ZBAWIENIE PRZEZ SZCZĘŚCIE 855
ologicznej26... W związku z tym starają się zbadać historyczne korzenie tego zaniedbania i ustalić nowy katalog zadań. Badania te ukazują wielowarstwowy, złożony proces alienacji chrześcijaństwa przez po-zachrześcijańskie motywy ucieczki od świata, pogardy ciała itp.27 Ale widać też, jak całkiem poprawne przedsięwzięcia teologiczne wiodły nieraz do nieprzewidzianych wniosków.28 Jeśli teologia pragnie uprawiać dialog, nie powinna zbyt łatwo i prędko godzić się z faktem nędzy ludzkiej, czy widzieć w niej nieodmienny los ludzki. Podstawowa cecha egzystencj chrześcijańskiej — dźwiganie Krzyża — nie może być dowolnie transponowane, nie chodzi tu o tworzenie jakiegoś agregatu cierpienia. Krzyż nie jest zagrożeniem szczęścia. Przeciwnie: w nim wypełnia się absolutne TAK Boga wobec ludzkości i bolesna, sięgająca aż po zmiażdżenie własnej egzystencji solidarność z nieszczęśliwymi. Ukrzyżowany Jezus jest znakiem Bożej walki o szczęście człowieka 29...
II. NASZE ROZUMIENIE ZBAWIENIA
Powyższe ujęcia szczęścia obrazują sytuacje, w których mamy zdawać sprawę z naszej nadzieli zbawienia.
2. 1. Sytuacja stawia wymagania, których nie można pominąć. Nie chodzi o to, by usprawiedliwiać Boże orędzie w oczach współczesnych. Rzecz w tym, że okoliczności czynią je dla nas dwuznacznym. Czy fakt, że panowanie Boga radykalnie usytuowane jest w przyszłości oznacza, że skazani jesteśmy na wyczekiwanie pozahistorycznej Utopii? Czy też dany już w teraźniejszości sens panowania Bożego oznacza, iż wolno nam tę utopię mieć za ster i wyznacznik doczesnego działania? Pojmowanie odpowiedzialności chrześcijanina łatwo sprowadzić do fałszywej alternatywy pomiędzy dziełem Bożym w zaświatach i dostępnym ludziom doskonaleniem świata. W gruncie rzeczy ta fałszywa alternatywa jest właśnie alternatywą zbawienia i szczęścia. Jeżeli zdecydujemy, że o szczęściu i zbawieniu trzeba my-
11 Por. .T. de Vries, art. Glilck, w: RGG* II, 1928 nn. Odpowiednik katolicki rozwija hasło „szczęście" szerzej dzięki odmiennej tradycji myślowej, por. G. Sie-werth, art. Glilck, Glilckstreben, Glilcksellgkclt, w. lThK IV, 973—976.
,T Programowo pisze o tym H. Ruhr, Das Glilck und die Theologie. Wlder dle Weltflucht, Stuttgart, 1969. Książka chce dodać odwagi szukającym szczęścia i pogodzić teologię ze światem.
“ Problem nadziei w perspektywie Krzyża 1 Królestwa Bożego omawia w swe] nowej książce U. Heidlnger, Wider dle Vers6hnung Gottes mit dem Elend. Elnc Krltlk des chrlstllchen Thelsmiis und A-thelsmus, Ztlrlch, 1972.
■» Por. nota 45