Teoria X i Y D. McGregora
Teoria X i Y przedstawia dwa odmienne poglądy na postawy ludzi. Teoria X jako negatywny, Teoria Y jako
pozytywny.
Teoria X:
1. Przeciętny człowiek nie lubi pracować i jeśli to możliwe stara się unikać pracy.
2. Większość ludzi wymaga zmuszenia do pracy i dla osiągnięcia celu organizacji konieczne jest kontrolowanie, kierowanie, karanie.
3. Przeciętny człowiek lubi być kierowany i unika odpowiedzialności, posiada niewiele ambicji, a głównym jego pragnieniem jest potrzeba bezpieczeństwa.
Teoria Y:
1. Dla człowieka są naturalne zarówno wysiłek fizyczny i umysłowy, jak i zabawa i wypoczynek.
2. Kontroli i kar nie można uznawać za jedyne środki zapewniające osiągnięcie celu organizacji, możliwe i właściwe jest samokierowanie, a także samokontrola ludzi realizujących powierzone zadania.
3. Realizowanie zadań jest funkcją połączenia nagród z osiągnięciami.
4. W odpowiednich warunkach ludzie uczą się nie tylko przyjmowania na siebie obowiązków ale także poszukiwania ich.
5. W rozwiązywaniu problemów organizacji zdolność działania ludzi odznacza się dużym stopniem wyobraźni, pomysłowości i kreatywności.
6. We współczesnym społeczeństwie przemysłowy potencjał intelektualny ludzi tworzących organizację jest wykorzystywany tylko częściowo.
Teoria potrzeb A. Maslowa
Hierarchia pięciu potrzeb:
1. Potrzeby fizjologiczne - głód, pragnienie, potrzeba schronienia, seksu itp.
2. Potrzeby bezpieczeństwa- potrzeba ochrony przed niesprawiedliwym traktowaniem, przed krzywdą fizyczną lub psychiczną.
3. Potrzeby przynależności- potrzeby przywiązania, kontaktów społecznych, akceptacji i przyjaźni.
4. Potrzeby uznania - potrzeby wewnętrzne (szacunek dla samego siebie, niezależność) oraz potrzeby zewnętrzne (potrzeba zdobycia pozycji w zespole czy w środowisku, uznanie, zainteresowanie ze strony innych).
5. Potrzeby samorealizacji- potrzeba rozwoju osobistego poprzez wykorzystanie własnych możliwości, urzeczywistnienie marzeń, samospełnienie.
Istotą w tej teorii jest to, że każda w znacznym stopniu zaspokojona potrzeba przestaje motywować, powoduje natomiast dominację kolejnej.
Teoria ERG C. AWerfer
Teoria traktująca potrzeby jako treść motywowania. Nazwa pochodzi od angielskich nazw poziomów potrzeb, na których człowiek je zaspokaja
• E jak existence, czyli egzystencja, bytowanie
• R jak relatedness, czyli kontakty społeczne, związek
• G jak growth, czyli rozwój, wzrost
Z jednej strony, teoria ERG kontynuuje zasadę satysfakcji - progresji, że zaspokojenie potrzeby na niższym poziomie wyzwala kolejną, usytuowaną wyżej w hierarchii,