Marsyliusz z Padwy: (1275-1343). najbardziej oryginalny twórca swego pokolenia i stulecia, z wykształcenia lekarz, a zamiłowania filozof, pisarz polityczny, pozostawał pod wpływem awerroistów. a poślednio Arystotelesa.
• [wglądy Marsyliusza z Padwy:
- sceptyczny i radykalny w kwestiach religii
był antyindywidualistą (dążenia i interesy jednostki nie mogą być sprzeczne z dążeniami i interesami zbiorowości)
państwo, jego zdaniem, ma akcentować bardziej wątłości ekonomiczne i społeczne, aniżeli
moralne (podobnie traktował państwo jak Occam)
jego teoria państwa jest zbliżona do koncepcji nowożytnej:
- państwo jest płodem ludzkiej woli
- państwo to stróż bezpieczeństwa i pokoju
- podstawową treścią państwa jest władza - rząd. który musi być monopolityczny, działający jednak w granicach prawa, pochodzącego od ludu
- lud jest prawodawcą (suwerenność) - Marsyliusz był prekursorem nowożytnej demokracji, uważał, że ludzie chętniej przestizegają praw. które sami stwoizyli, lud lepiej niż jednostka rozpoznaje swoje dobro i bardziej je pragnie
~ opowiadał się za glosowaniem większością głosił rozdział państwa i Kościoła (Kościół i państwo nie są równorzędnymi partnerami) głosił dobrowolność wstępowania do Kościoła (wspólnota wiernych)
Kościół miał być podporządkowany państwu (etatyzacja Kościoła)