117633

zwiększyła się około 200 razy. Wystąpił przyrost produkcji tkanin bawełnianych. Powstała nowoczesna fabryka włókiennicza po podłączeniu maszyny parowej do przemysłu włókienniczego.

•    Zrujnowano tkaczy rękodzielników wełniarzy, konsumenci wybrali bawełnę zamiast wełny (wełna gryzie, wprawdzie powoduje lepsze krążenie krwi, ale wdzianka bawełniane były tańsze i nie gryzły O)

•    Rzemieślnicy przegrali z nowo rozwijającym się przemysłem

•    Upadły stare ośrodki przemysłu wełnianego.

•    Wełniarze. którzy byli chlubą Anglii z prestiżu czerpali dochody, a gdy nastąpiła rewolucja zamykali swoje warsztaty, a ich rodziny nie miały, z czego żyć. Zaczęły upadać nawet niektóre miasta.

•    Anglia musiała zapłacić za swoją transformację.

•    Przemysł powstawał tam, gdzie do tej pory Anglia nie była zagospodarowana (Np. Manchester).

•    Miasta pozostają puste, rzemieślnicy stają się bezrobotnymi, szukali miejsca do pracy i życia.

•    Zmiany miały wydźwięk w życiu parlamentarnym, dawne ośrodki, które miały prawo wybierać przedstawicieli do parlamentu, a w zapyziałych dziurach takich jak Manchester, który się rozwijał nie wybierano nikogo. -> trzeba było uzdrowić sytuację polityczną

•    Powstały nowe miejsca pracy, zatrudnienie wzrosło z 40 do ponad 800 tysięcy.

4. Hutnictwo żelaza -> nowe metody obróbki żelaza i koks:

•    Początkowy okres halsztacki 8 wieków przed narodzinami Chrystusa, wtedy zaczęto używać żelaza. Dla wcześniejszych cywilizacji żelazo było mniej łaskawe. W starożytnym Egipcie nie dysponowano złożami żelaza, ani nie było tam również węgla. W 627 roku p.n. Król Perski podbija Egipt, później Aleksandr Wielki, Rzymianie i Arabowie. Cywilizacja Egiptu umarła w czasach rzymskich. Wiele dowiedzieliśmy się o tej wspaniałej cywilizacji całkiem niedawno. W XV i XVI wieku Hiszpania była potentatem, jeśli chodzi

0    stal (Toledo). Popularna była również stal damasceńska (wykonywana w Damaszku). W XVI wieku szybko zaczyna się rozwijać metalurgia angielska. Początkowo Anglicy konstruują ogromne działa, ale z czasem żelazo wytapiane w dymarkach a później wielkich piecach napotyka na braki paliwowe. 1 tona żelaza potrzebuje 45 metrów sześciennych drewna. Zaczęto odczuwać braki drewna. Anglia w XVII wieku stała się zelżoną. Pojawiła się bariera energetyczna. Był to poważny problem dla mającej duże aspiracje gospodarki angielskiej. Szwecja w czasie kłopotów Hiszpanii

1    Anglii wysunęła się na I miejsce pod względem produkcji (dużo lasów, dobrej jakości surowce). Gustaw Adolf - król szwedzki, zreformował armię szwedzką, zaczęto stosować lekkie działa połowę, które często decydowały o przebiegu rozstrzygnięć militarnych. Szwedzi chcieli, aby Morze Bałtyckie, było wewnętrznym jeziorem, tego państwa. Szwedzi walczyli z Polakami, ale nie potrafili z nimi wygrać. Szwecja to mocarstwo, walczące o dominację z Polakami, którzy często walczyli z Turkami. Szwedzi w wieku XVII rozbijali się po Europie. W wieku XVIII, pałeczkę przejęła Rosja Piotra Wielkiego. Mimo, iż była krajem zacofanym, stała się wielką potęgą w wytwarzaniu żelaza. Wcześniej Rosję wszyscy traktowali jako kraj barbarzyński. Rosja stała się potęgą militarną, ale nie ma tam miast i dróg, są jedynie puste przestrzenie. W czasach Katarzyny Wielkiej armia liczyła 400 tysięcy żołnierzy. Polska była bardziej rozwinięta od Rosji, ale była słabsza militarnie. Anglia była sojuszniczką Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. W XVIII wieku Rosja wysyła większość swoich produktów metalurgicznych do Anglii. Największy producent -> Rosja, największy konsument -> Anglia. Rosja żelazo wykorzystywała głównie na potrzeby armii. Artyleria stała się po II wojnę światową najlepszą formacją Rosji. Niema zbytu na żelaza. Chłopów rosyjskich nie było stać na zakup narzędzi