IUS CIYILE - INTERPRETACJA PRAWA
Ius (Juiritium. ius civile system prawa przysługujący wyłącznie obywatelom rzymskim (niektórzy inni dopuszczeni przez udzielenie im conubium lub comnierciuni)
dominujące znaczenie - dwa akty prawne: mancipatio i n e x u m.
MANCYPACJA - uroczysty sposób przeniesienia własności, wykonywany przy użyciu kruszcu i wagi; nie uległa zmianie, mimo wprowadzenia około r. 268 p.n.e. bitej monety. NEXUM - uroczysta pożyczka (również jest tu konieczna obecność 5 świadków, libripensa i stron zainteresowanych). Gdyby dłużnik w oznaczonym czasie nie oddal długu, wierzyciel, upomniawszy go, miał prawo dłużnika uwięzić lub nawet sprzedać w niewolę czy zabić.
cechami charaktery stycznymi ustawodawstwa XII tablic były: formalistyka i surowość.
Wskutek rozwoju obrotu handlowego operowanie tymi dwoma aktami prawnymi przestało wystarczać. Trzeba było uzupełnić tę lukę dróg;) interpretacji Dokonali tego kapłani
Przykładami wprowadzenia przez kapłanów drogą interpretacji nowych czynności są np. in iure cessio. adoptio czy emancipatio i remancipatio.
IN IURE CESSIO - Jeden z przepisów procesu stwierdzał możność uznaiua przez pozwanego pretensji powoda. W tym przypadku pozwanego uważano za zasądzonego (eon fessus pro iudicato habetur). Z tego przepisu wytworzono pozorny proces windykacyjny - in iure cessio, służący do nabycia prawa.
ADOPTIO- Wg ustawy XII tablic ojciec, który 3 razy sprzedał syna jak gdyby w niewolę (i n m a n c i p i u m), tracił władzę rodzicielską nad synem. By przeprowadzić adopcję ojciec naturalny sprzedawał syna przyszłemu ojcu adoptującemu, który po pierwszej i drugiej sprzedaży wyzwalał go (przez m anumissi o) Po trzeciej sprzedaży władza ojca naturalnego całkowicie wygasała, wówczas na podstawie in iure cessio powstawała władza ojca adoptującego nad adoptowanym.
EMANCIPATIO- Z tego samego przepisu wydedukowano emancypację, czyli uwlasnowolnienie syna.