1299076225

1299076225



Organizacja życia społecznego 33

nieromskich (niecygańskich) w celu rozwiązania konfliktu w społeczności rom-skiej. Ponadto miał prawo czerpać z działalności nie-Romów (policja, sądy itp.), aby zapewnić sobie władzę we własnej grupie13. Obecnie sytuacja ulega zmianie. Współczesne elity (liderzy) są wykształcone, często jest to wykształcenie wyższe, i stanowią łącznik pomiędzy społecznością romską a nie-Romami. Wykształcenie może jednak przyczynić się do konfliktu tożsamości i wpłynąć na relacje z tradycyjnymi liderami romskimi. Trzeba jednak przyznać, że nowe elity i tradycyjnych liderów łączy możliwość ewentualnego wpłynięcia na świat zewnętrzny, na decyzje i zachowania nie-Romów. Jednak tylko tradycyjny autorytet ma bezpośredni wpływ na lokalne grupy romskie14.

Patywa pacziwa,patiw)'5 jest tym, czym powinien charakteryzować się autorytet. Słowo to oznacza honor i dobrą sławę, ale również — szacunek dla innych. Mówi się, że ktoś jest patywa, jeżeli jest on „nieskazitelny” tzn., że ma bardzo dobrą opinię w grupie. Patywa może być i kobieta, i mężczyzna. „Tym się oddaje ten patywa, którzy na to sobie zasłużyli”16 — czyli szanować i uhonorować należy tych, którzy nie robili nic niezgodnego z romskim prawem i nie byli sądzeni przez zgromadzenie starszych lub „króla”. Romowie uważają, że tylko taki człowiek cieszy się dobrą opinią, któremu niczego nie można zarzucić, nie kłamie i nie kradnie. Mówi się wtedy o nim, że ma słowo, czyli może być opiniodawcą w grupie. W takim przypadku nawet jego wiek nie ma znaczenia, ponieważ i stary, i młody może być patywa.

Patywa można więc rozumieć jako stan oraz jako czynność wywołaną pod wpływem tego stanu. Każde spotkanie połączone ze spożywaniem pokarmów i napojów może mieć swojego adresata, co należy traktować jako oddanie komuś należnego mu szacunku, i każde z nich nabiera charakteru patywa. Może się, zatem zdarzyć tak, że w czasie trwania wesela to nie zaślubiny są najważniejsze, ale zakres towarzyszącego mu patywa. Podkreśla to forma zaproszeń, liczba gości, dostateczna ilość pokarmu i napojów oraz swoiste rytuały okazywania szacunku, przyjmowania darów i dziękowania za nie, jak np. te towarzyszące piciu alkoholu17. Również u Romów ze Spiszą goszczenie krewnych i znajomych dawało prestiż, honor i uznanie w społeczności. Mężczyzna przyjmujący gości obfitością pokarmów i napojów, muzyką, tańcami i odpowiednim toastem był nazywanypaci-vało Rom, co znaczy gościnny Rom (gościnny człowiek). Wystawnemu podejmowaniu gości służyły zarobione pieniądze czy produkty—dla spiskiego Roma praca była wartością, pod warunkiem że wiązała się z późniejszym goszczeniem18.

13    A. Sutherland, op. cit., s.l 16 i dalsze.

14    R. M. Clewett, Constructing New Political and Sociat Identities among Roma (Gypsies) in Central Europę, Richmond 1999 (www.geocites.com/Paris/5121/rights.htm).

15    Respondenci w czasie rozmów z badaczem korzystali z terminu „patywa".

16    Cytat pochodzi z notatki z rozmowy przeprowadzonej w czasie badań.

17    Jeżeli ktoś ze starszych poczęstuje młodszego kieliszkiem alkoholu, młodszy — zanim wypije podany alkohol — jest zobowiązany pocałować starszego w rękę.

18    A. Mirga, Niektóre kategorie światopoglądu Romów spiskich, „Polska Sztuka Ludowi” 1982, nr 1/4, s. 95-98.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Image023 202 PEDAGOGIKA EMANCYPACYJNI*Bliskie kręgi społecznego odniesienia Organizacja życia społec
IMGB45 organizacja życia społecznego zmienia dziś swój charakter na całym świecie z państwa dawniej
2209. Inicjatywy i działania podejmowane przez społeczność międzynarodowa w celu rozwiązania konflik
8 (585) organizacja życia społecznego zmienia dziś swój charakter na całym su lecie z państwa dawnie
Image023 202 PEDAGOGIKA EMANCYPACYJNABliskie kręgi społecznego odniesienia Organizacja życia społecz
Organizacja życia społecznegoPrzywództwo Romowie nigdy nie mieli jednolitej organizacji społecznej.
28 Organizacja życia społecznego zów przyłączała się, po uzyskaniu zgody przywódcy taboru, obca
Organizacja życia społecznego 29 o niesprawiedliwość, krzywdy, gwałt), ale w sposób, który pozwala p
30 Organizacja życia społecznego Decydentem w społeczności romskiej jest starszyzna złożona z mężczy
Organizacja życia społecznego 31 sprawach „króla” i tylko za jego zgodą może nałożyć karę wydalenia
32 Organizacja życia społecznego Stara, szanowana powszechnie kobieta,phury daj, jest autorytetem dl
34 Organizacja życia społecznego Wspólne spożywanie pokarmów i napojów w czasie trwania uczt (związa
36 Organizacja życia społecznego kazy te można zaliczyć do wiedzy tradycyjnej, wyrosłej z wielowieko
Organizacja życia społecznego 37 Do Barę Mageripena należą: 1.    PhukaneRomengre
38 Organizacja życia społecznego 3.    Ćhuritko Mageripen (skalanie to wiąże się z
Organizacja życia społecznego 39 talog norm i wzorców zachowania się, rytuałów i obrzędów. Rom, któr
40 Organizacja życia społecznego Poranna toaleta. Fot. L. Mróz nawet nie praktykuje się wychowania
Organizacja życia społecznego 41 Dzieci są wyłączone z grona osób zagrożonych skalaniem. Często wyba

więcej podobnych podstron