53440

dokonuje wypłat na wydatki bez rozróżniania czy to na potrzeby państwa czy dworu nadzór nad mennicą

zajmował się skarbcem królewskim (tam znajdowały się insygnia królewskie i kosztowności oraz dary)

podskarbi ma pod piecza archiwum (agendy powstające pod zarządem podskarbiego)

SKARB

-    skarb jest jeden, w tym sensie, że wpływają do niego wszystkie dochody podskarbi dokonuje wypłat. Nie ma znaczenia czy są to wydatki państwowe, czy wydatki osobiste króla -^przeżytek z państwa patrymonialnego

-    stopniowo zaczęły się kształtować nowe poglądy na finansowanie, wyodrębnienie faktycznych dochodów na państwowe cele

-    początki tego procesu pochodzą z połowy XVI wieku (1563 r.) -> ówczesny sejm piotrkowski podjął ustawę o utworzeniu wojska zaciężnego, opłacanego ze skarbu, w przeciwieństwie do pospolitego ruszenia. Dochody z dóbr królewskich miały finansować wojsko zaciężne

-    do dóbr królewskich pod zarządów starostw lub z dóbr prywatnych miały być wysyłane co 5 lat lustratorowie , którzy mieli oszacować jakie dochody przynoszą dobra. Ten dochód miał być dzielony w proporcji pomiędzy 3 czynniki.

•    wydatkach na wojsko - wojsko kwarciane (1/5)

•    posesor majątku miał partycypować pewną cześć (115)

•    resztę król (3/5)

-    praktyce było inaczej

-    odcina się 1/5 dla wierzyciela, zostaje 4/5, odcina się V* i dlatego kwarta

-    wprawdzie starostowie płacili kwotę na wojsko, ale nie przekazywali reszty dochodu dla króla

-    lustracje z czasem nie przeprowadzano regularnie, ponieważ Sejm przestawał być silny

-    kwarta dała początek skarbu publicznemu

-    pieniądze były gromadzone w zamku w Rawie Mazowieckiej - Skarb Rawski

-    w 1569 powstał osobny skarb na kwartę

-    w 1632 nastąpił już wyraźny rozdział na dwa skarby:

•    skarb nadworny - gromadzi środki i zaspokaja potrzeby króla

•    skarb państwowy/pospolity

-    dokładnie sprecyzowano jakie zasoby mają zaspokajać potrzeby króla:

•    mennice

•    kopalnie soli

•    kopalnie ołowiu w Olkuszu

•    niektóre cła

•    część królewszczyzn - 3/5 zawiodły, więc wyodrębniono pewną ilość królewszczyzn jako ekonomie - dobra stołowe jego królewskiej mości - pod zarządem skarbu nadwornego