1419577073

Politolog w „sporze” z metodą 17

trzecich jest dla wielu ciągle zaskakująca i często nieuświadomiona. Wynika z tego, że świadomość tego, co polityczne, to faktycznie mispercepcja. Skarżyński zdecydowanie stawia na dychotomię „naukowe vs. potoczne”³², a przecież rzeczywistość, której odzwierciedlenie znajduje się w naszych teoriach, faktycznie powoduje, że to, co potoczne, to zjawisko także empiryczne, więc jako takie podlega naukowemu osądowi. Podstawowa wątpliwość to zastosowanie i znaczenie terminu „potoczne”. Jeśli za takie uznamy wszystkie analizy zjawisk niewypowiedziane pierwotnie przez świat nauki - to otrzymamy dość naiwną kwalifikację.

PODSUMOWANIE

Przesunięcie kategorialne, które pojawia się w tytule artykułu miało doprowadzić do odejścia od wąsko rozumianego pojęcia metody. Tytułowy „spór” z metodą nie oznacza wyłącznie sytuacji nieprawidłowego zastosowania metod w procesie badawczym, co oczywiście jest pierworodnym grzechem przeciw metodologii. W szerszym rozumieniu metoda oznacza sposób poruszania się w obszarze tej konkretnej nauki społecznej, jak również „złe praktyki” stosowane w wyniku nieprawidłowego rozpoznania przedmiotu poznania oraz przedmiotu badania. Jakościowe badania w obszarze politologii są nie tylko kwestią opozycji wobec badań ilościowych. Tego dylematu właściwie już się nie podnosi ze względu na jego niską wartość rozstrzygającą. Tu docieramy do sporu pomiędzy indukcjoni-stami a dedukcjonistami. Tłumacząc ów spór, musimy oprzeć się na kwestii obserwacji. Nie sposób przyjąć za argument w pełni uzasadniony pod względem naukowym, że z samej obserwacji wynikają potwierdzenia dla ogólnych praw nauki³³. Wielu twierdziło, że kolejne spostrzeżenia przybliżają nas do tego, co nazywamy prawdą. W tej sytuacji ilość jednostkowych uzasadnień miała przechodzić w jakość. Z kolei dedukcjoniści, przecząc temu poglądowi, uznają wszystkie prawa nauki za hipotetyczne, ponieważ uznają za cel nauki nie uzasadnianie praw, lecz ich obalanie³⁴. Mając na względzie sytuację, że człowiek dysponuje pewnym określonym zbiorem faktów, musi również posiadać wyjaśnienie owych faktów. W ślad za Popperem można przyjąć, że jedyną wartością takiego wyjaśnienia jest jego skuteczność i przydatność. Mamy po prostu taką wizję świata, jaka jest nam

³²    Idem, Podstawowy dylemat politologii..., op.cit., passim.

³³    S. Nowak, op.cit., s. 311.

³⁴    Ibidem, s. 312.