Ustrój społeczny despot ii
kapłani - najważniejsza pozycja w państwie, grupa zamknięta, dziedziczna, na czele stal arcykapłan, w Egipcie grupa wyższa (ojcowie lub słudzy boży) i niższa (czyści), posiadali ziemie z nadań monarszych, władzę, wiedzę dotyczącą np. iiygacji, władcy nadawali kapłanom przywileje,
ludność świecka - urzędnicy, żołnierze, kupcy, rzemieślnicy, chłopi, niewolnicy - a w Mezopotamii: awilum - pełnoprawni obywatele (potomkowie zdobywców, członkowie rodów), muszkenuni - warstwa pośrednia (wyzwoleńcy i autochtoni); warduni -niewolnicy.
urzędnicy - druga po kapłanach najważniejsza warstwa, tysiące posad urzędniczych, pierwotnie urzędnikiem można było zostać posiadając jedynie wykształcenie, potem także urodzenie
żołnierze — za zasługi dostawali ziemie i przywileje, w Mezopotamii otrzymywali w dzierżenie ilkuni - grunt, dom, ogród i żywy inwentarz, było dziedziczne, niezbywalne, służbę wojskową właściciel wykonywał osobiście, jeśli nie to śmierć
kupcy i rzemieślnicy - nie posiadali praw politycznych w Egipcie, posiadali w Mezopotamii, byl to niewielki ułamek ludności
chłopi - najliczniejsza grupa, ponad 90% ludności w Egipcie żyli na ziemie faraona, rzadziej na ziemi świątyni i urzędników, w Mezopotamii panujący oddawali chłopom ziemię w dzierżawę bezpośrednią, chłopi płacili świadczenia w naturze.
niewolnicy — źródła niewoli: jeniectwo, urodzenie, sprzedaż niewypłacalnego dłużnika i rodziny, niewolnik byl rzeczą pod względem prawnym, wolność uzyskiwało się przez samowykupienie, za ucieczkę kara śmierci