80126

Renesansowa utopia:

a)    Humanizm ogromną wiarę pokładał w jednostce ludzkiej (indywidualizm miał uszlachetniać naturę ludzką i stać się „receptą" na wszelkie problemy ustrojowe). Utopizm renesansowy polegał na dążeniu do umoralnienia ludzi (Erazm z Rotterdamu - twórca traktatu „O władcy chrześcijańskim'')

b)    Thomas Morę: (zwany Morusem), największy humanista (utopista) angielski, mieszczanin, prawnik z wykształcenia, początkowo współpracował z Henrykiem VIII. popadł jednak w niełaskę (zginął na stosie), autor „Utopi".

• poglądy Morusa:

krytykował społeczne stosunki angielskie (monarclia to tyran, uciskający lud podatkami, psujący monetę, będący rozrzutnym i nie dbający o bezpieczeństwa poddanych) był za zniesieniem własności prywatnej - źródła wszelkiego zła

Morus poddawał krytyce rozwój przemysłu i liandlu (podstawą dobrobytu powinna być „produkcja rolna i rzemieślnicza, oparta na wysokim morale społeczeństwa")

-    wzorzec ustroju..wszelkiej szczęśliwości" Morus przedstawił w Utopii:

-    brak na niej własności prywalnej

-    ziemia, domy. w arsztaty (dobra produkcyjne) są własnością państwową

-    brak na niej niesprawiedliwości

-    rzetelna praca obywateli podstawą wzrostu produkcji (sześciogodzirmy dzień pracy)

-    mieszkańcy Utopii hołdują nauce, przestrzegają rygorystycznie zasad równości

-    występuje urn formizm („jednakowość")

-    brak pieniędzy - wszystkie potrzeby zapewnia paristwo ~ chciwość jest tępiona przez państwo

-    na Utopii występują niewolnicy, którzy rekrutują się z przestępców oraz jeńców' wojennych (popierano ciężkie roboty)

-    ustrój polityczny jest ściśle zhierarchizowany, choć demokratyczny (podstawową komórką społeczną jest rodzina: 30 rodzin wybiera coroczrue swoicli urzędników - filarchów, którzy spośród siebie wybierają swycli szefów - protofilarchów; na Utopii istnieje zgromadzenie filarchów'. na którym wybiera się księcia. Książę ma władzę dożywotnią, ale w razie „złych’’ skłonności może zostać odsunięty, jego kompetencje są typow^fe. jak dla innych władców' „ograniczonych” przez prawo)

-    na wyspie występuje tolerancja religijna (duchowni są wybierani przez obywateli)

-    Morus „powracał" do idealizmu platońskiego

-    jego słynnymi następcami byli:

-    ThomassoCampanella(„Państw'o Słońca")

-    Franęis Bacon („Nowa Atlantyda”)