METODOLOGIA NAUK 3AKO NAUKA O NAUCE
Dwojakie rozumienie nauki z perspektywy metodologii:
♦ Nauka jako rzemiosło uaonych, czyli ogół czynności wykonywanych jako takich
♦ Nauka jako wytwór tych czynności, a więc systemy twierdzeń, do których uznania doszli w swym dążeniu do poznania rzeczywistości.
Metodologia koncentruje się zarówno na czynnościach badawczych i regułach, jak i schematach
wytwo rów tych czynności.
Klasyfikacja metodologii:
♦ Ze względu na zakres badan
3) Metodologia ogólna-traktuje o prawidłowościach rządzących procesem poznawczym, które są wspólne dla wszystkich nauk, np. klasyfikowanie, definiowanie, wnioskowanie, wyjaśnianie.
2) Metodologia szczegółowa (metodologie szczegółowe) - dotycząca danej dyscypliny naukowej i zajmująca się charakterystycznymi dl a tej właśnie dyscypliny naukowej procedurami poznawczymi, np. planowanie eksperymentów w psychologii itp.
♦ Ze względu na badany aspekt nauki
3) Metodologia p ragmatyczna - zajmuje się nauką jako ogółem czynności naukowców, czyi badaniami.
2) Metodologia apragmatyczna -zajmuje się wytworem czynnośd naukowców, czyli wiedzą.
♦ Ze względu na rodzaj analiz/badan
3) Metodologia opisowa -zajmuje się opisem postępowania badaczy i jego wyników - jak przebiega poznanie naukowe, jak prowadzi się eksperymenty.
2) Metodologia normatywna -zajmuje się oceną postępowanie badaczy i wyników tego postę p owa ni a, dokonywaną ze względu na rozmaite kryteria. Podejmuje próby ustalenia zasad jak powinno przebiegać poznanie naukowe, jak postępować aby z realizować cele procesu badawczego.
Metodologia nauk społecznych:
♦ N au ka o p r oce sie p ozn awczy m rz eczywisto śdspołecznej,z awie rają ca dyrektywy b ad awcze wynikające z przyjętego systemu teoretycznego.
♦ Określa zasady doboru odpowiednich metod i technik oraz metod i typów wnioskowań, zasady i nterpr eta q i ze branych danych, zasady ustanowienia relacji pomiędzy teorią społeczną a praktyką badawczą.
♦ Nadaje kierunek badaniom rzeczywistośa społecznej i umożliwia zweryfikowanie ich rezultatów.
Zadania metodologii nauk społecznych:
Opis wzorów postępowanie badaczy Eksplikacja metod
♦
♦