Doktryny polityczno prawne. Wykład 6. 10 listopada 2010
Marcin Luter
Za twórcę reformacji uważa się Marcina Lutra. Postać bardzo skrajna i niejednoznaczna. Kiedy na grunt niemiecki przybywa wysłannik papieski z misję zbiórkę na bazylikę Piotrową którą dziś podziwiamy. W odpowiedzi na tą postawę Luter wygłasza swoją tezę i od tego zaczyna się sprzeciw. Radzi odrzucić doktrynę papieża i podjąć studia nad pismem świętym. Postuluje wprowadzenia języka narodowego do biblii. Mówi, że człowiek z natury jest zły więc wymaga surowego zwierzchnictwa państwa bowiem władza władcy świeckiego podchodzi od boga. Teza o sekularyzacji dóbr kościelnych. Wszystkie dobry należy przekazać. Chłopi rozumieli przekazanie dla nich. Chłopi szli z hasłami Lutra na ustach i tu się pomylili. Piszę bowiem Luter list przeciw zbójeckim i morderczym chłopom. Duchowieństwo należy pozbawić dóbr ale nie na rzecz chłopstwa. Luter działał w otoczeniu szeregu ludzi. Tomasz Miinzer tworzy gminę niczym tą pierwotną. Przedsięwzięcia to upada a on skazany zostaje na śmierć. Reformacja przenosi się na grunt Szwajcarii. Ulrich Zwingli. Praca o prawdziwej i fałszywej religii. Luter początkowo dla ruchu reformacji domagał się tolerancji a osiągając już pewien zakres zaczynały się stawać wyjątkowo nietolerancyjne. Dalej Jan Kalwin kontynuator Zwinglego. Autor wychowania chrześcijańskie i działa tworzące CORPUS REFORMATORUM Jan Kalwin na terenie Genewy z gorliwością głosił swoje nauki. Stworzył tam demokratyczną gminę o cechach teokratycznych. Władzę sprawowali ci których zbiorowość namaściła do sprawowania władzy absolutnej. Z kalwinizmem wiąże się purytanizm. W USA się to rozwinie. Na gruncie myśli kościelnej ukształtuje się tendencja kościoła reformowanego. Niemcy, Francja, Szwajcaria, Anglia ale też polska przedrozbiorowa. Wojny religijne. Wyznanie dominujące. Do tego wrócimy jeszcze.
Doktryna realizmu politycznego Machiavellego
Potocznie mówimy o poglądach makiawelicznych. Postawa raczej rozumiana negatywnie. Jest to ten myśliciel który nie wierzy w czystą relację między zasadą moralną a naszym postępowaniem. Decydując się na udział w polityce bierzesz pod uwagę to że nie będzie to czysta gra. Ludzie z natury raczej są źli aniżeli dobrzy. Skoro tak to musimy brać pod uwagę en czynnik. Ktoś kto będzie kierował społeczeństwem ideałów to popełni błąd bo ludzie tacy są. On sam żyjąc w republikańskiej Florencji poznał dobrze politykę. Do władzy dochodzi rodzina Medyceuszy lekarzy którzy poprzedników odsunęli od władzy. Jako banita mieszka pod Florencją i przejawia się AM jego talent pisarza pisząc Księcia. Zawsze marzył o powrocie do polityki ale nie było mu to dane. W księciu wypowiada słowa definiujące realizm polityczny. Więcej w podręczniku. Sprawując władzę należy stosować metodę Iwa i lisa. Siła i zręczność. Trwałość argumentu siły w polityce. Propagował ideę armii narodowej. We Włoszech wtedy działały armie zaciężne były wojny w których przez trzy lata zginęły dwie osoby i jedna przypadkiem. Motyw patriotyzmu ma pchać ludzi na śmierć. Ucieleśnienie renesansu. Ideały odkładano na bok. Negatywna ocena natury człowieka służy konstrukcji władzy absolutnej księcia.
Doktryna suwerenności monarszej
Władza najwyższa w stosunku do obywateli i poddanych nie związana prawami. Inny uczony francuski. Wojna religijne między katolikami hugenotami. W tym kontekście władze królewską trzeba było wzmocnić by mógł on jednym i drugim dyktować warunki. Skonstruuje doktrynę suwerenności. Władza suwerenna ma prawa do stanowienia prawa wojen urzędników bicia monety decydowania o wszystkich sprawach społeczeństwa z odstępstwami od nakładania podatków co związane jest ze stanami generalnym. Definiuje państwo jako sprawiedliwy rząd nad wieloma rodzinami nad ich własnością z władzą suwerenną na czele. Od Arystotelesa ustrój mieszany był najlepszym. Bodinus dodaje, że to rozumowanie jest błędne. Mówi, że albo jest się suwerenem i ma się władzę albo nie. Albo w ręku monarchy albo grupy albo większości. Władza suwerenna staje się obrazem boga na ziemi. Uprawnienia są absolutne. Pozycja kościoła także więc podlega monarchy. Mówi się, że po Machiavellim to najwybitniejszy przedstawiciel XVI wieku. Mówi że mądry władca decyzje podejmie zapoznając się ze społeczeństwem i ogranicza możliwość buntu.
2