1352738166

1

W polskiej tradycji językowej nie ma wspólnego terminu dla zabaw i gier równocześnie. Aleksandra Brucknera 'zabawiać się czem' znaczyło pierwotnie 'zajmować się, trudzić się czem

(domem

gospodarstwem). Tak było jeszcze u Mikołaja Reja i dopiero później obok 'zajęcia

¹zajmujące, wesołe spędzanie

'zatrudnienia' słowo nabrało znaczenia nowego, zaczęło

czasu

t

Natomiast jednoznacznie ludyczną etymologię,

z (ym samym źródłem, ma słowo

'gra'

'grać', 'igrać'znaczy pierwotnie 'skakać', 'pląsać'/'

W podobny sposób jak Wierzbicka defmuje grę M. Grochowski²². Wymienia on następujące składniki charakterystyczne dla pojęcia gry: 1) gra jest skończonym ciągiem powtarzających się czynności, wykonywanych przez co najmniej dwie osoby - interpersonalność; 2) czynności te

podlegają swoistym regułom, które są znane uczestnikom gry — znajomość lub możliwość odrycia reguł; 3) w grze można się posługiwać w pewien sposób pewnego rodzaju przedmiotami

instrumentalność (narzędzia/środki/sposoby gry); 4) gra jest działaniem celowym, nastawionym na

rezultat

celowość

9

celem jest osiągnięcie przez każdego z grających stanu „lepszego⁴

(korzystnego w jakimś sensie) dla siebie - wartościowanie (zysk/strata; funkcjonalność gry)

ostateczny

rezultat

me

jest

do

końca

znany

(nie

jest

w

pełni

przedywalny

fortunność/niefortunność gry).

Ewa Jędrzejko i Urszula Żydek-Bednarczuk²³ wyróżniają natomiast jako główne składniki

w

predykatywne wyrażeń gra/grać: działanie (interakcja) x wobec y za pomocą przedmiotu

pewien sposób r, cel x/y żeby z, oraz istnienie pewnych reguł r stosowanych do p (wiedza x i/lub y

o regułach r wobec

przewidywanie możliwych rezultatów zastosowania owych reguł r do

przedmiotu p (x/y nie wie

czy

z tego względu gra może być aktem fortunnym lub

niefortunnym.

9

Jędrzejko i Zydek-Bednarczuk dopełniają składniki predykatywne zgodnie z semantyką

generatywną o tzw. argumenty, które połączone są ze znaczeniem predykatu na podstawie implikacji semantycznej). Wymieniają następujące argumenty:

x, y

z

argumenty osobowe w roli uczestników gry (Aktorzy relacji G)

argument zdarzeniowy w umownej roli Celu („stawki⁴⁴), o który toczy się gra waloryzowanego

pozytywnie przez przynajmniej jednego z Aktorów

argument przedmiotowy (lub zdarzeniowy) obiekt w roli narzędzia (lub zdarzenie w roli

ąuasi-narzędzia czyli środka), za pomocą którego prowadzi się działania, zwane grą.

Struktura

predykatowo-argumentowa

stanowi

składniowosemantyczną

bazę

różnych

o

Kraków 2002. str. 17

22    Jędrzejko E., Żydek-Bednarczuk U.: O pojęciu gi*a i jego leksykalnych wykładnikach w aspekcie składni

semantycznej In: Gry w języku, literaturze i kulturze. Energeia, Warszawa 1997, str. 121—126.

23    Tamteż

7