Ideologia liberalna:
Ideologia - całokształt idei i poglądów na œwiat i życie społeczne w danej grupie.
Doktryna polityczna - to wynikający z okreœlonej ideologii i uporządkowany zbiór poglądów. Ma wskazania teoretyczne i praktyczne.
Ideologia liberalna rodzi się w XVII w. w Anglii, upowszechniasię w XIX w., była to ideologia burżuazji. # fazy rozwoju: 1)liberalizm arystokratyczny - XVII w. i I poł. XVIII w., przedst. John Lock, Thomas Jefferson, Adam Smith; 2)lib. demokratyczny - XIX w. okres wiosny ludów, w tym okresie walczy o: powszechne prawo głosowania, suwerennoœć narodu, wpr. podstawowych swobód obywatelskich; 3)lib. socjalny - przedst. John Stweard Nill, tzw. państwo dobrobytu, XX w.
Zasady liberalizmu: indywidualizm - uważa za rzecz najważniejszą człowieka (jako jednostkę), jednostka ludzka jest wartoœcią najwyższą (dbano o jej dobro), wolnoœć jednostki nie może ograniczać wolnoœci innych,, atomistyczna teoria budowy społeczeństwa czyli społeczeństwo to nie masa lecz zbiór jednostek, należy samemu zabiegać o swoje dobro a instytucje mają tylko w tym pomagać, zwolennicy teorii nierównoœci w społeczeństwie mimo to głoszą równoœć wszystkich wobec prawa (człowiek rodzi się już nierówny), popierają prawo własnoœci prywatnej, zasadęwolnego rynku, swobodną inicjatywę w swerze gospodarczej, uważają że ingerencja państwa w gospodakę może spowodować jej nieefektywnoœć, zwolennicy tolerancji, pluralizmu, idei postępu, mały zasiłek dla bezrobotnych, uważali że człowiek sam ponosi za siebie odpowiedzialnoœć (polityka socjalna), skarajni liberałowie negują wszelkie zakazy panstwa np. prawo posiadania broni.
Ideologia konserwatywna:
konserwatyzm - z łac. conservane (zachowywać), rodzi się w XVIII w. podczas rewolucji francuskiej jako ideologia broniąca interesów szlachty, arystokracji wobec rodzącego się kapitalizmu. Początkowo sprzeciwiał się kapitalizmowi, lecz w II poł. XIX w. zaczyna bronić kapitalizmu bo walka z nim jest już œmieszna, a z drugiej strony obawiali się rodzącego socjalizmu.. Najwybitniejsi ideologowie: Edmund Burge, Chateaubriand.
Główne idee: mają doœć ograniczone zaufanie dla człowieka, widzą w nim dobro i zło, hamulcem wobec człowieka miał być autorytet państwa, religia jako autorytet, człowiek nie kieruje tylko rozumem lecz także uczuciami, ludzie nie są równi ze wzgl. na pochodzenie, społeczeństwo widzą jako organiczną całoœć, uważają że państwo jest symbolem potęgi narodu i przedmiotem szacunku, władzę państwową należy kontrolować, ważna jest tradycja i ciągłoœć historyczna, są przeciwni wszelkim gwałtownym zmianom, zmiany tylko ewolucyjne, poszanowanie prawa, wolnoœć, rodziana, są zwolennikami demokracji, swobody obywatelskie, respektowanie rządów prawa, jednostka powinna się podporządkować zbiorowoœci, silna władza państwowa która zapobiega destabilizacji, przeciwni polityce socjalnej, zwolenicy własnoœci prywatnej, ogr. do minimum rolę państwa w gospodarce, niechętnie patrzą na społeczeństwo masowe.