Humanitaryzacja konfliktów zbrojnych na morzu
W związku z powyższymi założeniami, przyjęto następującą strukturę pracy. Po pierwsze, konieczne jest przeprowadzenie podstawowych rozważań terminologicznych, a następnie przywołanie wiążących regulacji prawnych dotyczących morskich konfliktów zbrojnych (będzie to, jak już wskazano powyżej, głównie tzw. prawo haskie i genewskie). W następnej kolejności, należy wskazać na relacje normatywne pomiędzy międzynarodowym prawem morza a prawem konfliktów zbrojnych oraz na podstawowe reguły rządzące prawem morskich konfliktów zbrojnych. Po trzecie, przedstawione zostaną wybrane aspekty morskich konfliktów zbrojnych, zarówno jeśli chodzi o dozwolone cele ataku jak i metody prowadzenia walki.
1. UWAGI TERMINOLOGICZNE
W korpusie międzynarodowego prawa humanitarnego tradycyjnie wyróżnia się prawo haskie oraz prawo genewskie. To pierwsze, reguluje problematykę prowadzenia działań zbrojnych i zostało przyjęte podczas konferencji w Hadze w 1899 oraz 1907 r. Druga grupa przepisów, do której nawiązano powyżej, normuje zagadnienie ochrony ofiar konfliktów zbrojnych i wywodzi się z aktów prawnych przyjętych podczas konferencji w Genewie w 1949 r. (uzupełnionych w 1977 r.). Nie ulega wątpliwości, że obie grupy regulacji przenikają się i uzupełniają wzajemnie. Stwierdził to także Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS), argumentując, że:
Te dwie gałęzie prawa [tzn. prawo „haskie” i „genewskie” - przyp. KM] mające zastosowanie do konfliktów zbrojnych przenikają się wzajemnie i tworzą jeden, złożony system, obecnie nazywany międzynarodowym prawem humanitarnym. Postanowienia Protokołów Dodatkowych z 1977 r. dają wyraz jedności i kompleksowości tego prawa1.
Podobnym założeniem kierowali się twórcy Podręcznika z San Remo, przyjmując następującą definicję międzynarodowego prawa humanitarnego (pkt 13):
331
Opinia doradcza MTS z 8.07.1996 r. w sprawie legalności użycia broni jądrowej, 1CJ Reports 1996, pkt 75.