99523

ONR

W ruchu narodowym narastała różnica poglądów:

starzy -» bronią demokracji z silną władzą wykonawczą, młodzi państwo typu faszystowskiego.

Obóz narodowo-raykalny został założony 15 kwietnia 1934. Wśród przywódców wybijali się J. Mosdorf. T. Gruziński. M. Proszytiski. Wśród postulatów ONR znaleźć można: parcelację majątków, unarodowienie obcego kapitału, usiniięcie Żydów z Polski Organizacja składała się z młodzieży, która zwątpiła nie w program stronnictwa narodowego ale w jego działaczy i przywódców. Chciano wprowadzić w życie postulaty mchu faszystowskiego, domagano się większego zdecydowania i radykalizmu. Organizację tą władze rozwiązały bardzo szybko i nie udało się jej w pełni ukształtować. Na jej gruzach powstały ONR „ABC” i ONR „Falanga". ABC było a zasadzie kontynuacją stronnictwa narodowego, przywódcąbył Rossmann. Falanga natomiast to najradykabiiejsza organizacja II RP. Jej przywódcąbył Bolesław Piaseczki, inni działacze to Witek Staniszkis i Wojtuś Wasiutyński. Liczyła 5 tys. młodych ludzi. Rekrutowano ich zarówno ze środowisk studenckich, jak i robotniczych. Odrzucano współpracę z SN. choć filtrowano jej org. młodzieżowe. Falanga opanowała też Związek Młodej Polski z OZN. Organizacja charakteryzowała się wysokim stopniem ubojowienia, dyscypliną, zaangażowaniem, karnością, wysokimi wymaganiami od kandydatów. Podstawą programu („Zielony Program”) była ideologia Boga i Ojczyzny., promowano polski model totalitaryzmu, uważając że tylko maksymalny wysiłek może przynieść zwycięstwo nad Niemcami i ZSRR Najwyższe dobra to katolicyzm i interes narodowy. W ekonomii miało dominować państwo, postulowano wywłaszczenie obcego kapitału, dopuszczano planową industrializację, planowano podział ziemi bez odszkodowania, prawa jednostki ograniczono do własności, podporządkowując wszystko dobru ogółu (św. Tomasz), sprzeciwiano się tendencjom odśrodkowym i regionalizacji, opowiadano się za porzuceniem parlamentaryzmu, dopuszczano rozwiązania siłowe w alce o władzę. Podstawą ustroju miała być Organizacja Polityczna Narodu, jej kierownik był naczelnikiem państwa, naczelnym wodzem, decydował o wojnie i pokoju powoływał i odwoływał rząd. W skład jej mięli wchodzić wszyscy Polacy oraz Białorusini i Ukraińcy, natomiast Żydów i Niemców chciano pozbawić wszelkich praw i najlepiej wydalić z kraju W polityce zagranicznej dominował imperializm, a ideałem było państwo Chrobrego.

Najbardziej znaną akcją była blokada UW, gdzie doszło do starć z młodzieżą ABC, bo obie organizacje wzajemnie się zwalczały. Najbardziej aktywną komórką był Narodowy Wydział Bojowy, któty organizował kolportaż, podkładał bomby, niszczył żydowskie i niemieckie sklepy, przeprowadzał zamachy, inicjował bójki i .wypady" do siedzib innych organizacji, terroryzował komunistów i mniejszości narodowe, czyli prowadził normalną walkę pozaparlamentarną w celu przejęcia władzy, co miało nastąpić równocześnie z wybuchem narodowej rewolucji i powstaniem nowego narodu. W przeciwieństwie do starych endeków, nie zamierzano dostosować państwa do narodu, lecz odwrotnie. Na kilka dni przed wojną Falanga zawiesiła działalność, działalność w czasie wojny, tworzyła Konfederację Narodu z Piaseckim na czele i powołała Uderzeniowe Bataliony Kadrowe.