6827068462

Rozdział 14 - Prospołeczność

Zachowanie pomocne - działanie ukierunkowane na spowodowanie jakiejś korzyści innego człowieka. Może mieć charakter materialny, biologiczny lub psychiczny.

Prospołeczność jako działania ukierunkowane na korzyści pozaosobiste - dobro innych ludzi, społeczności lub ogółu.

Altruizm - szczególny rodzaj zachowania pomocnego, który nie przynosi żadnych korzyści samemu sprawcy, albo wręcz przynosi mu straty. Przynosi korzyści innym, ale pod nieobecność motywacji egoistycznej.

Model interwencji w sytuacji kryzysowej - udzielenie pomocy w takiej sytuacji wymaga spełnienia pięciu warunków, a do jej zaniechania wystarcza brak spełnienia zaledwie jednego z nich.

Warunki:

1.    Zauważenie zdarzenia

2.    Interpretacja sytuacji jako kryzysowej

3.

•    Niewiedza wielu - sytuacja, w której świadkowie krytycznego zdarzenia stwierdzają, że nic się nie stało, na podstawie wzajemnego obserwowania braku reakcji.

•    Zjawisko obojętnego przechodnia - im większa liczba świadków przygląda się jakiemuś krytycznemu zdarzeniu, tym mniejsza jest szansa udzielenia pomocy jego ofierze.

•    rozproszenie odpowiedzialności

4.    Rozstrzygnięcie przez świadka, czy ma on właściwe kompetencje do udzielenia pomocy.

Model pobudzenia-bilansu - do udzielenia pomocy w sytuacji kryzysowej motywuje nas spostrzeganie jej jako skutecznego sposobu na usunięcie nieprzyjemnych emocji wywołanych cudzym nieszczęściem.

•    Im większe jest pobudzenie przeżywane przez świadka krytycznego zdarzenia, tym szybciej udziela on pomocy ofierze.

•    Podjęcie bezpośredniej interwencji przez obserwatora jest najbardziej prawdopodobne w sytuacji, w której koszty udzielenia pomocy są małe, a koszty zaniechania - duże.

Pomaganie innym jako uleganie normom społecznym (społecznie uzgodnionym nakazom i zakazom dotyczącym pożądanego i niepożądanego zachowania w określonej sytuacji społecznej) Mają charakter:

1.    opisowy

2.    nakazowy:

•    norma odpowiedzialności społecznej - oczekiwanie i nakaz pomagania tym osobom, których losy zależą od naszych działań

•    norma wzajemności - oczekiwanie i nakaz pomagania osobom, które nam pomogły w przeszłości (1. nakaz pomagania i wyświadczania przysług innym 2. nakaz przyjmowania cudzej pomocy 3. nakaz odwzajemniania się przysługą za przysługę

Norma osobista - poczucie osobistej obligacji moralnej do postępowania w określony sposób w konkretnej sytuacji.

Teoria dostosowania łącznego - pomaganie krewnym włącznie z poświęceniem za nich swojego życia jest zachowaniem mającym na celu propagację własnych genów pośrednio.

Teoria altruizmu wzajemnego - zakłada, że pomaganie innym osobnikom własnego gatunku pozostaje korzystne dla pomagającego o ile jest odwzajemniane.

Motywacja endocentryczna - pomaganie by polepszyć własne samopoczucie. Wbudowuje ją nacisk na konsekwencje, jakie postępowanie dziecka ma dla niego samego.

Motywacja egzocentryczna - pomaganie innym po to, by polepszyć ich samopoczucie, zaspokoić ich potrzeby. Jest ona wbudowana w dziecko przez rodziców zwracających mu uwagę na konsekwencje jego postępków dla innych ludzi.

Zaobserwowanie innej prospołecznie postępującej osoby wzmaga skłonność do pomagania nieznajomym.

Bardziej pomagamy tym osobom, których los zależy od naszego postępowania.

Poszerzanie kategorii „my” i włączanie w nią zróżnicowanych osób nasila prospołeczność. Pomaganie nasila:

•    ugodowość

•    empatia

•    poczucie bezpieczeństwa