Przestepstwa przeciwko czci 3

4.    Wprawdzie w lej kwestii występowały różnice poglądów w doktrynie i orzecznictwie, trzeba jednak przyjąć za właściwe stanowisko, iż ciężar dowodu prawdy i dobrej wiary spoczywa nastawiającym zarzut.

5.    Xpo4ni(rzuMtliremą-»Esałiainaśei-arl-2l3 §2 (zcl. drucie). w wypadjai_ftdy_,,z<b„ rzut dnlvezvWv-c.in-prv>YatrrcL^,0~llllrroc1zimiciⁱi):-dow>'id-|uawdv-iiiuy.e.bvć przeprowa-dzony tylko wtedy, gdy zarzut ma zapobiec niebezpieczeństwu dla żyaaJjiJjLZdrjawia— człowieka albo demoralizacji małoletniego".

Z przytoczonego przepisu wynika, że sfera życia prywatnego w zasadzie powinna być wyłączona /. publicznej krytyki, z wyjąlkicmTTdy ujawiiieineTaktów /. lej sle.ry /.mie-rza do zapobieżeń i a'przeslę| jsfwu godzą cen i u w szc/ego lnie cenne dobra człowieka. JćśiTo regulacja nawiązująca do rozwiązań k.k.z 1932 i. (arl. 255 § 2), która odpowia⁷ da tttkże po.stukilom zgłaszanym w doktrynie (por. W. Kulesza, Z/»r.v/mm7itW zniewaga, Warszawa 19X4. s. 70-72J,

Akceptując ją co do zasady, trzeba zgłosić wątpliwość, czy zakres niezbędnych wyłączeń w ochronie prywatności jest wystarczający (up. gdy dziennikarz ujawni fakty z życia prywatnego, które wskazują nu uczestnictwo lunkcjomn iusztt państwowego w działalności obcej organizacji szpiegowskiej albo na jego powiązania z /organizowaną przestępczością).

u)gf .-U.I.W -0/..I ((    j cif. rvs,.rv^: '    rt-d^OO.

Art. 214. [Zniewaga ze względu na formę zarzutu]    G

15rak przestępstwa wynikający z przyczyn określonych w arl. 213 nie wyłącza odpowiedzialności sprawcy za zniewagę ze względu na formę podniesienia lub rozgłoszenia zarzutu.

Arl. 214 nawiązuje do przepisów uri.213 określających przesłanki uchylenia odpowiedzialności za krytykę właściwości lub postępowaniu osób albo instytucji, która w innych warunkach stanowiłaby zniesławienie (naruszenie dobrego imienia). Każda krytyka, nawet najbardziej uzasadniona, musi jednak być utrzymana w pewnych rumach. Używanie znieważa jących określeń (wyzwisk czy obelg) godzi bowiem w godność osoby i podlegli penalizacji na podstawie arl. 2I(>.

Art. 215. [Ogłoszenie wyroku w sprawach o zniesław ienie]

Na wniosek pokrzywdzonego stul orzeka podanie wyroku skazującego do publicznej wiadomości.

1. Przewidziane w art. 2 l.a orzeczenie sądu o podaniu w\ roku skazującego du publicznej wiadomości jest egzemplilikneją środka karnego określonego w arl. 5U, orzekanego jedynie w wypadkach wskazanych w ustawie. Różnicę zdań wywołała kwestia, czy w razie złożenia przez pokrzywdzonego przedmiotów ego wniosku stul musi orzec o podaniu orzeczeniu do publicznej wiadomości ( jak to wynika z użytego w art. 215 słowa ..orzeka"), czy też jedynie może to uczynić (jak lo stanowi art. 50). Trzeba przyjąć, że art. 215 jest regulacją szczególna, a więc orzekanie przez sąd o podaniu -ISO

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.    \^T> PO'

§ 3. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lubjzi»ewai»a-wy.iiiciiHU),-.sarLinoże odstąpić ornyyrnier/.cnia-kitryr '    § 4. W razie skazania za przestępstwo określone w § 2, sąd może orzec

nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego. Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.

§ 5. Ściganie odbywa się z oskarżeniu prywatnego.

^v-^/vr A/A CH-A

KO/.I>/.IAI. XXVII, l’K/.l%STl/l'STWA PK/BCIWKt) CZCI..    Au.210

treści wyroku skazującego do publicznej wiadomości w razie złożenia takiego wniosku przez pokrzywdzonego jest obligatoryjne (podobnie J. Wojciechowski, Komentarz, s. 412; odmiennie O. Górniok,Komentarz, 1.1II, s. 213).

2.    Na podstawie tul. 215 sąd orzeka o podaniu do publicznej wiadomości jedynie treści wyroku skazującego, a nie uniewinniającego, umarzającego lub warunkowo umarzającego postępowanie. Mimo ogólnego sformułowania art. 215 należy przyjąć, żc publikacja wyroku na wniosek pokrzywdzonego dotyczy jedynie spraw o zniesławienie, a nic innych przestępstw przeciwko czci i nietykalności, wynika to bowiem z usytuowania tego przepisu i jego ratio łt')'is (pm. A. /.uli, Komentarz 2. s. 662: K. Góral, Komentarz, s. 291).

3.    Rodanie wyroku do publicznej wiadomości na podstawie arl. 215 ma na celu ochronę dobrego imienia pokrzywdzonego. Ogłoszeniu podlega cały wyrok lub wyciąg z wyroku - w miejscu i postaci określonej przez sąd (zoli. art. 197 199 k.k.w.).

2:k)\łUA GA

Art. 216. [Zniewaga]

§ 1. Kto znieważa inna osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobee-nośćj.lcc/. publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła,

podlega grzywnie albo karze durarriczeni;mvu 1 n<iści.    -----

§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania,

7-i

1. Określona w art. 216 zniewaga jest przestępstwem skierowanym przeciwko godności tiszLbi^L.czlowiekarrhv.e|TisieuIdItóui^udiMKćos(ibisi:_|i każdej osoby bez względu ną jej wiek, pleć, pochodzenie i status społeczny (znicwa/unic osi>bv z puwo-du przynależności narodowej. etnicznej, rasowej wyznaniowej luli bezwyznaniowej stanowi odrębne przestępstwo dyskryminacji-zoh. art. 257).

Wz.muzona ochrona dotyczy funkcjonariusza publicznego, ale tylko w sytuacji gdy znieważenie nastąpiło podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych (zob. art. 226). Znieważenie funkcjonariuszu bez związku z jego funkcją podlega penalizacji na podstawie art. 216, który określa ogólny typ omawianego przestępstwa.

2-Można znieważyć jedynie osobę żyjąca, a nic zmarłem, drzbn-żo-ponr/ez ohc-y - Iżywgwypnwicd/i o osobie zmarłej sprawca zmierza do znieważenia osoby żyjącej, co-z\yluszcza^loi.yezv.osol.)v najbliższej zmarłemu. JXalezv dodać, żc znieważanie zwliTk.

9,SI

. "'O

źAa, c.i.,',; k.uc-C.

A .-0. • r

' rr :n