77469

W debacie parlamentarnej dotyczącej ustalenia stosunku państwa do kościoła toczyła się ostra kłótnia między partiami lewicowymi i prawicowymi.

PPS (Polska Partia Socjalistyczna)!partia lewicowa) - domagała się świeckiego państwa, wpisać do konstytucji zasadę kościoła od państwa.

ChD (Chrześcijańska Demokracja)(p. praw icowa) - chciała państwa wyznaniowego, nadanie kościołowi Katolickiemu cliarakteru państwowego.

Doszło zatem do nieporozumienia między tymi partiami i z trudem osiągnięto kompromis w konstytucji Marcowej z 192 lr.

Konstytucja Marcowa z 1921 r:

-    równość wszystkich obywateli bez względu na wyznanie

-    wolność sumienia i wyznania dla obywateli RP

-    prawo do zmiany wyznania lub nie wyznawania żadnej religii

-    zakaz zmuszania do przynależności do kościoła

-    obowiązek nauczania religii do 18 roku życia

-    zagwarantowano szereg uprawnień związkom wyznaniowym

-    kościół Katolicki był pierwszy spośród równouprawnionych wyznań

-    możność rządzenia się własnymi prawami przez kościół katolicki

-    Istniały 2 rodzaje kościołów: Prawnie Uznane( były to związki wyznaniowe które miały uregulowaną sytuację prawną na mocy ustaw zaborczych), Prawnie Nieznane

-    Zakaz obsadzania wzędów przez obywateli niepolskich

-    Nakazywała składać przysięgę duchownym i prezydentowi

-    Szczególna ochrona prawno-karna wobec religii

-    comiesięczne wynagrodzenie dla duchownych

-    po wcześniejszym porozumieniu się z kościołem uchwalano ustawy

-    odpowiedzialność polityczna prezydenta przed Trybunałem Stanu.

-Prawo obywateli do nie ujawniania swych przekonali religijnych

-    Konstytucja nakładała na państwo obowiązek udostępnienia posług religijnych obywatelom w publicznych zakładach wychowawczych, koszarach, więzieniach, szpitala cli, przytułkach.

Do 18 roku życia był obowiązek nauczania religii w szkołach publicznych. Obowiązek dotyczył nawet dzieci nie wyznaniowych. Uczeń szkoły średniej nie otrzymywał świadectwa dojrzałości bez oceny z religii.

Wszędzie przysięga na stanowisko była w formie wyznaniowej. W ten sposób problem byl z ateistami.

Kościół Katolicki miał uprzywilejowaną pozycję w państwie. Konstytucja mówiła że rządzi się on własnymi prawami, której treść państwa nie bada, w odróżnieniu od innych związków wyznaniowych, też rządzących się własnymi ustawami, ale pod warunkiem uprzedniego uznania przez państwo.

Konkordat z 1925r.:

-    rozwijał normy zawarte w Konstytucji 1921 r.

-    pełna wolność kościoła katolickiego

-    swoboda wykonywania władzy duchowej, jurysdykcji, jak również swobodną administrację i zarząd jego sprawami i jego majątkiem zgodiue z praw^rem kanonicznym.

-    Konkordat potwierdzał strukturę organizacyjną kościoła i jego podział na trzy obrządki: Łaciński, grecko-katolicki i ormiański.