Chemia produktów naturalnych
H2C—OCO(CH2)i2CH3
HC — OCO(CH2)12CH3
1. NaOH, EtOH
2. HCI
H2C—OH
0 I
3 CH3(CH2)12COOH + HC—OH
H2C—OH
H2C—OCO(CH2)12CH3
3,5 g
75 mL
0,5 g
stęż. HCI KOH
Odczynniki:
trimirystyna alkohol etylowy NaOH
fenoloftaleina (1% roztwór etanolowy) etanol 0,5 L 0,5 M HCI
Aparatura i szkło:
kolba kulista poj. 250 mL chłodnica zwrotna
rurka na środek suszący (bezw. CaCfo) czasza grzejna na kolbę poj. 250 mL zlewki poj. 200 mL i 400 mL łopatka
zestaw do sączenia pod zmniejszonym
ciśnieniem
bagietka
biureta 50 mL
W ćwiczeniu otrzymuje się w pierwszym etapie mydło - mirystynian sodu z trimirystyny (wyizolowanej wcześniej ze zmielonej gałki muszkatołowej), a w kolejnym etapie w wyniku hydrolizy mydła - kwas mirystynowy. Następnie oznacza się liczbę kwasową trimirystyny.
Do roztworu 2 g trimirystyny w 33 mL alkoholu etylowego umieszczonego w kolbie kulistej o poj. 250 mL dodać 45 mL roztworu, zawierającego 0,5 g NaOH w mieszaninie woda-etanol (9:1 v/v). Otrzymaną mieszaninę ogrzewać do wrzenia pod chłodnicą zwrotną przez 2 godziny. Po ochłodzeniu uzyskane mydło przenieść łopatką do 110-150 mL mieszaniny pokruszonego lodu z wodą, zawierającej kilka mililitrów stężonego kwasu solnego.
Po wytrąceniu się osadu kwasu mirystynowego odsączyć produkt na lejku Buchnera i suszyć. Zważyć i obliczyć wydajność procesu. Zmierzyć temperaturę topnienia (lit. t.t. 54 -55 °C, t.wrz. 199 - 202 °C /16mm Hg, t.wrz. 174-176 °/4 mm Hg).
OZNACZANIE LICZBY KWASOWEJ
Liczbę kwasową (L.kw.) oznacza się miareczkując na zimno roztwór lipidu/olejku rozcieńczonym mianowanym roztworem wodorotlenku sodu lub potasu, co pozwala określić zawartość wolnych kwasów tłuszczowych. Użycie stężonego roztworu nie jest wskazane,
Opracowanie: Joanna Kurek i Anna K. Przybył 13