społecznych. Początki w sterze wojennej, później handlowej, ale i tak początek wiąże się z tym że w relacjach wewnętrznych plemiona / państwa-miasta nie byty już w stanie zaspokoić swoich potrzeb. Używa się pojęcie Stosunki Między narodowe a nie Stosunki Międzypaństwowe - to pojęcie związane bardziej z nauka amerykańską, gdzie dotyczy to relacji między stanami czyli wewnątrz kraju.
Samo pojęcie SM użyto po raz pierwszy w XVI a w wieku XVII spopularyzował je Jeremy Bentham.
* Czym się różni pz od sm?? jest to pewna sfera funkcjonowania państwa w ramach relacji mn.
SM - pojęcie statyczne.
PZ - pojęcie dynamiczne. Nie można go postrzegać jako sumę polityk państw czy społeczności międzynarodowych.
- Gospodarcza:
- społeczna:
ŚRODOWISKA DZIAŁANIA POLITYKI ZAGRANICZNEJ PAŃSTWA
- Środowisko wewnętrzne: nie wystarczyło w czasach początkowych więc koniecznością było przejście do polityki zewnętrznej, obecnie jest ot tzw. Polityka wewnętrzna państwa = działanie instytucji państwa.
- Środowisko zewnętrzne: działanie państwa na rzecz interesu narodowego i obywatela = polityka zagraniczna. Każde państwo na arenie mn realizuje swoje cele i interesy oraz takiemu oddziaływaniu podlega instrumentem tego działania jest pz, ściśle powiązana z polityka zewnętrzną.
Są 2 podejścia do polityki zagranicznej państwa
- podmiotowe: wyraz zbiorczych działań państwa w stosunku do jego otoczenia
- przedmiotowe: katalog sfer stosunków państwa ze światem zewnętrznym od bezpieczeństwa, wymiany gospodarczej, poprzez sferę społeczną, kulturalną, polityczną historię.
INTERES NARODOWY
Interesy państw a i obywateli ułożone hierarchicznie wg przyjętego systemu wartości. Realizacja interesu narodowego każdego państwa koliduje przeważnie z interesami innych państw dlatego wymaga prowadzenia odpowiednich działań w pz. Interes narodowy jest zawsze procesem celowym i określają go wspólnie instytucje państwowe, oraz elity polityczne, władza wykonawczą grupy nacisku, opinia publiczna.
RACJA STANU
nadrzędny cel państwa. Interes najwyższy. Wspólny dla wszystkich obywateli i instytucji broniących państwa poza jego granicami. Termin powstał w XVI w użył go pierwszy raz Wioch Giovanni Botero. W państwach demokratycznych racja stanu jest zazwyczaj kwestia poza dyskusja. Wokół niej skupiają się wszystkie inne interesy, podmioty bez względu na orientację polityczną.
Racja stanu się zmienia Kiedyś bytó nią utrzymanie / odzyskanie suwerenności państwa. Obecnie:
problematyka gospodarcza problematyka polityczna
CELE: (przykładowe i sztucznie utworzone) nadrzędne
długofalowe: nastawione na stale, wieloletnie dążenie do realizacji interesu społecznego
krótkofalowe
ważne społecznie
mnią ważne społecznie
doraźne: które po wypełnieniu przekształcają się w narzędzia do realizacji jakiegoś celu nadrzędnego.
zadania PZ: