53741

2. Przemiana (' . W czasie tej przemiany emitowane są z jądra elektrony pojawiające się w wyniku rozpadu

neutronu na proton, elektron i antyneutrino elektronowe. ó«-*    °,e* Jve

Zapis schematyczny ,.^A,^y-°hy

W czasie tej przemiany liczba masowa jądra nie zmienia się, natomiast liczba atomowa rośnie o jeden.

3. Przemiana 0 * . Podczas tej przemiany emitowane są pozytony (dodatnie elektrony) powstające w wyniku przemiany protonu w neutron, pozyton i neutrino elektronowe

> >+ >

Zapis schematyczny i.v-_z>‘.?<>!>"•

W czasie tej przemiany liczba masowa jadra nie ulega zmianie, natomiast liczba atomowa maleje o jeden.

4. Przemiana y -rozpadowi pierwiastków promieniotwórczych towarzyszy promieniowanie y (elektromagnetyczne). Promieniowanie to emitowane jest podczas przejścia jądra ze stanu wzbudzonego do stanu podstawowego albo do stanu o niższej energii. Więc pojawia się gdy jądro pochodne otrzymane w wyniku przemiany alfa lub beta znajduje się w stanie wzbudzonym.

Długość fali ‘-f *■ *:■*•

Prawo rozpadu promieniotwórczego.

W wyniku rozpadu liczba jąder w próbce maleje wykładniczo z upływem czasu. Ilość jąder pierwiastka izotopu promieniotwórczego, jaka zostaje po czasie t z początkowej liczby jąder, dana jest wzorem ,v. Nf" = Nj’*'

N - liczba jąder po czasie t No- początkowa liczba jąder

X - stała rozpadu, charakterystyczna dla danego pierwiastka (jedn. l/s) równa odwrotności średniego czasu życia t jąder tego pierwiastka.

Aktywność promieniotwórcza (A) - źródła promieniotwórczego nazywamy wielkość, która wyraża liczbę jąder rozpadających się w jednostce czasu (jej wartość maleje z czasem) £ jedn. 1 Bq (becąuerel) lBq=l/s

Rozpad sukcesywny - rozpad łańcuchowy + emisja promieniowania. Następuje rozpad jądra pierwotnego na inne z emisją promieniowania.

Alfa    Beta -    Beta + Gamma

JV,    4V-

W warunkach równowagi promieniotwórczej

Aj Aj

4    ‘ *    «# "

i¹*¹    . J¹ ° MĘ ■ r^r, • i.n.

Przyczyny absorpcji.

1. Zjawisko fotoelektryczne - polega na wybijaniu elektronów przez foton *>, • ^

2

2. Zjawisko Comptona - kwant promieniowania oddaje częściowo energię elektronowi. . tktc. J

3. Zjawisko tworzenia par elektronowych. Ep>l,022MeV - powstaje para elektron-pozyton Oddziaływanie promieniowania jonizującego

l.Skutki bezpośrednie - oddziaływanie z jądrami komórek (RNA,DNA).Tworzenie mutacji 2.Pośrednie - zmiany chemiczne - dysocjacja wody

WjO - H ■ OH . I

OH . -O, - HO,

2 *

ON ■ OH * HyO, • 3t

Dawka pochłonięta »• Jk*l- ^

Równoważnik dawki pochłoniętej H=DQ

Q - współczynnik jakości promieniowania inny dla każdego rodzaju promieniowania Skuteczny równoważnik promieniowania H_E=DQN N - współczynnik wrażliwości poszczególnych części organizmu ludzkiego

Do pomiaru promieniowania służą detektory. Liczniki (detektory) scyntylacyjne - pod wpływem promieniowania jonizującego scyntylator emituje prom. Świetlne w postaci błysku.

Reakcje jądrowe - przemiany jąder atomowych wywołane działaniem czynników zewnętrznych.

$*♦£«-* Jr+z**

X-jądro początkowe; a - cząstka inicjująca reakcję jądrową