114289

1.    Locke:

2.

a.    teoria stanu natury

Wg Locke’a człowiek jest z natury dobry, w stanie natury ludzie byli wolni, równi, życzliwi, przyjaźnie nastawieni do innych, stan natury był stanem pokoju, (nie istniało życie społeczne). Wszelkie sprawy rozst rzygano zgodnie z prawem natury. W razie konfliktu każdy musiał być sędzią we własnej sprawie. Było icli coraz więcej, tak więc ludzie postanowili przezwyciężyć tę niedogodność i powołać życie społeczne i państwo - instytucję osądzającą i wymierzającą sprawiedliwość. Nastąpiło to w drodze (dwuetapowej) umowy społecznej zawartej przez każdego z każdym (1. utworzenie społeczeństwa 2. wyodrębnienie władzy państwowej).

Jednak charakterystyczny dla poglądów Locke’a jest fakt, że stan natury istnieje nadal po utworzeniu państwa.

b.    treść umowy społecznej

Ludzie w stanie natury nie cłicąc sami rozstrzygać narastających konfliktów stworzyli państwo - zawarli, dwuetapową umowę społeczną każdego z każdym. Treść umowy społecznej dotyczyła przeniesienia na władzę publiczną prawa rozsądzania sporów i wymierzania sprawiedliwości. Tworząc życie społeczne oraz państwo, jednostki nie zrzekły się tej wolności, którą miały w stanie natury, lecz jedynie uwolniły się od niedogodnej sytuacji, w której każdy był sędzią w swojej sprawie, dlatego właśnie w przypadku bezprawnego ograniczenia wolności jednostek Locke przyznaje społeczeństwu prawo do oporu - rewolucji.

c.    jako inspirator liberalizmu

Wolność, która pozostała człowiekowi po powstaniu państwa jest dla niego bezcenna, nikt nie może jej ograniczyć. Ten pogląd spowodował uznanie go za prekursora liberalizmu światopoglądowego. Władza państwowa nie powinna ingerować w życie społeczne i prywatne. Wfolno to czynić państwu tylko w niezbędnych przypadkach. W^;yrazem liberalizmu jest także przyznanie społeczeństwu prawa do oporu.

(I. najlepszy ustrój

demokracja, gdyż gwarantuje wolność i równość każdemu obywatelowi e. prawo natury

Prawo natury istnieje i utrzymuje w ryzach ludzkie namiętności. Ogranicza egoizm.