117643

Rok akademicki 2010/2011 Semestr I, mgr D. Kozłowska-Makóś Przedmiot: Finanse publiczne (ćwiczenia)

Teoria wyboru publicznego:

1)    Definicja:

•    Teoria wyboru publicznego jest ekonomiczną teorią polityki,

•    Założenie, że ludzie, niezależnie od ról, w jakich występują, zawsze dążą do osiągnięcia osobistych korzyści,

•    Polityka postrzegana jako rodzaj działalności rynkowej.

2)    Mechanizm alokacji dobra prywatnego i dobra publicznego:

•    Przy wytwarzaniu i alokacji dobra prywatnego konsumenci płacą taką samą cenę i aby osiągnąć większą korzyść krańcową, muszą kupić więcej dobra,

•    W przypadku dobra publicznego konsumenci nabywają tę samą ilość dobra, lecz po różnej cenie,

•    Kryteria alokacji dóbr publicznych są inne niż w przypadku dóbr prywatnych.

3)    Cele i przedmiot wyboru publicznego:

•    Główny cel: obiektywizacja kryteriów wyboru przy alokacji dóbr i usług,

•    Przedmiot zainteresowań:

1.    Demokratyczny system podejmowania decyzji w kwestiach publicznych,

2.    Funkcjonowanie mechanizmów politycznych,

3.    Zachowanie się pojedynczego obywatela, grup społecznych a także ich rola w podejmowaniu decyzji publicznych.

4)    Istota wyboru publicznego:

•    W sektorze publicznym kluczowe znaczenie ma mechanizm polityczny i ściśle z nim powiązany system wyborczy,

•    Decyzje dotyczące alokacji zasobów publicznych podejmowane są w oparciu o zasadę większości, egzekwowane przy wykorzystaniu państwowego aparatu przymusu,

•    W systemach demokratycznych wybór publiczny rozstrzyga się przez wybory przedstawicieli obywateli do władz.

•    Wybór jest podejmowaniem decyzji preferującej jedno rozwiązanie kosztem innego rozwiązania,

•    Wybór może być łatwiejszy, jeśli zachowane są następujące zasady:

1.    każdy wyborca ma jednakową szansę wpływania na przedmiot wyboru,

2.    przedmiot wyboru jest konkretny, wyborca ma rozeznanie czego wybór dotyczy,

3.    wybór dotyczy dwu wykluczających się możliwości.

5)    Paradoks wyborczy:

•    Zachowanie wyborcy, gdy występuje on w grupie jest inne niż wtedy, gdy dokonuje on indywidualnego wyboru,

•    Wyniki ogólne głosowania mogą wypaczać rzeczywiste preferencje wyborców,

•    Paradoks wyborczy występuje tylko w przypadku niewielkich grup.

1