7227192774

rożne opcje, stawiają dociekliwe pytania. Stadium operacji formalnych powoduje, że życie intelektualne młodzieży staje się intensywne i bogate.

Zmiany ujmowane z punktu widzenia procesów informacyjnych, zostały stwierdzone w licznych badaniach. Procesy informacyjne przebiegają u dorastających szybciej niż u dzieci. W zakresie percepcji stwierdzono, że spostrzeżenia dorastających są bardziej dokładne, wielostronne i ukierunkowane. Rozwija się też ich uwaga dowolna oraz pamięć logiczna.

4.    Rozwój społeczny w okresie dorastania

Rozwój społecznyzmierzający do coraz wyższego poziomu społecznej dojrzałości, jest w literaturze przedmiotu rozpatrywany z punktu widzenia stadiów rozwoju kognitywnego, teorii psychoanalitycznych, teorii społecznego uczenia sięoraz teorii biologicznych. Zgodnie ze stadialnym ujęciem rozwoju, społeczna i moralna dojrzałość wynika z osiągniętego przez jednostkę stadium kognitywnego rozwoju. Teorie społecznego uczenia się głoszą, że poziom dojrzałości społecznej dorastających jest zdeterminowany. W podejściu biologicznymgłówną rolę w społecznym dojrzewaniu przypisuje się uzyskaniu odpowiedniej dojrzałości ośrodkowego układu nerwowego, pozwalającej na świadome kontrolowanie emocji.

5.    Główne rodzaje działalności w okresie dorastania

Działalność dorastających ma pewne charakterystyczne dla tego okresu życia właściwości. Należy do nich zdolność do wyznaczania odległych celóworaz podporządkowania, zorganizowaniai planowa aktywność. Właściwości te wiążą się z rozwojem poznawczym^ przede wszystkim z rozwojem intelektualnym, pozwalającym na spostrzeganie własnego życia w odlęjłej perspektywie oraz w szerokim kontekście społecznym. Inną właściwością jest poszerzanie siędziałalności wskutek wchodzenia w nowe sytuacje i nowe środowiska społeczna, a także wskutek poznawania wciąż nowych obszarów wiedzy i wytworów człowieka. Do innych właściwości działalności należy dążenie do przeżyć wzruszającychi pięknych. Okres dorastania można ogólnie scharakteryzować jako czas burzliwej aktywności, czas chaotycznych poszukiwań i wzniosłych, często nierealnych pragnień.

6.    Rozwój moralny w okresie dorastania

Piaget stwierdził, że w okresie dorastania młodzież osiąga stadium autonomii moralnej, w którym postępowanie uniezależnia się od opinii otoczenia, natomiast wyznaczają je intencje, wynikające z subiektywnej odpowiedzialności. Siłą kształtującą rozwój moralny jest współdziałanie z rówieśnikami, w wyniku którego powstaje wewnętrzna potrzeba traktowania innych ludzi w taki sam sposób, w jaki sami chcieliby być traktowani. Kohlberg wyróżniłprzypadający na wczesny okres dorastania tzw. konwencjonalny poziom rozwoju moralnego, w którym jednostka kieruje się standardami należącymi do innych, np. do rodziców. Na tym poziomie Kohlberg wyodrębnił dwa stadia: (l)w którym ocena zachowania wynika z aprobaty społecznej (aprobata rówieśników) oraz (2)w którym ocena zachowania oparta jest na prawie i porządku oraz odczuwany jest szacunek dla autorytetów. Kategorią moralną odnoszoną do młodzieży jest rygoryzm moralny, czyli ujmowanie powinności jako bezwzględnych, od których nie wolno odstępować. Przyczynia się on do tęjo, że młodzież bywa pryncypialna i surowa w swoich ocenach.