3784493449

się pojawiły. Po drugie, zarówno akademiccy ekonomiści, jak i stratedzy w bankach inwestycyjnych starają się ocenić, jakie są możliwe scenariusze dalszego rozwoju wydarzeń. Czy globalne nierównowagi są normalnym zjawiskiem w globalnej gospodarce i mogą się dalej pogłębiać bez szkody dla perspektyw długookresowego globalnego wzrostu? Czy może dojść do znaczącej korekty tych nierównowag - a jeśli tak, to jaki będzie mechanizm tej korekty oraz jakie będą konsekwencje tej korekty dla globalnego wzrostu?

Zacznijmy od przedstawienia głównych hipotez, które tłumaczą zjawisko globalnych nierównowag. W 2003 roku trzech ekonomistów przedstawiło hipotezę, że nastąpiła reaktywacja nieformalnego reżimu Bretton Woods²⁹. Oryginalny system Bretton Woods powstał po drugiej wojnie światowej i był formalnym zobowiązaniem uczestniczących w nim krajów do utrzymania kursów walutowych, ustalonych według parytetu złota, na określonym poziomie, zaś dozwolone wahania nie mogły przekraczać 1 procent. System ten przestał istnieć w 1971 roku po decyzji prezydenta Nixona o zaprzestaniu przez Stany Zjednoczone wymiany dolarów na złoto według ustalonego parytetu. Istotę reaktywowanego Bretton Woods, często nazywanego Bretton Woods 2, oddaje motto użyte przez autorów tej koncepcji:

„(...) jeżeli miałbym umową z moim krawcem, że jakiekolwiek pieniądze otrzyma ode mnie, tego samego zostaną mi zwrócone w formie pożyczki, wówczas nie miałbym w' ogóle żadnych obiekcji, żeby zamawiać u tego krawca znacznie więcej garniturów” (Jacques Rueff, 1965, za Dooley et al. (2003)).

Hipoteza o istnieniu nieformalnego Breton Woods 2 mówi, że ukształtował się taki system, w którym krajom azjatyckim opłaca się finansować deficyt obrotów bieżących Stanów Zjednoczonych, bo dzięki temu mogą coraz więcej eksportować na ten rynek. Wspiera to zatem wzrost gospodarczy krajów azjatyckich i pozwala tworzyć nowe miejsca pracy, co jest szczególnie istotne w Chinach, gdzie na skutek migracji ludności ze wsi do miast co roku musi powstać, według różnych szacunków, od 10 do 20 milionów miejsc pracy. W celu utrzymania konkurencyjności eksportu kraje azjatyckie interweniują na rynku walutowym powstrzymując aprecjację swoich walut. Skupione dolary inwestują w amerykańskie obligacje, finansując w ten sposób amerykański deficyt obrotów bieżących

Inna hipoteza wyjaśniająca mechanizm powstania globalnych nierównowag została sformułowana przez obecnego Prezesa Rezerwy Federalnej, Bena Bemanke³⁰. Główna teza jaką postawił wskazuje, że dużego deficytu obrotów bieżących w Stanach Zjednoczonych nie można tłumaczyć wyłącznie czynnikami wewnętrznymi. Zdaniem Bemanke kluczową rolę

16