2. ) OGRANICZENIE - Nie wszystkie kwestie mogą być poddane referendum (np. moralności nie można przegłosowywać; kara śmierci, aborcja)
3. ) Referendum daje OGRANICZONE MOŻLIWOŚĆI WYBORU (tak-nie)
4. ) Referendum jest DROGIE (oj droga inwestycja)
RÓŻNE DZIWNE PRZYPADKI. GDZIE JEST JAKIE REFERENDUM..
• USA - na szczeblu federalnym nie ma referendum, jest na szczeblu stanowym
• RFN - jest tylko jeden przypadek, gdy może być referendum na szczeblu federalnym (co wynika z historii, doświadczeń Republiki Weimarskiej, lam 3 referenda i 2 wybór)’ faszyzm) -ew. zmiana granic landów i 1998 tak się stało (referendum dotyczyło połączenia Berlina i Brandenburgii, w Berlinie 78% tak. a w Brandenburgii 56 % nie. zatem wynik negatywny i następne referendum może się odbyć za 10 lat)
• SZWAJCARIA - na co dzień, ponad 600 razy rocznie (w tym na szczeblu gminy, kantonu, ogólnofederalnym - to 2, 3 razy rocznie), zawsze jest mała frekwencja (kilka do kilkunastu %)
TYPY REFERENDUM
1. ) ze względu na okres przeprowadzania
a.) PRZEDPARLAMENTARNE b ) POPARLAMENTARNE c.) POZAPARLAMENTARNE
2. ) ze względu na znaczenie
a.) REFERENDUM KONSTYTUCYJNE - wysondowanie opinii b ) REFERENDUM ROZSTRZYGAJĄCE
3. ) ze względu na przedmiot
a) REFERENDUM KONSTYTUCYJNE b ) REFERENDUM USTAWODAWCZE Inicjatywa Indowa, istota, sens ustrojowy. Przykłady.
INICJATYWA LUDOWA - polega na tym. że określona prawnie liczba osób może wszcząć postępowanie administracyjne (ustawodawcze); inicjatywa prawodawcza wywodząca się od społeczeństwa
- Polska, Szwajcaria. Włochy, Irlandia. Islandia, Norwegia, Estoma, Gruzja. Tadżykistan, Macedonia. Austria, niektóre stany USA.
projekt ustawy musi być podpisany przez określoną liczbę osób. później trafia do parlamentu, który albo ustawę przyjmuje, albo jej nie przyjmuje (wówczas automaty cziue referendum - poza Polską i Tadżykistanem)
np. Włochy - do 1965 nie było możliwości rozwodów, więc jeździli za granicę, w kotku zebrało się dużo ludzi (wymogiem jest 200 tys., a ich było aż 435 tys.), ustawę rozwodową skierowano do parlamentu, ale parlament nie uchwalił ! wówczas automatycznie doszło do referendum (udział 39 min Włochów, za rozwodami 18 tys. więcej głosów niż przeciw rozwodom)
Veto ludowe - istota, sens ustrojowy. Przykłady.
• Włochy, Irlandia, Islandia, Norwegia, Estonia, Gruzja, Macedonia
•To uprawnienie określonej prawnie liczby członków narodu do wystąpienia przeciwko uchwalonej ustawie. Jego skutkiem zwykle jest konieczność przeprowadzenia referendum. Co ważne, jest ono stosowane przeciwko już uchwalonej ustawie.
- Np. w Norwegii przeciwko wejściu do EWG (wymóg 20 tys. osób), parlament odrzucił weto, referendum. Samorząd społeczny, istota, rodzaje, sens ustrojowy.
SAMORZĄDY SPOŁECZNE
1.) TERYTORIALNE - ludność np. gminy, powiatu, bo samorząd terytorialny w gminie to jego mieszkańcy, zaś rada miejska, czy burmistrz to tylko organy 2) FUNKCJONALNE - organizacje skupiające np. stolarzy szenie dziennikarzy, samorząd lekarski, pielęgiuarki itp.
Prawa i wolności polityczne jako wyraz suwerenności narodu.
- część przyznana wszystkim, a związane z udziałem w życiu publicznym przyznane tylko obywatelom;
- PRAWA ZWIĄZANE Z UDZIAŁEM W ŻYCIU PUBLICZNYM to:
- prawo głosowania w wyborach i referendach (art. 62);
- prawo kandydowania w wyborach (art. 99 i art. 127 ust. 3);