a) Publiusz Wergiliusz Maro - wzywa Rzymian do rozciągnięcia swojego panowania nad całym światem - łaskawe traktowania poddających się Rzymowi a niszczenie przeciwstawiających się
• Podbój i tworzenie państwa uniwersalnego zasadniczą przesłanką rzymskiej racji stanu, jednakże jej celem ostatecznym jest pokój rzymski (pax Romanae)
• Ideał obywatelski - bohaterstwo, patriotyzm, wysoka wartość moralna obywateli
b) Kwintus Horacjusz Flakkus
• Gloryfikuje cnoty obywatelskie dawnych Rzymian i wskazuje je jako wzór do naśladowania dla obecnego pokolenia
• Ideał patriotyzmu, szacunek dla praw opartych na zasadach moralnych
c) Publiusz Owidiusz Naso - Cezar i August na nowo odbudowują państwo rzymskie (Wiek Złoty)
d) Publiusz Korneliusz Tacyt - idealizuje republikę rzymską oraz naturalną wolność ludów germańskich
e) Gajusz Swetoniusz Trankwillus - głosił chwałę imperium rzymskiego
5. Stoicyzm rzymski
a) Lucjusz Anneusz Seneka
• Świat stworzony został przez Boga bądź też wyższą inteligencję. W związku z tym ma on swój cel i tworzy harmonijna całość, w której wszystkie zjawiska podporządkowane są prawom Opatrzności
• Prawa boskie utożsamiał z prawami natury; cnota jest niczym innym jak doskonałym rozumem i stanowi zarazem miarę dobra; dobro świadczone innym wraca do nas w postaci zwielokrotnionej
• Żądza posiadania i panowania sprawiła, że konieczne stało się ustanowienia władzy państwowej, której zadaniem jest powściąganie nazbyt wybujałych pożądań ludzkich
• Zadaniem państwa ziemskiego zachowanie praworządności oraz bezpieczeństwa
• Prawo natury równoznaczne z mądrością gwarantem szczęścia, istota prawa stanowionego to oddawanie każdemu tego, co mu się należy
• Kara - zwrócenie uwagi na sferę wewnętrzną sprawcy, wskazanie na cele kary - poprawa, zapobieżenie, eliminowanie tych, którzy nie rokują
b) Epiktet
• Życie zgodnie z naturą wiedzie do szczęścia, należy odrzucić to, co niezależne od naszej woli
• Mędrzec zadowala się jedynie tym, co jest niezbędne do zaspokojenia podstawowych potrzeb, gardząc zarazem próżna pogonią za bogactwami. Mędrzec dystansuje się również wobec polityki. Uwagę swą skupia nie na