1905037841

DIAGNOSTYKA GENETYCZNA. TERAPIA GENOWA 183

W08-04

DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA: PRZYKŁADY Z DYSTROFII MIĘŚNIOWEJ, STWARDNIENIA GUZOWATEGO, RODZINNEJ POLIPOWATOŚCI JELITA I OSTEOPOROZY

Ryszard Słomski

Zakład Genetyki Człowieka PAN, Poznań Katedra Biochemii i Biotechnologii AR, Poznań

Dystrofia mięśniowa Duchenne'a, najczęstsza choroba genetyczna sprzężona z chromosomem X, występuje z częstością 1 na 3500 noworodków płci męskiej i w 30% przypadków jest następstwem nowych mutacji. Najczęstszymi mutacjami w genie DMD są duże delecje, które stanowią 50% wszystkich mutacji. Analizę delecji przeprowadzono dla 46 chorych. Wykryto je u 20 osób. Dla 41 osób przeprowadzono analizę mutacji punktowych w 22 regionach genu DMD. Metody przesiewowe (PCR-SSCP i PCR-HD) umożliwiły wykrycie mutacji punktowych u 17% chorych. Analizę nosicielstwa przeprowadzono dla 38 rodzin. W 6 przypadkach marker położony był w regionie, który u chorego uległ delecji. Dodatkowo analiza wybranych markerów pozwoliła na zidentyfikowanie 7 przypadków rekombinacji wewnątrzgenowych. Stwardnienie guzowate (TSC) jest chorobą autosomalną, dominującą, występującą z częstością 1/10000 urodzeń. TSC charakteryzuje się zmianami w mózgu, sercu i nerkach, o różnym nasileniu w zależności od wieku, jak również zróżnicowaniem klinicznym u członków tej samej rodziny. Analizę mutacji wykonano łącznie dla 161 chorych i zidentyfikowano 17 mutacji, położonych w różnych ekso-nach. Rodzinna polipowatość jelita grubego (FAP) jest dziedzicznie warunkowaną podatnością na występowanie w jelicie grubym licznych polipów, które charakteryzują się wysokim potencjałem do rozwoju w kierunku nowotworu złośliwego. Choroba jest cechą autosomalną, dominującą, warunkowaną dziedzicznymi mutacji w genie supresorowym APC na chromosomie 5q21. Badaniami objęto 250 osób z rodzin z FAP. U chorych z FAP zidentyfikowano 16 typów mutacji w genie APC w 28 rodzinach oraz 2 substytucje nie powodujące zmiany aminokwasu. Najczęściej występującą mutacją była delAAAGA1309 (9,4% rodzin). Osteoporoza należy do chorób o wzrastającej częstości występowania. Jednym z genów mogących uczestniczyć w rozwoju osteoporozy jest gen oste-oprotegeryny (OPG). Wykorzystując analizę PCR-HD, analizę PCR-SSCP oraz bezpośrednie sekwencjonowanie DNA od 85 chorych na osteoporozę lub osteopenię wykryto 7 polimorfizmów: 6 w intronach oraz transwersję w eksonie 1 (9G>C). Transwersja 9G>C powoduje zmianę konserwatywnej, dodatnio naładowanej lizyny na neutralną asparaginę w trzecim kodonie sekwencji sygnałowej. Uzyskane wyniki pozwoliły oszacować iloraz szans wystąpienia osteoporozy równy 2,99 dla osób posiadających allel C.