52756

1. Rola religii w filozofii Durkheima

o Durkheim przyznawał religii szczególnie doniosłą rolę w życiu społecznym, sądził, iż „/.../ człowiek, wchodząc w życie religijne, bierze na się inną naturą, staje się innym człowiekiem

o Dzięki religii pojawia się w ludzkim życiu doświadczenie czegoś, co wykracza poza

granice zmysłowego doświadczenia: ponad sferąprofanum konstytuuje się sfera sacrum, w obliczu, której jednostka odczuwa szacunek i lęk, każąpy powściągać naturalne odruchy i rezygnować z zaspokajania przemożnych, kiedy indziej potrzeb organizmu.

o W religii tedy okazuje się możliwe owe przejście od zwierzęcia do człowieka, nad którym na próżno zastanawiali się filozofowie, religia, bowiem wytwarza nakazy i zakazy, dzięki którym jednostka nie zasklepia się w swej zwierzęcej egzystencji, lecz staje się zdolna do uczestnictwa w czymś, co ją przerasta Zostaje zmuszona do przeobrażenia się w człowieka

o Bóg pierwszy przemówił do człowieka z „zewnąfrz", dająp tym samym początek jego ludzkiej historii.

o Durkheim nie był myślicielem religijnym w potocznym tego sowa znaczeniu, gdyż religię rozumiał w bardzo szczególny sposób, pisał „W bóstwie widzą jedynie społeczeństwo przekształcone i przedstawione symbolicznie"

o Postulatem Durkheimowskiego praktycznego rozumu nie był Bóg jakiejkolwiek tradycyjnej religii, lecz „społeczeństwo swoiście odrąbne od indywiduów". To społeczeństwo właśnie wpływająp „z zewnątrz” na jednostkę, czyni z niej istotę rozumną i moralną