Prawo w znaczeniu prawniczym -przejaw kultury i tym samym wytwór człowieka działającego poprzez różne instytucje społeczne Cechy prawa:
1. Społeczny charakter - prawo i obowiązujące w jego ramach wzory zachowań są konsekwencją pewnych faktów społecznych
a) genezą prawa są sposoby zachowania ludzi w grupie zorganizowanej społecznych,
b) prawo dotyczy relacji między ludźmi - nie sumienia jednostki,
c) wyraża wartości i potrzeby o jakimś zasięgu społecznym - liczy się procedura tworzenia norm (nie ocena sprawiedliwości)
d) produkt sformalizowanego procesu decyzyjnego. Działanie prawa wynika z istnienia źródeł prawa - norm i reguł oraz interpretacji ich.
e) formułowane i bronione za pośrednictwem instytucji (parlament, sądy, policja)
f) istnienie prawa uzależnione od społecznego przyzwolenia dla niego oraz w jakim stopniu społeczeństwo jest gotowe na przestrzeganie go.
2. Normatywny charakter - normy (reguły, zasady, dyrektywy, przykazania) wyznaczające wzory zachowań uznawany za powinne/ obowiazujace/wiażace/ dyscyplinujące do określonego sposobu postępowania. Wniosek: WYPOWIEDZI NORMATYWNE WSKAZUJĄ NA POWINNOŚĆ. Konsekwencja - normy ujęte w postaci przepisów.
3. Perswazyjny charakter prawa - wychowawczy posłuch obywatela jest rezultatem względnie swobodnego wyboru.
Postawy wobec prawa:
a. Legalistyczna
b. Oportunistyczna
c. Konformistyczna
4. Heteronomiczny charakter prawa - zewnętrzny charakter prawa wobec jednostki (prawo pochodzi od autorytetu)
§ X - Różne sposoby rozumienia polecia prawo
• Materialne - normy regulujące treść stosunków prawnych (P Karne materialne, cywilne, administracyjne)
• Formalne - tryb postępowania związany z dochodzeniem uprawnień (KPA,
KPC, KPK)
• Przedmiotowe - normy regulujące pewną sferę życia społecznego (polskie prawo karne, prawo zobowiązań)
• Podmiotowe - uprawnienia służące podmiotom prawa w ich wzajemnych relacjach (prawo własności, ktoś ma prawo do emerytury)
• Publiczne - reguluje stosunki między państwem a obywatelem oraz między organami prawa (prawo konstytucyjne, finansowe,
• Prywatne - stosunki między równoprawnymi podmiotami, gł. Z zakresu obrotu majątkowego, spraw rodzinnych (prawo cywilne, handlowe)