Zależność społeczna jest tylko elementem stosunku społecznego.
Istnieją stosunki społeczne bezpośrednie (powstają ze względu na jakieś odniesienie podmiotu do podmiotu) i pośrednie (powstają ze względu na jednakowe albo różnorodne odniesienie tych podmiotów do czegoś lub do kogoś).
Są też stosunki społeczne faktyczne (powstają ze względu na jakieś oddziaływanie podmiotu społecznego na inny podmiot lub na jakieś jego sprawy) i tetyczne (powstają ze względu na jakąś normę, traktowaną jako normę wiążącą jej adresata, która temu podmiotowi wyznacza określone zachowanie wobec innego podmiotu, czy też zachowanie się w określony sposób ze względu na czynność konwencjonalną dokonaną przez inny podmiot).
Stosunki społeczne formalne i nieformalne.
Stos. społ. o charakterze.......................(zdepersonalizowanym, nie zwraca się uwagi na
osobę partnera stosunku) i personalnym
Instytucje społeczne
Jest to część składowa więzi społecznych. J. Szczepański i Stanisław Kosiński.
Mówimy o instytucjach w sposób wieloznaczny:
1. Grupy osób wyłonione z szerszej zbiorowości dla zaprezentowania jej interesów
2. Formy organizacyjne zespołu czynności wykonywanych przez niektórych członków grupy w imieniu
całości
3. Urządzenia materialne i środki działania pozwalające tym osobom wykonywać ich funkcje
4. Role społeczne szczególnie doniosłe dla życia grupy.
Mamy do czynienia z instytucjami społ., gdy ludzie powołują swą reprezentację jednoosobową lub kolegialną, wykonując swoje czynności publicznie inpersonalnie (czasowo) i w sposób standardowy, powtarzalny, identyczny.
Nurty subiektywizujące socjologii - kładą nacisk na zmienność - mała rola pojęcia instytucji.
Nurty obiektywizujące socjologii - wielka rola dla pojedynczych instytucji.
Panuje moda w socjologii i ek. na instytucjonalizowanie.
Instytucja to powtarzalny sposób ujmowania w ramy działań społecznych ludzi, aprobowany sposób załatwiania spraw między ludźmi.
Socjologia staje się instytucjonalna, gdy przyłącza wagę do tego co formalne i społecznie aprobowane.
Rodzaje instytucji:
1. Formalne (są wyraźnie regulowane przez spisane przepisy) I nieformalne (są regulowane przez
normy przyjęte zwyczajowo, ograniczanie do tej zbiorowości, w której się pojawiły).
2. Ze względu na dziedziny życia społecznego.
♦ ekonomiczne (regulują produkcję i konsumpcję)
♦ polityczne (związane z władzą, interesami publicznymi)
♦ wychowawcze (socjalizacja)
♦ kulturalne (przekazują, utrzymują, rozwijają dziedzictwo kult.)
♦ socjalne (załatwiają sprawy społ. ważna w odczuciu członków grupy)
♦ religijne (stosunek człowieka do sił wyższych)