45258

Sokrates (470 - 399 p.n.e.)

cnota (gr. arete) - dobro bezwzględne, najwyższe, o które człowiek

powinien zabiegać bez względu na niebezpieczeństwa

panowanie nad sobą jest cnotą naczelną, wyzwala umysł spod

zwierzęcych popędów

umiarkowanie

stałość

intelektualizm etyczny Sokratesa

cnota jest wiedzą - wiedzieć, co jest sprawiedliwe to jest to samo, co być sprawiedliwym, gdyż człowiek, który wie, co jest sprawiedliwe, nie umie już żyć niesprawiedliwie cnoty można się nauczyć sposoby nauczania wiedzy i cnoty

elenktyczny - zbijanie tez przeciwnika poprzez wyprowadzanie z nich wniosków, dowodzących wewnętrznej sprzeczności tych tez maieutyczny - dopomaga dojść do uświadomienia sobie prawdy poprzez zadawanie pytań - człowiek posiada bowiem intuicyjną wiedze o dobru

aby zdobyć cnotę czystą i najwyższą należało wcześniej zdobyć inne

cnoty - uczciwość, męstwo itp., nie można bowiem pojąć cnoty

najwyższej, będąc jednocześnie pozbawionym cnoty niższej

poznanie cnoty i wiedzy

pragnienie - dążenie do dóbr pozornych

wola - dążenie do prawdziwego dobra, dążenie oparte o wiedzę

człowiek nie musi być użyteczny, by posiąść cnotę - wystarczy, że

będzie uczciwy i odważny i będzie chciał pojąć wiedzę i

podporządkować się prawdzie

metoda indukcyjna - przechodzenie od przesłanek większych do mniejszych

wychowanie to nie tylko przekazywanie wierzeń, umiejętności praktycznych i norm moralnych, ale pomoc w osiągnięciu dobra najwyższego - to dążenie do wiedzy o tym, co dobre nauki o państwie krytyka demokracji

postulat poświęcenia partykularnych interesów polityków dla dobra duchowego i telos - dobra państwowego