54544

średniowiecznej, nie tylko kościelnej tworząc podwaliny pod pojęcie historii świętej (kościelnej) - historia sacra w odróżnieniu od liistorii laickiej - historia profana.

Hagiografia czyli piśmiennictwo poświęcone świętym, wytwarzała teksty zajmujące się życiem świętych ich kultem relikwiami i cudami zarówno za ich życia jak i po śmierci, Dzielimy źródła hagiograficzne na trzy gatunki:

-    martyrologia vita (lub passio) miracula

Twórczość hagiograficzna miała z jednej strony przekazać pamięć o cudownych wydarzeniach przynoszących chwalę Bogu I clilubę kościołowi. Z drugiej strony miała w życiu świata cluześcijańskiego odegrać rolę literatury kształtującej życie duchowe czytelników^r. Życie świętego miało być wzorem do naśladowania.

Legenda w pojęciu średniowiecza, to tekst przeznaczony do czytania w^r określonych celach, ale równocześnie z punktu widzenia teorii literatury legenda to baśń, mit, opowieść wyimaginowana. W twórczości hagiograficznej rzeczywistość miesza się z fikcją. Cele dydaktyczne hagiografii wiązały się z exemplum czyli wydarzeniem z życia świętego, które powinno tworzyć podstawę do naśladowania.

-    Martyrologium - najstarszy gatunek hagiograficzny, wiąże się ze starochrześcijańskimi listami, wykazami męczenników, Martyrologium jest kompilacją elementów kalendarzowych i krótkiej informacji o śmierci męczennika

-    Żywoty świętych ( vita sanctonun). Zależnie od osoby świętego mogą to być passio ( żywot męczennika) lub vita ( żywot wyznawcy, dziewicy itp.) Są to utwory o cliarakterze biograficznym. W ścisłym z mmi związku pozostają utwory związane z dziejami relikwii świętego - mogą to być iiwentio (liistoria odnalezienia ciała świętego), elevatio ( podniesienie ciała, czyli czynności związanych z identyfikacją ciała) oraz translatio ( przeniesienie ciała świętego w miejsce, gdzie relikwie miały odbierać cześć kultową.

Miracula - to księgi cudów dokonanych przez świętego zarówno za jego życia jak i po śmierci, zwłaszcza przy jego grobie. W celu spisywania owych cudów dokonanych przez świętego organizowano niejednokrotnie formalne biura

Twórczość hagiograficzna jest niezwykle bogata również w Polsce. Długi jej szereg otwiera żywot biskupa Wojciecha, spisany bezpośrednio po jego śmierci. Wymienić tu należy Żywoty świętych Piotra Skargi i dzieło Floriana Jaroszewicza Matka świętych Polska albo żywoty świętych,błogosławionych... Polakowi Polek.