53107

W obu wypadkach magistiatura ogłasza tzw. ad di ctio na rzecz powoda.

♦ Gdy pozwany zaprzecza pretensji powoda, następowało

/ i t i s c o n t e s t a t i o (stwierdzenie sporu) w drodze oświadczenia stron przez użycie uroczystych słów wymaganych dla danej legis actio i wezwanie przez pretora sędziego, by spór rozstrzygnął

Jeśli rozprawa in iirre nie mogła być zakończona tego samego dnia, pozwany winien dostarczyć ręczydeli, dla zabezpieczenia swego stawiennictwa.

[LITE WSKI: najważniejsze akty jurysdykcyjne określano jako

tria v e r b a sollemnia(legitima) tzn. trzy słowa formalne (odpowiadające ustawie): d o. d i c o. a d d i c o.

S I) a r e - ustanowienie sędziego lub arbitra oraz udzielenie postępowania spornego w danej sprawie

S D i c e r e - przynajmniej tymczasowe przyznanie posiadania na czas sporu opartego na skardze rzeczowej; wydaje się jednak, że dicere obejmowało w ogóle różne akty procesowe magistratury

S Addicere - polega na dołączeniu pozytywnej decyzji magistratury do formalnego oświadczenia strony ojej własnym prawie do przedmiotu sporu

Bardzo ważnym elementem iurisdictro było dopuszczenie (dare) lub odmowa (denegare) postępowania, o którego prowadzenie wnosił powód.

Iurisdictio odnosi się nie tylko do Dostępowania spornego (iurisdictio contcntin.su), ale też do postępowania niespornego (i. v o I u n t a r i a). W zakresie postępowania legisakcyjnego należały tir m in.: in iure cessio. manumissio vindicta i adoptio.

Przy iurisdictio voluntaria nie obowiązywały ogólne reguły o iirs dicere, ale specjalne normy.

Pojęcie iurisdictio nie występowało w prawie karnym i administracyjnym.

Postępowanie przed magistiatura - jawny charakter.

Miejsce procesu (i u s) - pierwotnie różne Pretor miejski urzęduje z reguły w Rzymie na comitiunr (wyodrębnione miejsce na forum romanum, gdzie odbywają się comrtia curiata). Pretor siedzi na podwyższeniu (pro tribunali), ma specjalnym przenośnym krześle (sella curulis).

Postępowanie w pierwszej fazie - mogło się toczyć w dowolnym czasie. Jedynie akty z tria verba sollemnia musiały być dokonywane w dies fasti.]

Po dokonanej litis contestatio spór przechodził w drugie stadium - postępowanie przed sędzią:

❖ Postępowanie i n i u d i c i o, przed sędzią było swobodne, a zatem pozbawione formalistyki.