89128

9. IUS CIVILE - IUS GENTIUM - IUS HONORARIUM.

IUS CIVILE - był to podstawowy zespół norm prawnych obowiązujących w państwie rzymskim a dotyczący niemal wyłącznie obywateli ( civis - obywatel) rzymskich w czasach wcześniejszych z jednej strony - a następnie jako sam termin w czasach późniejszych oznaczenie prawa prywatnego, lus civile stanowiło początkowo prawa zwyczajowe następnie począwszy od ustawy XII tablic rozwijało się poprzez formy ustawodawcze. Oznaczało ono głównie całe prawo ( publiczne i prywatne) obywateli rzymskich i było najdawniejszą warstwą prawa rzymskiego.

IUS GENTIUM - prawo wspólne stosowane w stosunku do wszystkich ludzi - mieszkańców państwa. Charakteryzowało się ono w odróżnieniu od ius civile tym, źe było świeckie, swobodniejsze, co do formy, dostępne dla wszystkich mieszkańców państwa, ograniczone do sfery stosunków majątkowych i przeznaczone do regulowania obrotu gospodarczego. Było to prawo mniej formalistyczne niż ius dvile, nie przywiązywało wagi do formy dokonywania aktów prawnych. Na jego podstawie wykształcił się proces formułkowy znacznie doskonalszy od procesu legislacyjnego.

IUS HONORARIUM - było to prawo stosowane i tworzone przez działalność magistra tury. Miało ono wiele wspólnego z ius civile a poprzez fakt. że co roku było ono odnawiane o doświadczenia w stosowaniu ius dvile stanowiło prawo bardziej zbliżone do potrzeb życiowych, lus honorarium było prawem stosowanym obok ius dvile jako jego wspomaganie, poprawianie i uzupełnianie. Z biegiem lat różnice pomiędzy tymi prawami zatarły się w prawie poklasycznym.