone, ich ujścia są zaczopowane przez masy rogowo-lojowe; istnieje tendencja do tworzenia torbieli lojowo-rogowych.

-    luperplazja (to rozrost tkanki, narządu ponad nomie)

-    hiperkeratoza naskórka (znaczne pogrubienie warstwy rogowej naskórka związane z nadmiernym rogowaceniem)

-    skłonność do tworzenia torbieli rogowo-lojowych

-    zaburzenia w równowadze hormonalnej