52965

1. Emfitueza i superficies

Były to ograniczone prawa rzeczowe na nieruchomościach.

Emfitueza - polegała na dziedzicznym i zbywalnym uprawnieniu emfituety do eksploatacji cudzego gruntu, z obowiązkiem płacenia rocznego czynszu.

Emfitueta, jako dzierżawca wieczysty, miał stanowisko prawne zbliżone do właściciela. Użytkował grunt, nabywał wszelkie pożytki na własność już w momencie separacji. Mógł w sposób nieograniczony ulepszać go, a także zmieniać jego przeznaczenie. Miał prawo ustanowić na gruncie służebność na rzecz osoby trzeciej lub korzystać ze służebności, jeśli grunt był gruntem władającym. Mógł też obciążać grunt zastawem, a nawet oddać do w dalszą dzierżawę wieczystą.

Prawo swoje mógł przekazać osobom trzecim zarówno przez sprzedaż jak i w testamencie.

Superficies - było to prawo powierzchni, dziedziczne i zbywalne, polegające na możliwości pełnego korzystania z budynku wzniesionego na cudzym gruncie.

Prawo justyniańskie ukształtowało superficies jako odrębne prawo rzeczowe, przyznając superficjariuszowi actiones in rem, wzorowane na ochronie własności, podobnie jak miało to miejsce w odniesieniu do emfituety.

Prawo powierzchni różniło od emfituezy przede wszystkim tym, że właścicielowi nie przysługiwało prawo pierwokupu.