124184

Społeczna doktryna Kościoła katolickiego

Społeczna doktryna Kościoła katolickiego, wyodrębniona z całokształtu doktryny i teologii katolickiej w XIX w. i wyrażana publicznie w poświęconych zagadnieniom społeczno-politycznym encyklikach papieskich

Pierwsza z nich. "Rerum novarum" (Rzeczy nowe) ogłoszona przez Leona XIII w 1891. świadczy o dostrzeżeniu przez Kościół katolicki kapitalizmu i jego społecznej konsekwencji, syniacji burżuazji i położenia robotników. Następne, szczególnie od pontyfikatu Jana XXIII. wskazywały na ewolucję doktryny społeczno-politycznej. Kościoła i na zwiększające się zainteresowanie sytuacją w Rwiecie, zjawiskami i procesami, w których uczestniczą też wierni.

Do najbardziej znanych, wprowadzających rewolucyjne zmiany w wykładni społeczno-politycznej należały encykliki:

Jana XXIII "Mater et Magistra" (Matka i Mistrzyni) z 1961,

"Pacem in terris" (Pokój na Ziemi) z 1963, wyrażające ducha Soboru Watykańskiego II. Papież adresował je do wszystkich ludzi dobrej woli. co oznaczało podjęcie dialogu z ludźmi innych wyznań a także niewierzącymi Kościół nie tylko wyrażał zainteresowanie problemami biedy, niesprawiedliwości w świecie. ale też deklarował swoje poparcie dla działali mogących polepszyć sytuację, sprzyjać rozwiązywaniu konfliktów i zachęcał wiernych do takiej aktywności

Kwestia niezgody na ucisk i niesprawiedliwość spoi. pojawiła się jeszcze silniej w encyklice Pawła VI "Populorum progressio" (Rozwój ludów) z 1967. Rówiueż otwierające pontyfikat Jana Pawła II "Redemptor hominis" (Odkupiciel człowieka) z 1979 i "Laborem exercens" (O pracy ludzkiej) z 1981 skupiały uwagę na egzystencjalnych problemach człowieka, wskazując rolę Kościoła w zmienianiu tej sytuacji. Cały pontyfikat tego ostatniego papieża jest wyraźnie podporządkowany rozwojowi aktywności społecznej i politycznej Kościoła, co wyraża się nie tylko w kształtowaniu mylili ale i inicjowaniu przedsięwzięć popularyzujących doktrynę poprzez wizyty papieża we wszystkich krajach świata.

Od lat 80. Rozwinął się też bardziej radykalny kierunek w myśli społecznej Kościoła zwany teologią wyzwolenia. Oficjalna doktryna społeczna kształtowała się więc w opozycji i konkurencji do niego, co częściowo sprzyjało jej radykalizacji w głoszeniu poglądów sprawiedliwości społecznej i wolności. Charakterystyczne dla współczesnej społecznej doktryny Kościoła katolickiego jest jej wiązanie z elementarnymi wartościami chrześcijańskimi i niezbędnością ponownej ewangelizacji jako najlepszej drogi do uzyskania pokoju i rozwoju w świecie.

Najbardziej tradycyjnie odnosi się społeczna doktryna Kościoła katolickiego do modelu życia społecznego, do roli kobiet i sfer życia prywatnego, akcentując pierwszeństwo rodziny przed aktywnością zawodową