uwarunkowaniach komunikacyjnych [8].
Ten tradycyjny już rodzaj zastosowali ścian szczelnych jest powszechnie znany i opisany, chociaż zagadnienia związane z modelowaniem układu ściana-grunt są nadal podejmowane i analizowane. Warto zauważyć, że w przedstawionych przypadkach ściany szczelne poddane są niemal wyłącznie oddziaływaniom poziomym (parcia gmntu czynne i bierne, parcie hydrostatyczne wody. reakcje rozpór. kotew, ściągów i zastrzałów.
Konstrukcje ścianowo-ściągowe przytrzymujące korpusy nasypów
Konstrukcje ścianowo-ściągowe stosowane są między iiuiymi lam. gdzie inne teclmiki wspomagające stalowe ściany w przenoszeniu obciążeii poziomych są niemożliwe do wykorzystania z powodów teduiicznych lub tedinologicznych. Zastosowanie takiej konstrukcji tymczasowej opisano na przykładzie budowy tunelu w Krakowie, pod układem torowym stacji Łobzów.
Technologia budowy tunelu została szczegółowo opisana w pracach [8] i [9], W pierwszym etapie budowy (rys. 9) wykonywano segmenty skrajne (4) i (5). utrzymując ruch na pozostawionym nasypie w części środkowej obiektu. Wymagana przestrzeń dla prowadzenia robót podyktowała koiueczność uformowania pionowych ścian w zachowanej części nasypu
Bryła gruntu odpowiadająca segmentowi środkowemu z dwoma czynnymi torami została uchwycona konstrukcją ścianowo-ściągową. Zastosowano dwie ściany szczelne (1) wykonane z grodzic (bnisów) typu G62 (1 = 10,0 m). na odcinku nasypu o długości 27.0 m.
Zagłębianie grodzic realizowano metodą wwibrowywania. jako najbardziej efektywną w zastanych warunkach gruntowy cli Po wykonaniu ścian przystąpiono do głębienia wykopów. W miarę odsłaniania ścian spinano je ze sobą za pomocą ściągów (2). Ściągi te wykonano z rur stalowych (d = 130/10 mm), instalowanych w gruncie teduiiką przewiertów poziomych (długość jednego przewiertu około 14 m). Pomiędzy przewiertami stosowano odstępy 1.5 do 2,0 m. Ściągi przejmowały parcie gruntu nieobciążonego i obciążonego taborem kolejowym za pośrednictwem poziomych rygli-kleszczy (3). usytuowanych na trzech poziomach. Nie stosowano sprężania ściągów, diociaż byłoby to korzystne z punktu widzenia ograniczenia osiadali naziomu z czynnymi torami.
Do wykonania rygli-kleszczy zastosowano dwuteowniki szerokostopowe (HEB 300), pakietowane parami dla każdego poziomu Przy podstawach ścian szczelnych, ze względu na zaleganie tam słabej warstwy namułów piaszczystych
0 konsystencji plastycznej, założono blisko siebie dwa poziomy.
Wysokość nasypu współpracującego z układem ścianowo-ściągowym wynosiła około 10 m. Przekrój poprzeczny bryły nasypu kolejowego przytrzymanego konstrukcją ścianowo-ściągową wraz z widokiem gotowej ściany i szczegółami zakotwień ściągów pokazano na rysunku 2.
Zachowanie bryły gruntu zabezpieczonej ścianami szczelnymi bieżąco kontrolowano zarówno podczas głębienia wykopów jak i później, do czasu przełożenia ruchu na ukończone segmenty skrajne tunelu. W okresie tym dokonano kilkakrotnej korekty niwelety torów, obniżającej się wskutek osiadali naziomu. Obserwowano również zachowanie korpusu nasypu w kierunku poprzecznym w kontekście utrzymania stateczności całego układu. Nie zanotowano niepokojących objawów w tym zakresie przez cały okres pierwszego etapu budowy, wymagającego stosowania konstrukcji ścianowo-ściągowej.
Wdrożenie przedstawionego sposobu przytrzymania pionowych ścian silnie obciążonego nasypu kolejowego możliwe było, dzięki przeprowadzeniu szczegółowej integralnej analizy statyczno-wytrzymałościowej układu bryły gruntu, współdziałającej z konstrukcją ścianowo-ściągową za pomocą techniki MES (system Z_SOIL.PC). (14], (rys 2). Tymczasowe konstmkcje skrzyniowe
Metoda przeciskowa wykorzystywana w komunikacyjnym budownictwie podziemnym do budowy tuneli [5] wymaga stosowania dużych sił poziomych do przezwyciężenia sił tarcia i oporu czołowego stawianego przez grunt.
Budowa tunelu pod powierzdinią terenu wiąże się z koniecznością budowy komory startowej, zazwyczaj zabezpieczonej tradycyjnym układem ścian szczelnych. Tylna ściana komory stanowi w tym przypadku element oporowy przy realizacji przeciska
W przypadku, gdy tunel wykonywany jest w korpusie nasypu, np. komunikacyjnego, elementem oporowym bardzo często jest konstrukcja skrzyniowa, złożona ze stalowych ścian szczelnych, kleszczy oraz ściągów, wypełniana sukcesywnie gruntem wybieranym z wnętrza wciskanej obudowy. Konstmkcja skrzyniowa musi być dostatecznie głęboko osadzona w gruncie, wystarczająco balastowana w kolejnych etapach budowy oraz dysponować znaczną sztywnością przestrzenną statecznością i wytrzymałością. Poprawne dobranie wszystkich parametrów jest zadaniem dość złożonym, trudnym do dokładnego rozwiązania na gruncie metod tradycyjnych. Stosowane są zazwyczaj podejścia uproszczone, co jest częściowo uzasadnione, biorąc pod uwagę tymczasowy charakter rozważanej konstnikcji
1 stosunkowo niegroźne skutki ewentualnej awarii konstnikcji skrzyniowej. Praca układu skrzynia-gnmt jest jednak zagadnieniem przestrzennym i tak powinna być analizowana, z wykorzystaniem narzędzi omawianych dalej, celem znalezienia racjonalnych rozwiązali.
2.2. Konstrukcje stałe
Układy ścian zewnętrznych parkingów i garaży podziemnych
Powszecluńe stosowanym rozwiązaniem dla ścian zewnętrznych podziemnych parkingów i garaży budowanych metodą stropową lub w wykopie wąskoprzestrzennym jest zastosowanie ścian szczelinowych. Można jednak znaleźć znaczące obiekty rozważanego typu. gdzie to niemal standardowe rozwiązanie zastąpiono konstrukcją wykonaną ze stalowych ścian szczelnych, pełniących funkcję elementu stałego. Dobrym przykładem jest tutaj podziemny parking w centrum Bristolu (Anglia), oddany niedawno do eksploatacji (rys. 3). Stalowe ściany szczeble, zainstalowane na obrysie