49001

Syndrom grupowego myślenia

♦odkryty przez lrvinga Janisa (1982), psychologa amerykańskiego, który poddał analizie

dokumenty niefortunnych decyzji Pentagonu

♦jest to 6 defektów obiegu informacji w grupie decyzyjnej

Syndrom grupowego myślenia obejmował następujące objawy:

-ograniczenie dyskusji do kilku wariantów -unikanie powtórnego analizowania preferowanych rozwiązań -lekceważenie odrzucanych na wstępie wariantów -korzystanie w zbyt małym stopniu z ekspertów

-interesowanie się faktami i opiniami (np. prasa) podtrzymującymi przyjęty wariant rozwiązań i lekceważenie lub unikanie przeciwnych

-lekceważenie czynników zewnętrznych (pozagrupowych) utrudniających wprowadzenie podjętej decyzji w życie (np. biurokracja, związki zawodowe, sabotaż polityczny, itp.)

Przyczyny pojawienia się syndromu grupowego myślenia;

-spójność grupy (przy dużej spójności grupy i jej izolacji członkowie grupy - wbrew swej woli - stają się cenzorami własnego myślenia)

-izolacja od ekspertów

-preferowanie własnych rozwiązań przez lidera -iluzja „wszechmocności” grupy (lekceważenie ryzyka)

-obronna racjonalizacja (pomijanie ostrzeżeń, wątpliwości)

-wspólna iluzja jednomyślności (konformizm)

-wyłonienie z grupy „stróżów poprawnego myślenia” w celu ochrony przed dopływem niepomyślnych informacji

Sposoby minimalizujące objawy grin?owego myślenia:

-akceptacja przez lidera krytyki własnych sądów

-ograniczenie przez lidera zbyt pochopnych podsumowań dyskusji grupowej i unikanie zaleceń propozycji rozwiązań przed zakończeniem dyskusji

-powołanie kilku niezależnych grup decyzyjnych w stosunku do tego samego problemu -minimalizacja odpowiedzialności zbiorowej poprzez:

•    określenie zakresu odpowiedzialności

•    definicję „roli” każdego z członków grupy

•    oczekiwanie lojalności wobec organizacji jako całości nie zaś jednostek -podział grupy decydentów na dwie lub więcej grup i praca pod różnym kierownictwem, by spotkać się po jakimś czasie razem dla sprecyzowania odmienności swoich punktów widzenia -każdy decydent powinien okresowo dyskutować we własnej jednostce organizacyjnej i referować wnioski w grupie decydentów

-zatrudnianie „advocatus diaboli” (człowieka myślącego odmiennie niż wszyscy członkowie

grupy)

-nie lekceważenie sygnałów ostrzegawczych od rywali

-po osiągnięciu „wstępnej zgody” odbycie spotkania „drugiej szansy”

-korzystanie z naukowej gry decyzyjnej