A.A. Abrikosow - Nadprzewodniki drugiego rodzaju i siec wirów
Jeżeli wziąć pod uwagę fazę, tzn. zapisać ty = Me‘x, to x pojawia się w równaniach GL w następującej kombinacji z potencjałem wektorowym:
Wynika stąd, że
A hCT,
A - 2e V*'
rr 2 ttTic Ha =-= ty0
Rozważmy przebieg funkcji zespolonego parametru porządku na płaszczyźnie współrzędnych (rys. 1). Aby określić fazę jednoznacznie, wprowadzamy cięcia w tej płaszczyźnie, przechodzące przez wartości zerowe parametru porządku i równoległe dc osi y.
Rys. 1. Kropki odpowiadają miejscom zerowym parametru porządku (dla sieci kwadratowej). Linie przerywane oznaczają cięcia wprowadzone w celu zapewnienia jednoznaczności fazy. Gradient fazy ma nieciągłość przy każdym cięciu (patrz tekst)
Na podstawie tych wzorów można dojść do dwóch wniosków: a) okres struktury rośnie ze zmniejszaniem się pola magnetycznego, b) strumień pola magnetycznego przechodzący przez jedną komórkę elementarną jest stałą uniwersalną; jest ona nazywana „kwantem strumienia magnetycznego”. Po raz pierwszy wprowadził ją F. London w roku 195C [5], a jej wartość wynosi ok. 2,05 • 10"7 Oe • cm2.
Wzrost okresu ze spadkiem natężenia pola magnetycznego następuje nie tylko w pobliżu Hc2, lecz także przy dowolnej wartości pola. Rozumowanie prowadzące do rys. 1 i związanych z nim wniosków pozostaje przy tym słuszne, tyle że potencjał wektorowy nie jest już liniową funkcją współrzędnych i trzeba inaczej sformułować warunek kompensacji. Prowadzi to do zastąpienia pola magnetycznego przez jego średnią wartość B = (1 /a2) f* Hdxdy. Otrzymujemy więc ten sam wynik co poprzednio, lecz z B zamiast H.
Na tej podstawie można stwierdzić, że nawet daleko od Hc2 okres struktury rośnie ze spadkiem natężenia pola magnetycznego. Istnieje pewna wartość graniczna Hc 1, przy której B = 0, czyli a = 00, określająca granicę między czystą fazą nadprzewodzącą i fazą częściowo przenikaną przez pole magnetyczne, którą nazwałem „stanem mieszanym”. Granicę z czystą fazą nadprzewodzącą określa następujące natężenie pola magnetycznego:
Hcl =
H
cm
Jeśli poruszamy się po lewym brzegu takiego cięcia, to faza zmienia się zgodnie ze wzorem:
>CL(j/) = Xrcg
gdzie pierwszy człon jest regularny, a drugi - związany z gwałtowną zmianą fazy w pobliżu miejsca zerowego funkcji ty; a oznacza okres. Jeśli poruszamy się po prawym brzegu cięcia, to faza zmienia się w następujący sposób:
Na podstawie tych dwóch wyrażeń można stwierdzić, że gradient fazy ma następującą nieciągłość na każdym cięciu:
Ky/2
(InK, + 0,08).
Zgodnie ze wzorem (1), ze wzrostem n górne pole krytyczne Hc2 rośnie, natomiast dolne pole krytyczne Hc 1 maleje.
Ponieważ odległość między miejscami zerowymi funkcji ty w polu Hc\ staje się nieskończona, można przyjąć, że jest ona bardzo duża w jego pobliżu i w związku z tym można rozpatrzyć tylko jeden taki punkt. Zgodnie z teorią GL gęstość prądu wyraża się wzorem
hea _ .0 f r—t 2e A\
a
Jeśli pele magnetyczne jest skierowane wzdłuż osi z i wybieramy Ay = Hx, to kompensacja wzrostu potencjału wektorowego, zgodnie ze wzorem (6), może nastąpić wówczas, gdy Ha = nhc/ea, czyli
a =
TT hC
'Th'
W pobliżu punktu ty = C mamy \ = y>, a Vx ma tylko składową <p, równą (1 /p)dx/d<p = \/p. Jest więc ona dużo większa niż drugi składnik we wzorze (12) i prąd tworzy wir. W przypadku ogólnym wiry te tworzą sieć. Linie, wzdłuż których płyną prądy w pobliżu Hc2i przedstawiono na rys. 2.
Bardzo podobną strukturę ma sieć trójkątna, która dla układu izotropowego ma nieco mniejszą energię. Ponieważ różnica energii jest bardzo mała, w rzeczywistych układach symetria sieci krystalicznej może
POSTĘPY FIZYKI TOM 55 ZESZYT 5 ROK 2004
201