plik


ÿþMINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Agnieszka Wawrzyniak Przestrzeganie zasad higieny w procesie produkcyjnym 341[07].Z1.02 Poradnik dla nauczyciela Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji  PaDstwowy Instytut Badawczy Radom 2007  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego Recenzenci: mgr Maria Bobek mgr in|. El|bieta Gbura Opracowanie redakcyjne: mgr in|. MaBgorzata PruszyDska mgr in|. Agnieszka Wawrzyniak Konsultacja: dr Justyna Bluszcz Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduBowej 341[07].Z1.02,  Przestrzeganie zasad higieny w procesie produkcyjnym , zawartego w moduBowym programie nauczania dla zawodu technik organizacji usBug gastronomicznych. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji  PaDstwowy Instytut Badawczy, Radom 2007  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 1 SPIS TREZCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstpne 5 3. Cele ksztaBcenia 6 4. PrzykBadowe scenariusze zaj 7 5. wiczenia 11 5.1. Akty prawne dotyczce produkcji, dystrybucji i przechowywania |ywno[ci. Instytucje zajmujce si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem 11 5.1.1. wiczenia 11 5.2. Przyczyny i objawy zatru pokarmowych. Czynniki chorobotwórcze w |ywno[ci  zródBa zaka|enia mikrobiologicznego, zapobieganie chorobom 13 5.2.1. wiczenia 13 5.3. Higiena osobista i wymagania zdrowotne dotyczce personelu placówki |ywienia 16 5.3.1. wiczenia 16 5.4. UkBad funkcjonalny pomieszczeD w zakBadzie. Wymagania sanitarno -higieniczne dotyczce produkcji |ywo[ci, pomieszczeD, maszyn, urzdzeD 19 5.4.1. wiczenia 19 5.5. Higiena pomieszczeD, urzdzeD i sprztu. Zrodki myjce i dezynfekujce stosowane w zakBadzie gastronomicznym 22 5.5.1. wiczenia 22 5.6. Ocena organoleptyczna. Znakowanie produktów spo|ywczych 26 5.6.1. wiczenia 26 5.7. Zasady przechowywania |ywno[ci. Urzdzenia chBodnicze 29 5.7.1. wiczenia 29 5.8. BezpieczeDstwo zdrowotne |ywno[ci  wymagania GHP, GMP i system HACCP 32 5.8.1. wiczenia 32 6. Sprawdzian osigni 36 7. Literatura 50  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 2 1. WPROWADZENIE Przekazujemy PaDstwu Poradnik dla nauczyciela, który bdzie pomocny w prowadzeniu zaj dydaktycznych w szkole ksztaBccej w zawodzie technik organizacji usBug gastronomicznych. W poradniku zamieszczono: - wymagania wstpne, - wykaz umiejtno[ci, jakie uczeD opanuje podczas zaj, - przykBadowe scenariusze zaj, - propozycje wiczeD, które maj na celu wyksztaBcenie u uczniów umiejtno[ci praktycznych, - ewaluacj osigni ucznia z dwoma narzdziami testujcymi, - wykaz literatury, z jakiej uczniowie mog korzysta podczas nauki, - wykaz literatury metodycznej. Wskazane jest, aby zajcia dydaktyczne byBy prowadzone ró|nymi metodami ze szczególnym uwzgldnieniem: - pokazu z obja[nieniem, - wiczeD praktycznych, - tekstu przewodniego, - metody projektów. Formy organizacyjne pracy uczniów mog by zró|nicowane, poczwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespoBowej. W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomo[ci i umiejtno[ci ucznia, nauczyciel mo|e posBu|y si zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadaD testowych. W tym rozdziale podano równie|:  plan testu w formie tabelarycznej,  punktacje zadaD,  propozycje norm wymagaD,  instrukcj dla nauczyciela,  instrukcj dla ucznia,  kart odpowiedzi,  zestaw zadaD testowych. BezpieczeDstwo i higiena pracy W czasie pobytu w pracowni nale|y bezwzgldnie zwróci uwag na przestrzeganie regulaminów, przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpo|arowych, wynikajcych z rodzaju wykonywanych prac. Z przepisami tymi nale|y zapoznawa uczniów od pocztku trwania nauki i nale|y je bezwzgldnie stosowa.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 3 341[07].Z1 Podstawy gastronomii i |ywienia 341[07].Z1.01 341[07].Z1.03 Organizowanie dziaBalno[ci Wykorzystanie produktów gastronomicznej spo|ywczych jako zródBa skBadników pokarmowych 341[07].Z1.04 341[07].Z1.02 Przestrzeganie zasad higieny Planowanie |ywienia w procesie produkcyjnym Schemat ukBadu jednostek moduBowych  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 4 2. WYMAGANIA WSTPNE Przystpujc do realizacji programu jednostki moduBowej uczeD powinien umie: - korzysta z ró|nych zródeB informacji, - posBugiwa si technologi informacyjn, - okre[la wpByw drobnoustrojów na organizm czBowieka, - scharakteryzowa struktur organizacyjn zakBadu gastronomicznego i firmy cateringowej, - okre[li usBugi [wiadczone przez zakBady gastronomiczne i firmy cateringowe, - okre[li systemy zarzdzania zakBadem gastronomicznym i firm cateringow, - sporzdzi schemat ukBadu funkcjonalnego pomieszczeD w zakBadzie gastronomicznym (zale|nym i niezale|nym), - oznaczy drogi surowców, póBproduktów i wyrobów kulinarnych oraz drogi naczyD czystych i brudnych na schemacie ukBadu funkcjonalnego zakBadu gastronomicznego, - scharakteryzowa zakres prac dziaBów zakBadu gastronomicznego, - okre[li rodzaje stanowisk pracy w poszczególnych dziaBach zakBadu gastronomicznego, - scharakteryzowa zakres prac na poszczególnych stanowiskach w zakBadzie gastronomicznym, - przygotowa stanowiska pracy w obiektach |ywienia zbiorowego, zgodnie z wymaganiami ergonomii, - opracowa dokumentacj organizacyjn zakBadu gastronomicznego, - scharakteryzowa prawa konsumenta, - okre[li wymagania dotyczce wygldu pracowników zakBadu gastronomicznego, - zastosowa przepisy bezpieczeDstwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo|arowej oraz ochrony [rodowiska podczas realizacji zadaD, - organizowa stanowisko pracy z zachowaniem zasad ergonomii.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 5 3. CELE KSZTAACENIA W wyniku realizacji programu jednostki moduBowej uczeD powinien umie: - dokona analizy podstawowych aktów prawnych dotyczcych produkcji, dystrybucji i przechowywania |ywno[ci, - okre[li zadania instytucji zajmujcych si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem, - okre[li przyczyny i scharakteryzowa objawy zatru pokarmowych, - okre[li zródBa zagro|enia mikrobiologicznego |ywno[ci, - okre[li choroby spowodowane czynnikami chorobotwórczymi wystpujcymi w |ywno[ci, - zabezpieczy |ywno[ przed zaka|eniem mikrobiologicznym, - scharakteryzowa znaczenie systemów zapewniania jako[ci zdrowotnej |ywno[ci, - okre[li wymagania zdrowotne dotyczce pracowników zakBadów |ywienia, - okre[li wymagania sanitarno-higieniczne dotyczce pomieszczeD zwizanych z magazynowaniem, produkcj |ywno[ci i obsBug konsumenta, - scharakteryzowa zasady zachowywania BaDcucha chBodniczego w produkcji i dystrybucji |ywno[ci, - scharakteryzowa urzdzenia chBodnicze, - dobra [rodki do utrzymania czysto[ci w zakBadzie gastronomicznym, - oceni warunki higieniczno-sanitarne w miejscu pracy, - okre[li krytyczne punkty kontroli procesu technologicznego, - oceni jako[ surowców spo|ywczych, - przygotowa stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, - zastosowa przepisy bezpieczeDstwa i higieny pracy, sanitarno-epidemiologiczne, ochrony przeciwpo|arowej oraz ochrony [rodowiska, - skorzysta z ró|nych zródeB informacji.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 6 4. PRZYKAADOWE SCENARIUSZE ZAJ Scenariusz zaj 1 Osoba prowadzca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & . ModuBowy program nauczania: Technik organizacji usBug gastronomicznych 341[07] ModuB: Podstawy gastronomii i |ywienia 341[07].Z1 Jednostka moduBowa: Przestrzeganie zasad higieny w procesie produkcyjnym 341[07].Z1.02 Temat: Akty prawne dotyczce produkcji, dystrybucji i przechowywania |ywno[ci. Instytucje zajmujce si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem. Cel ogólny: ksztaBtowanie umiejtno[ci analizowania aktów prawnych. Po zakoDczeniu zaj edukacyjnych uczeD powinien umie: - wymieni obowizujce w Unii Europejskiej i w Polsce akty prawne dotyczce produkcji, dystrybucji i przechowywania |ywno[ci, - odszuka wybrane akty prawne, - dokona analizy podstawowych aktów prawnych, - scharakteryzowa poszczególne akty prawne pod ktem zawartych w nich informacji, - posBugiwa si aktami prawnymi, - wymieni instytucje zajmujce si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem, - okre[li zadania poszczególnych instytucji zajmujcych si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem. Metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z tekstem zródBowym, - praca z komputerem, - wiczenia praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczniów: - praca w parach. Czas: 3 godziny dydaktyczne. Zrodki dydaktyczne: - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internetowym, - peBne teksty ustawy o bezpieczeDstwie |ywno[ci i |ywienia, rozporzdzenia nr 852/2004 w sprawie higieny [rodków spo|ywczych oraz rozporzdzenia w sprawie znakowania [rodków spo|ywczych i dozwolonych substancji dodatkowych, - materiaBy pi[miennicze, - kolorowe flamastry, - arkusze papieru formatu A3, A2. Przebieg zaj: 1. Sprawy organizacyjne. 2. Nawizanie do tematu, omówienie celów zaj.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 7 3. Omówienie podstawowych aktów prawnych dotyczcych produkcji, dystrybucji i przechowywania |ywno[ci i zmian w nich zachodzcych oraz zwrócenie uwagi na konieczno[ ich [ledzenia, a tak|e zakresu dziaBalno[ci poszczególnych instytucji zajmujcych si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem. 4. Realizacja tematu: - podanie tre[ci wiczeD, - omówienie przez nauczyciela sposobu wykonania wiczeD, - realizacja wiczeD, - prezentacja wyników pracy na forum grupy. ZakoDczenie zaj Nauczyciel podsumowuje przebieg zaj wskazujc na zaanga|owanie uczniów w ich realizacj i uzyskane efekty, a szczególnie przydatno[ odszukanych aktów prawnych do realizacji nastpnych tematów zaj. Praca domowa Odszukaj strony internetowe, na których znajdziesz informacje na temat zmian w regulacjach prawnych dotyczcych produkcji, dystrybucji i przechowywania |ywno[ci oraz ich interpretacj, zapisz ich adresy w zeszycie przedmiotowym. Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakoDczonych zajciach: - wypowiedzi uczniów na temat trudno[ci zadaD.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 8 Scenariusz zaj 2 Osoba prowadzca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & . ModuBowy program nauczania: Technik organizacji usBug gastronomicznych 341[07] ModuB: Podstawy gastronomii i |ywienia 341[07].Z1 Jednostka moduBowa: Przestrzeganie zasad higieny w procesie produkcyjnym 341[07].Z1.02 Temat: Przyczyny i objawy zatru pokarmowych. Czynniki chorobotwórcze w |ywno[ci  zródBa zaka|enia mikrobiologicznego, zapobieganie chorobom. Cel ogólny: ksztaBtowanie umiejtno[ci zapobiegania zaka|eniom mikrobiologicznym |ywno[ci. Po zakoDczeniu zaj edukacyjnych uczeD powinien umie: - okre[li przyczyny zatru pokarmowych, - scharakteryzowa objawy zatru pokarmowych, - okre[li choroby spowodowane czynnikami chorobotwórczymi wystpujcymi w |ywno[ci, - okre[li zródBa zagro|enia mikrobiologicznego |ywno[ci, - zabezpieczy |ywno[ przed ska|eniami mikrobiologicznymi. Metody nauczania uczenia si: - praca z materiaBem drukowanym, - dyskusja dydaktyczna, - praca z komputerem. Formy organizacyjne pracy uczniów: - praca w parach. Czas: 6 godzin dydaktycznych. Zrodki dydaktyczne: - literatura, - tabela  yródBa zaka|eD mikrobiologicznych |ywno[ci  zawierajca czynniki wywoBujce zatrucia pokarmowe, ich warunki rozwoju oraz produkty spo|ywcze najcz[ciej bdce przyczyn zatru, w formie drukowanej i foliogramu, - schemat  Temperatury utrwalania |ywno[ci, a rozwój mikroorganizmów zawierajcy zakresy temperatur rozwoju mikroorganizmów oraz metod utrwalania, - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internatowym, - przykBadowe wzory instrukcji GHP, - arkusze papieru formatu A2 z tabel  Grupy |ywno[ci o ró|nym stopniu ryzyka , - karteczki samoprzylepne z nazwami produktów spo|ywczych (lub grup produktów ), - schematy dróg przenoszenia drobnoustrojów chorobotwórczych, - materiaBy pi[miennicze, - czarne i kolorowe flamastry, - arkusze papieru formatu A2 i A3.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 9 Przebieg zaj: 1. Sprawy organizacyjne. 2. Nawizanie do tematu, omówienie celów zaj. 3. Omówienie materiaBu nauczania: czynników chorobotwórczych wystpujcych w |ywno[ci, ze szczególnym uwzgldnieniem czynników mikrobiologicznych i ich wpBywu na organizm czBowieka, przyczyn zatru pokarmowych, ich objawów. 4. Realizacja tematu: - uczniowie indywidualnie zapoznaj si z materiaBem nauczania z poradnika dla ucznia, - nauczyciel przed wykonywaniem kolejnych wiczeD omawia zakres zadaD, zwraca uwag na sposoby ich realizacji oraz zwraca uwag na mo|liwo[ wykorzystywania ró|nych zródeB informacji i [rodków dydaktycznych, - uczniowie w parach wykonuj wiczenia, - nauczyciel nadzoruje prac uczniów i pomaga w realizacji zadaD, - uczniowie prezentuj wyniki swoich prac i dyskutuj nad wycignitymi wnioskami, - uczniowie porzdkuj stanowiska pracy. ZakoDczenie zaj Nauczyciel podsumowuje przebieg zaj wskazujc na zaanga|owanie uczniów w ich realizacj i uzyskane efekty, a szczególnie przydatno[ realizowanych zadaD w zakresie zapobiegania zatruciom pokarmowym. Praca domowa Na podstawie analizowanych na poprzednich zajciach aktów prawnych okre[l, jakie konsekwencje karne ponosi firma (tak|e zakBad gastronomiczny) za wyprodukowanie ska|onej mikrobiologicznie |ywno[ci powodujcej zagro|enie dla |ycia i zdrowia jej konsumentów. Zastanów si tak|e nad innymi skutkami dla zakBadu. Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakoDczonych zajciach: - wypeBnienie ankiety ewaluacyjnej metod  tarczy strzeleckiej .  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 10 5. WICZENIA 5.1. Akty prawne dotyczce produkcji, dystrybucji i przechowywania |ywno[ci. Instytucje zajmujce si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem 5.1.1. wiczenia wiczenie 1 Odszukaj peBny tekst obowizujcych obecnie w Polsce aktów prawnych dotyczcych produkcji, dystrybucji i przechowywania |ywno[ci: ustawy o bezpieczeDstwie |ywno[ci i |ywienia, rozporzdzenie nr 852/2004 w sprawie higieny [rodków spo|ywczych oraz rozporzdzenie w sprawie znakowania [rodków spo|ywczych i dozwolonych substancji dodatkowych, porównaj je i dokonaj ich analizy oraz zdefiniuj pojcia: |ywno[ ([rodek spo|ywczy), surowiec, bezpieczeDstwo |ywno[ci, higiena |ywno[ci, cechy organoleptyczne, dobra praktyka higieniczna, dobra praktyka produkcyjna, HACCP, termin przydatno[ci do spo|ycia, substancja dodatkowa, [rodek spo|ywczy szkodliwy dla zdrowia lub |ycia czBowieka. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia z uwzgldnieniem przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy podczas pracy ze sprztem elektronicznym i biurowym. Proponuj, aby uczniowie pracujc w dwuosobowych grupach odszukali w Internecie podane w wiczeniu akty prawne i zapisali adresy stron, na których s one umieszczone (nale|y zwróci uwag na znajomo[ przez uczniów skrótów u|ywanych do oznaczania zródeB aktów prawnych np. Dz. U. z dnia 27.09.2006r., Nr 171, poz. 1225). Korzystajc z wcze[niej przygotowanych peBnych tekstów powy|szych aktów prawnych, dokonali ich analizy pod ktem zawartych w nich informacji, porównali ich budow oraz zdefiniowali podane w tre[ci zadania pojcia. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) wyszuka w Internecie podane akty prawne, 3) zapisa adresy stron internetowych, na których dostpne s peBne teksty aktów prawnych, 4) zapozna si z tre[ci aktów prawnych, 5) przeanalizowa akty prawne pod ktem ich budowy oraz zawartych w nich informacji, 6) porówna akty prawne pod wzgldem ich konstrukcji i tre[ci, 7) odnalez i zapisa definicje podanych poj, 8) zaprezentowa na forum grupy wyniki pracy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z komputerem, - praca z tekstem zródBowym.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 11 Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internetowym, - peBne teksty ustawy o bezpieczeDstwie |ywno[ci i |ywienia, rozporzdzenia nr 852/2004 w sprawie higieny [rodków spo|ywczych oraz rozporzdzenia w sprawie znakowania [rodków spo|ywczych i dozwolonych substancji dodatkowych, - materiaBy pi[miennicze i kolorowe flamastry, - arkusze papieru formatu A3. wiczenie 2 Na podstawie obowizujcej ustawy o bezpieczeDstwie |ywno[ci i |ywienia oraz rozporzdzenia nr 852/2004 w sprawie higieny [rodków spo|ywczych okre[l, jakie uprawnienia maj pracownicy inspekcji zajmujcy si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem prowadzcy kontrol w zakBadzie. Okre[l, jakie sankcje mog zastosowa wobec nierzetelnych przedsibiorców. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób wykonania wiczenia. Proponuj, aby uczniowie pracujc w dwuosobowych grupach, okre[lili, na podstawie podanej w wiczeniu ustawy, uprawnienia pracowników inspekcji zajmujcych si nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem prowadzcych kontrol z zakBadzie oraz sankcje, jakie mog zastosowa wobec nierzetelnych przedsibiorców. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) przeanalizowa pod ktem tre[ci wiczenia, 3) zapisa odszukane informacje, 4) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z tekstem zródBowym. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - peBne teksty ustawy o bezpieczeDstwie |ywno[ci i |ywienia oraz rozporzdzenia nr 852/2004 w sprawie higieny [rodków spo|ywczych, - materiaBy pi[miennicze, - kolorowe flamastry, - arkusze papieru formatu A3.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 12 5.2. Przyczyny i objawy zatru pokarmowych. Czynniki chorobotwórcze w |ywno[ci  zródBa zaka|enia mikrobiologicznego, zapobieganie chorobom 5.2.1. wiczenia wiczenie 1 Opracuj schemat dróg przenoszenia wybranego drobnoustroju chorobotwórczego bdcego najczstsz przyczyn zatru pokarmowych oraz wycignij wnioski. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Proponuje si, aby uczniowie w parach, opracowali schematy dróg przenoszenia wybranego drobnoustroju chorobotwórczego bdcego najczstsz przyczyn zatru pokarmowych. Nale|y zwróci uwag na wykorzystanie do realizacji zadania informacji, zawartych w materiale nauczania i literaturze, dotyczcych zaka|eD pierwotnych i wtórnych |ywno[ci, przyczyn zatru pokarmowych spowodowanych przez te drobnoustroje oraz warunków ich inkubacji w |ywno[ci. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) przeanalizowa przyczyny zatru pokarmowych spowodowanych przez drobnoustroje, a w szczególno[ci wywoBanych wybranym drobnoustrojem chorobotwórczym, 3) przeanalizowa przyczyny zaka|eD pierwotnych i wtórnych |ywno[ci, 4) przeanalizowa warunki wzrostu (inkubacji) wybranego drobnoustroju, 5) opracowa w formie graficznej sposoby przenoszenia wybranego drobnoustroju na |ywno[ i czBowieka, 6) wycign i w punktach zapisa wnioski wynikajce ze sporzdzonego schematu, 7) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z materiaBem drukowanym, - sporzdzanie notatek, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - tabela  yródBa zaka|eD mikrobiologicznych |ywno[ci [2, s.48], - schemat  Temperatury utrwalania |ywno[ci, a rozwój mikroorganizmów [9, s.15], - materiaBy pi[miennicze, kolorowe flamastry, - arkusze papieru formatu A2. wiczenie 2 Dokonaj podziaBu produktów spo|ywczych na trzy grupy |ywno[ci pod wzgldem stopnia zagro|enia i ryzyka zaka|enia mikrobiologicznego.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 13 Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób realizacji wiczenia. Proponuj, aby uczniowie pracujc w parach dokonali podziaBu podanych produktów spo|ywczych (w tym tak|e potraw) na trzy grupy |ywno[ci pod ktem zagro|enia i ryzyka zaka|enia mikrobiologicznego. Wykonanie wiczenia polega na naklejeniu karteczek z nazwami produktów w odpowiednich kolumnach tabeli. W tym celu nale|y przygotowa arkusze z tabel  Grupy |ywno[ci o ró|nym stopniu ryzyka zawierajc trzy kolumny zatytuBowane odpowiednio: produkty tzw. wysokiego, [redniego i niskiego ryzyka oraz karteczki z nazwami produktów i potraw. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) dokona analizy wystpowania i warunków wzrostu drobnoustrojów chorobotwórczych w |ywno[ci oraz dróg ich przenoszenia, 3) przeanalizowa podane produkty spo|ywcze (lub grupy produktów) pod ktem stopnia zagro|enia i ryzyka zaka|enia mikrobiologicznego, 4) przyporzdkowa produkty do okre[lonej grupy ryzyka, 5) wycign wnioski, 6) zaprezentowa wyniki pracy i wnioski na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z materiaBem drukowanym, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - tabela  yródBa zaka|eD mikrobiologicznych |ywno[ci , - schemat  Temperatury utrwalania |ywno[ci, a rozwój mikroorganizmów , - arkusze papieru formatu A2 z tabel  Grupy |ywno[ci o ró|nym stopniu ryzyka [2, s. 66], - karteczki samoprzylepne z nazwami produktów spo|ywczych (lub grup produktów), - materiaBy pi[miennicze. wiczenie 3 Majc na uwadze fakt, |e producent |ywno[ci (w tym tak|e potraw) jest odpowiedzialny za |ycie i zdrowie ludzi, a produkty spo|ywcze mog by zródBem drobnoustrojów chorobotwórczych, opracuj instrukcj o sposobie zapobiegania zatruciom pokarmowym i sposobach zabezpieczania |ywno[ci przed ska|eniami mikrobiologicznymi skierowan do pracowników zakBadów gastronomicznych. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób realizacji wiczenia. Proponuj, aby uczniowie pracujc w parach opracowali instrukcj dotyczc sposobów zapobiegania zatruciom pokarmowym i ska|eniom mikrobiologicznym |ywno[ci skierowan do pracowników zakBadów gastronomicznych.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 14 Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) przeanalizowa przyczyny zatru pokarmowych, 3) dokona analizy wystpowania i warunków wzrostu drobnoustrojów chorobotwórczych w |ywno[ci oraz dróg ich przenoszenia, 4) opracowa instrukcj dotyczc sposobów zapobiegania zatruciom zawierajc zasady postpowania pracowników podczas produkcji |ywno[ci, 5) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - praca z materiaBem drukowanym, - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - tabela  yródBa zaka|eD mikrobiologicznych |ywno[ci , - schemat  Temperatury utrwalania |ywno[ci, a rozwój mikroorganizmów , - schematy dróg przenoszenia drobnoustrojów chorobotwórczych, - przykBadowe wzory instrukcji, - materiaBy pi[miennicze, - czarne flamastry, - arkusze papieru formatu A3.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 15 5.3. Higiena osobista i wymagania zdrowotne dotyczce personelu placówki |ywienia 5.3.1. wiczenia wiczenie 1 Na podstawie przepisów prawnych  ustawy o chorobach zakaznych i zaka|eniach z dnia 6.09.2001 r. (Dz. U. z dnia 31.10.2001 r., Nr 126, poz.1384) oraz rozporzdzenia Ministra Zdrowia w sprawie badaD sanitarno-epidemiologicznych  wymieD stany chorobowe uniemo|liwiajce prace w kontakcie z |ywno[ci. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób realizacji wiczenia. Proponuj, aby uczniowie w parach wyszukali podane akty prawne, a nastpnie, korzystajc z wcze[niej przygotowanych peBnych tekstów powy|szych aktów prawnych, dokonali ich analizy pod ktem zadania podanego w wiczeniu. Przed i w trakcie wykonywania wiczenia nauczyciel powinien przypomnie zasady bhp u|ytkowania sprztu elektronicznego. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) odszuka w Internecie podane akty prawne, 3) przeanalizowa akty prawne pod ktem zadania podanego w wiczeniu, 4) zapisa odszukane informacje, 5) wycign wnioski, 6) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - praca z materiaBem zródBowym, - praca z komputerem, - sporzdzanie notatek. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internetowym, - peBne teksty: ustawy o chorobach zakaznych i zaka|eniach z dnia 6.09.2001 r. oraz rozporzdzenia Ministra Zdrowia w sprawie badaD sanitarno-epidemiologicznych, - materiaBy pi[miennicze, - arkusze papieru formatu A3. wiczenie 2 Ze wzgldu na decydujc rol rk w przenoszeniu drobnoustrojów chorobotwórczych i konieczno[ zachowania higieny, opracuj instrukcj mycia i dezynfekcji rk oraz zestaw [rodków do mycia i dezynfekcji rk. Umyj rce zgodnie z opracowan instrukcj. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 16 wykonania. Proponuj, aby uczniowie w parach opracowali przykBadowy zestaw [rodków do mycia i dezynfekcji rk, instrukcj mycia i dezynfekcji rk w formie pisemnej oraz zawiesili j w odpowiednim miejscu w pracowni, a tak|e indywidualnie, praktycznie wiczyli mycie rk. Nale|y zwróci uwag na ksztaBtowanie prawidBowych nawyków dotyczcych utrzymania higieny, w tym na konieczno[ mycia rk. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) odszuka dostpne na rynku [rodki do mycia i dezynfekcji rk, 3) opracowa zestaw [rodków do mycia i dezynfekcji rk, 4) opracowa w formie pisemnej instrukcj mycia rk, 5) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy, 6) umie[ci instrukcj w odpowiednim miejscu w pracowni, 7) umy rce zgodnie z instrukcj. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - praca z komputerem, - praca z materiaBem drukowanym, - wiczenia praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internetowym, - katalogi [rodków do mycia i dezynfekcji, - przykBadowe wzory instrukcji, - materiaBy pi[miennicze, - kolorowe flamastry, - arkusze papieru formatu A4, - stanowisko do mycia rk wyposa|one w umywalk z bie|c ciepB i zimn wod, [rodki myjco  dezynfekujce do rk w dozowniku, szczoteczka do rk, jednorazowe papierowe rczniki, kosz na zu|yte rczniki otwierany i zamykany bezdotykowo. wiczenie 3 Zaprezentuj prawidBowy strój ochronny pracownika dziaBu produkcyjnego. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Proponuj, aby uczniowie pracujc w parach i korzystajc z katalogów z odzie| ochronn, przykBadowych elementów stroju oraz [rodków ochrony indywidualnej zgromadzonych w pracowni, skompletowali i zaprezentowali prawidBowy strój ochronny pracownika dziaBu produkcyjnego, a tak|e okre[lili, w jakich warunkach i na jakich etapach prac nale|y stosowa [rodki ochrony indywidualnej.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 17 Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) skompletowa strój ochronny, 3) dobra [rodki ochrony indywidualnej, 4) okre[li warunki i etapy prac, których nale|y stosowa [rodki ochrony indywidualnej, 5) zaprezentowa strój i wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - praca z materiaBem drukowanym, - wiczenia praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - katalogi z odzie| ochronn, - przykBadowe, ró|ne, elementy stroju ochronnego i [rodków ochrony indywidualnej, - materiaBy pi[miennicze, - arkusze papieru formatu A4.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 18 5.4. UkBad funkcjonalny pomieszczeD w zakBadzie. Wymagania sanitarno-higieniczne dotyczce produkcji |ywno[ci pomieszczeD, maszyn, urzdzeD i sprztu. Próby pokarmowe 5.4.1. wiczenia wiczenie 1 Dokonaj oceny warunków sanitarno-higienicznych pomieszczeD w zakBadzie gastronomicznym. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Proponuj, aby uczniowie, pracujc indywidualnie, ocenili na podstawie obejrzanego filmu warunki sanitarno-higieniczne wybranego zakBadu gastronomicznego, a swoj ocen umie[cili w tabeli. Proponuj równie| oprócz filmu przedstawi uczniom dokumentacj sanitarno-higieniczn zakBadu. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) zapozna si z zakBadem gastronomicznym, 3) przeanalizowa warunki sanitarno-higieniczne zakBadu, 4) przeanalizowa dokumentacj sanitarno-higieniczna zakBadu, 5) oceni warunki sanitarno-higieniczne zakBadu, 6) zapisa wyniki oceny w postaci tabeli, 7) wycign wnioski, 8) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - praca z materiaBem zródBowym, - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - film dydaktyczny prezentujcy wybrany zakBad gastronomiczny, - odtwarzacz video lub DVD, - dokumentacja sanitarno-higieniczna zakBadu gastronomicznego, - arkusze papieru formatu A4 z tabel do zapisania wyników oceny, - materiaBy pi[miennicze. wiczenie 2 Wydziel i oznakuj sprzt znajdujcy si w pracowni gastronomicznej dla poszczególnych asortymentów artykuBów spo|ywczych i etapów produkcji.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 19 Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bhp podczas pracy ze sprztem gastronomicznym. Proponuj, aby uczniowie, pracujc w parach, dokonali przegldu sprztu znajdujcego si w pracowni gastronomicznej, ocenili jego stan techniczny oraz wydzielili i oznakowali sprzt dla poszczególnych asortymentów artykuBów spo|ywczych i etapów produkcji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) dokona przegldu sprztu w pracowni gastronomicznej, 3) oceni stan techniczny i przydatno[ pod wzgldem wymagaD sanitarno-higienicznych sprztu znajdujcego si w pracowni, 4) wydzieli sprzt dla poszczególnych asortymentów artykuBów spo|ywczych i etapów produkcji, 5) oznakowa sprzt dla poszczególnych asortymentów artykuBów spo|ywczych i etapów produkcji, 6) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - sprzt gastronomiczny, - karteczki samoprzylepne, - czarne flamastry, no|yczki. wiczenie 3 Sporzdz zestaw potraw zgodnie z zachowaniem zasad sanitarno-higienicznych wedBug podanych receptur. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bhp podczas sporzdzania potraw i pracy ze sprztem gastronomicznym. Proponuj, aby uczniowie, pracujc w grupach czteroosobowych, sporzdzili zestaw potraw (potrawa gotowana, pieczona, podawana na surowo) wedBug podanych receptur zgodnie z zasadami sanitarno-higienicznymi dotyczcymi produkcji |ywno[ci. Nale|y zwróci uwag na przestrzeganie zasad higieny osobistej oraz produkcji. Ze wzgldu na to, |e uczniowie nie wykonywali jeszcze wiczeD zwizanych z produkcj potraw, proponuj przygotowa receptur z dokBadnym, wypunktowanym sposobem wykonania. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 20 2) zapozna si z recepturami i sposobem wykonania, 3) przygotowa stanowisko pracy zgodnie z zasadami sanitarno-higienicznymi, 4) przygotowa odpowiednie urzdzenia i sprzt, 5) odwa|y surowce zgodnie z receptur, 6) zabezpieczy surowce i póBprodukty, 7) sporzdzi potrawy zgodnie z zasadami sanitarno-higienicznymi, 8) usuwa na bie|co odpadki poprodukcyjne, 9) utrzymywa porzdek na stanowisku pracy, 10) spróbowa potrawy, ewentualnie doprawi, 11) pobra próby pokarmowe, 12) uporzdkowa stanowisko pracy, 13) wyporcjowa, poda i zdegustowa potrawy, 14) usun odpadki pokonsumpcyjne, 15) zabezpieczy ewentualne pozostaBo[ci potraw, 16) zebra, odnie[ i umy brudne naczynia stoBowe, 17) wycign wnioski i zaprezentowa je na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - praca z materiaBem drukowanym, - wiczenia praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, - receptury ze sposobem wykonania, - surowce, - urzdzenia i sprzt gastronomiczny, - sBoiczki szklane szczelnie zamykane, - biaBe karteczki, - gumki recepturki, - dBugopis, - sonda termiczna, - naczynia stoBowe i sztuce, - taca kelnerska, - [rodki czysto[ci, - odzie| ochronna, - [rodki ochrony indywidualnej.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 21 5.5. Higiena pomieszczeD, urzdzeD i sprztu. Zrodki myjce i dezynfekujce stosowane w zakBadzie gastronomicznym 5.5.1. wiczenia wiczenie 1 Opracuj zestaw [rodków do mycia i dezynfekcji: naczyD stoBowych i kuchennych, maszyn i urzdzeD oraz pomieszczeD produkcyjnych. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bhp podczas pracy ze sprztem komputerowym. Proponuj, aby uczniowie pracujc w parach odszukali w Internecie, literaturze i katalogach dostpne na rynku [rodki do mycia i dezynfekcji, zapoznali si z ich sposobem dziaBania i przeznaczeniem. Nastpnie sporzdzili wykaz [rodków do mycia i dezynfekcji: naczyD stoBowych i kuchennych, maszyn i urzdzeD oraz pomieszczeD produkcyjnych. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) odszuka w Internecie, literaturze i katalogach dostpne na rynku [rodki do mycia i dezynfekcji, 3) wypisa ich zastosowanie, sposób dziaBania i przeznaczenie, 4) dobra [rodki do mycia i dezynfekcji: naczyD stoBowych i kuchennych, maszyn i urzdzeD oraz pomieszczeD produkcyjnych, 5) zapisa wyniki pracy w tabeli, 6) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - praca z komputerem, - praca z materiaBem drukowanym, - sporzdzanie notatek. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - katalogi [rodków do mycia i dezynfekcji, - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internetowym, - arkusze papieru A3, - materiaBy pi[miennicze. wiczenie 2 Opracuj harmonogram prac porzdkowych w pracowni gastronomicznej oraz przeprowadz codzienne i okresowe czynno[ci porzdkowe w pracowni technologii gastronomicznej. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bhp. Proponuj, aby uczniowie, pracujc w parach,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 22 zaplanowali okresowe i codzienne prace porzdkowe w pracowni gastronomicznej. Nastpnie przedstawili opracowane harmonogramy na forum grupy, przedyskutowali je i wspólnie wybrali osoby odpowiedzialne za wykonanie poszczególnych prac oraz wykonali przydzielone prace porzdkowe. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) zapozna si z warunkami sanitarno-higienicznymi pracowni oraz wyposa|eniem, 3) wypisa miejsca, urzdzenia itp. w pracowni przeznaczone do mycia i dezynfekcji, 4) okre[li sposoby, metody prac porzdkowych, 5) zaplanowa czstotliwo[ i przedmiot okresowych i codziennych prac porzdkowych, 6) przedstawi opracowany harmonogram na forum grupy, 7) wyznaczy z grupy osoby odpowiedzialne za okre[lone prace porzdkowe, 8) opracowa w formie tabeli harmonogram prac porzdkowych w pracowni, 9) zaprezentowa i przedyskutowa przydziaB czynno[ci na forum grupy, 10) odnalez swój przydziaB czynno[ci, 11) dobra sprzt niezbdny do wykonania przydzielonych prac porzdkowych, 12) dobra, korzystajc z przygotowanego wykazu i zgromadzonych w pracowni, [rodki do mycia i dezynfekcji, 13) zapozna si z informacjami zawartymi na etykiecie opakowania, 14) dobra [rodki ochrony indywidualnej, 15) wykona przydzielone prace porzdkowe, 16) oceni wizualnie skuteczno[ wykonywanych prac porzdkowych. Zalecane metody nauczania uczenia si: - instrukta|, - wiczenia praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, - arkusze papieru formatu A3, literatura, - materiaBy pi[miennicze, - sprzt porzdkowy, - [rodki do mycia i dezynfekcji, - [rodki ochrony indywidualnej. wiczenie 3 Scharakteryzuj wybrane urzdzenie do mycia i dezynfekcji naczyD stoBowych. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bhp podczas pracy ze sprztem komputerowym. Proponuj, aby uczniowie, pracujc w parach, odszukali w Internecie, literaturze i katalogach dostpne na rynku urzdzenia do mycia i dezynfekcji przeznaczone dla gastronomii, wybrali jedno z nich oraz sporzdzili jego szczegóBowy opis, okre[lili wydajno[ i mo|liwo[ci wykorzystania tego urzdzenia w zakBadach gastronomicznych ró|nego typu.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 23 Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) wyszuka w Internecie i specjalistycznych katalogach informacje dotyczce urzdzeD do mycia i dezynfekcji przeznaczone dla gastronomii, 3) wybra jedno z nich i zebra informacje na jego temat, 4) przeanalizowa podany opis urzdzenia pod ktem zasady dziaBania i sposobów konserwacji, 5) przygotowa szczegóBowy opis urzdzenia, zasady dziaBania i konserwacji, 6) okre[li wydajno[ pracy urzdzenia, 7) wycign wnioski dotyczce mo|liwo[ci wykorzystania tego urzdzenia w zakBadach gastronomicznych ró|nego typu, 8) zaprezentowa zebrane informacje na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z komputerem, - praca z materiaBem drukowanym, - sporzdzanie notatek. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - materiaBy pi[miennicze, - arkusze papieru formatu A3, - katalogi maszyn i urzdzeD gastronomicznych, - stanowisko komputerowe z oprogramowaniem i przyBczem internetowym. wiczenie 4 Umyj naczynia kuchenne i stoBowe zgodnie z podanymi instrukcjami. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bhp podczas mycia naczyD. Proponuj, aby uczniowie, pracujc indywidualnie, umyli naczynia kuchenne i stoBowe zgodnie z podanymi instrukcjami, dobrali sprzt, [rodki i zorganizowali stanowisko pracy. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) zapozna si z instrukcjami mycia i dezynfekcji naczyD kuchennych i stoBowych, 3) dobra niezbdny sprzt, 4) dobra [rodki do mycia i dezynfekcji, 5) zapozna si ze sposobem u|ycia oraz warunkami stosowania [rodków umieszczonymi na etykiecie opakowania, 6) dobra [rodki ochrony indywidualnej, 7) przygotowa stanowisko pracy, 8) oceni wizualnie skuteczno[ wykonywanych prac.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 24 Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - pokaz z obja[nieniem. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, - instrukcje mycia i dezynfekcji naczyD kuchennych i stoBowych, - sprzt porzdkowy, - [rodki do mycia i dezynfekcji, - [rodki ochrony indywidualnej, - stanowisko do mycia naczyD, - naczynia kuchenne i stoBowe. wiczenie 5 Opracuj instrukcj mycia i dezynfekcji wybranego urzdzenia lub maszyny wykorzystywanej do produkcji potraw znajdujcej si w pracowni gastronomicznej. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy podczas pracy z urzdzeniami gastronomicznymi. Proponuj, aby uczniowie pracujc w parach opracowali instrukcj mycia i dezynfekcji wybranego urzdzenia lub maszyny znajdujcych si w pracowni. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) przeanalizowa instrukcj obsBugi urzdzenia, 3) zwróci uwag na sposoby konserwacji, 4) zapozna si ze sposobem dziaBania, 5) przeanalizowa budow urzdzenia, zwróci uwag na miejsca trudnodostpne do mycia, 6) dobra [rodki do mycia i dezynfekcji, 7) dobra sprzt do mycia i [rodki ochrony indywidualnej, 8) opracowa instrukcj mycia i dezynfekcji, 9) zaprezentowa instrukcj na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - materiaBy pi[miennicze, - maszyny i urzdzenia gastronomiczne, - instrukcje maszyn i urzdzeD, - przykBadowe instrukcje mycia i dezynfekcji, - katalog [rodków do mycia i dezynfekcji, - arkusze papieru formatu A4.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 25 5.6. Ocena organoleptyczna. Znakowanie produktów spo|ywczych 5.6.1. wiczenia wiczenie 1 Dokonaj analizy i oceny informacji zawartych na opakowaniach produktów spo|ywczych oraz opracuj list najcz[ciej stosowanych dodatków do |ywno[ci. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bhp podczas pracy ze sprztem komputerowym. Proponuj, aby uczniowie, pracujc w parach, odszukali w podanych aktach prawnych rozporzdzenie o znakowaniu [rodków spo|ywczych i dozwolonych substancji dodatkowych, zapoznali si z nim, a nastpnie przeanalizowali i ocenili poprawno[ informacji zawartych na opakowaniach produktów spo|ywczych oraz sporzdzili list najcz[ciej stosowanych dodatków do |ywno[ci zawierajc ich nazwy i symbole. Do realizacji wiczenia nale|y przygotowa opakowania ró|nych produktów spo|ywczych. Nale|y zwróci uwag na dodatkowe informacje, jakie powinny si znalez na opakowaniach w zale|no[ci od rodzaju produktów. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) odszuka odpowiedni akt prawny, 3) dokona analizy informacji zawartych na opakowaniach produktów spo|ywczych, 4) oceni poprawno[ informacji zawartych na opakowaniach na podstawie odpowiedniego aktu prawnego, 5) odszuka w ró|nych zródBach sposoby znakowania i nazwy dozwolonych dodatków do |ywno[ci, 6) wypisa z informacji podanych na opakowaniach najcz[ciej stosowane dodatki do |ywno[ci, 7) sporzdzi list najcz[ciej stosowanych dodatków do |ywno[ci zawierajc nazwy i symbole dodatków, 8) wycign wnioski, 9) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - praca z komputerem, - praca z materiaBem zródBowym, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internetowym, - poradnik dla ucznia, literatura, - peBen teksty ustaw i rozporzdzeD dotyczcych produkcji, dystrybucji, przechowywania i znakowania |ywno[ci,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 26 - opakowania ró|nych produktów spo|ywczych, - kartki formatu A4 i A3, - materiaBy pi[miennicze. wiczenie 2 Przeprowadz ocen wBasnej wra|liwo[ci sensorycznej w zakresie zmysBu smaku - próba na daltonizm smakowy. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przestrzegania zasad higieny. Uczniowie powinni samodzielnie zapozna si z zasadami przeprowadzania próby na daltonizm smakowy, a nastpnie indywidualnie ocenili wBasn wra|liwo[ smakow. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) odszuka w literaturze zasady przeprowadzania próby na daltonizm smakowy, 3) przygotowa si do oceny sensorycznej, 4) przeprowadzi prób na daltonizm smakowy w zakresie smaków sBodkiego, sBonego, kwa[nego i gorzkiego, 5) wpisa wyniki prób do blankietu oceny, 6) zaprezentowa wyniki próby na forum grupy, 7) wycign wnioski. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z tekstem, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - roztwory substancji smakowych w oznakowanych liczbami dziewiciu butelkach, - By|ka stoBowa, szklanka z wod destylowan, - kartonowa tablica podzielona na cztery pola zgodnie z rozpoznawanymi smakami, - blankiet oceny, - materiaBy pi[miennicze. wiczenie 3 Przeprowadz ocen jako[ci surówek metod punktow. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przestrzegania zasad higieny. Uczniowie powinni samodzielnie zapozna si z zasadami przeprowadzania oceny sensorycznej metod punktow, a nastpnie w parach przygotowa stanowiska do oceny i indywidualnie oceni zakupione surówki.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 27 Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) przygotowa stanowisko do oceny organoleptycznej, 3) dobra naczynia i sprzt, 4) zapozna si informacjami zawartymi na opakowaniach surówek, 5) przygotowa próbki produktów do oceny, 6) przeprowadzi ocen punktow surówek wedBug podanego schematu, 7) wyniki zapisa w arkuszu indywidualnej oceny jako[ci produktów, 8) wycign wnioski, 9) zaprezentowa wyniki próby na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z tekstem, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - kartony do wydzielenia stanowisk do oceny, - naczynia i sprzt do próbek produktów, - szklanka i woda destylowana, - trzy opakowania surówek tego samego rodzaju, ale innego producenta, - schemat oceny punktowej surówek, - arkusz indywidualnej oceny jako[ci produktów, - materiaBy pi[miennicze.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 28 5.7. Zasady przechowywania |ywno[ci. Urzdzenia chBodnicze 5.7.1. wiczenia wiczenie 1 Opracuj instrukcj dotyczc warunków magazynowania poszczególnych grup produktów spo|ywczych z zakBadzie gastronomicznym. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Uczniowie, pracujc w parach i korzystajc z dostpnej literatury powinni opracowa instrukcj magazynowania poszczególnych grup produktów. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) odszuka w literaturze warunki przechowywania poszczególnych grup produktów spo|ywczych, 3) opracowa instrukcj w formie tabeli, 4) zaprezentowa wyniki próby na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z tekstem, - sporzdzanie notatek, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - materiaBy pi[miennicze. wiczenie 2 Scharakteryzuj wybrane urzdzenie chBodnicze. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania z uwzgldnieniem przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy podczas pracy ze sprztem komputerowym. Proponuj, aby uczniowie, pracujc w parach, odszukali w ró|nych zródBach informacje na temat urzdzeD chBodniczych, wybrali jedno z nich i dokonali jego charakterystyki. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) wyszuka w Internecie i specjalistycznych katalogach informacje dotyczce urzdzeD  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 29 chBodniczych wykorzystywanych w gastronomii, 3) zapozna si z charakterystyk urzdzeD i ich przeznaczeniem, 4) sporzdzi wykaz urzdzeD, z ich krótk charakterystyk i przeznaczeniem, w formie tabeli, 5) zaprezentowa zebrane informacje na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z komputerem, - praca z materiaBem drukowanym, - sporzdzanie notatek, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - materiaBy pi[miennicze, - arkusze papieru formatu A3, - katalogi maszyn i urzdzeD gastronomicznych, - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internetowym. wiczenie 3 Na planach sytuacyjnych restauracji i stoBówki zaplanuj rozmieszczenie pomieszczeD magazynowych, ich wyposa|enia oraz rozmieszczenie surowców i towarów w magazynach. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Uczniowie, pracujc w parach, powinni zaplanowa rozmieszczenie pomieszczeD magazynowych na stoBówce i w restauracji, korzystajc z podanych planów sytuacyjnych. W tym celu nale|y przygotowa plany sytuacyjne i arkusze papieru formatu A-2, na które uczniowie przenios powikszony dziaB magazynowy, zaznaczajc na planie rozmieszczenie magazynów, ich przeznaczenie, przechowywane surowce oraz wyposa|enie. Uczniowie powinni wykorzysta wiadomo[ci z zakresu tematów: ukBad funkcjonalny pomieszczeD oraz warunki sanitarno-higieniczne w zakBadzie gastronomicznym. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) przeanalizowa warunki przechowywania poszczególnych grup produktów spo|ywczych, 3) scharakteryzowa zakres produkcji stoBówki i restauracji, 4) przeanalizowa ilo[ i rodzaje niezbdnych magazynów na stoBówce i w restauracji, 5) zaplanowa rozmieszczenie magazynów zgodnie z zachowaniem zasad ukBadu funkcjonalnego, 6) zaplanowa wyposa|enie magazynu i jego rozmieszczenie, 7) rozmie[ci surowce i towary w magazynach, 8) zaprezentowa wyniki próby na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - instrukta|,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 30 - sporzdzanie notatek, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - projekt restauracji i stoBówki, - instrukcja magazynowania poszczególnych grup produktów spo|ywczych, - katalogi sprztu, maszyn i urzdzeD gastronomicznych, - arkusze papieru formatu A2, - materiaBy i przybory pi[miennicze.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 31 5.8. BezpieczeDstwo zdrowotne |ywno[ci  wymagania GHP, GMP i system HACCP 5.8.1. wiczenia wiczenie 1 Opracuj instrukcj mycia i dezynfekcji jaj. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i technik wykonania wiczenia z uwzgldnieniem przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy podczas pracy ze sprztem elektronicznym i biurowym. Proponuj, aby uczniowie wykonywali wiczenie w dwuosobowych grupach. Zadaniem uczniów jest opracowanie, na podstawie informacji zawartych w poradniku dla ucznia, literaturze i podanych [rodkach dydaktycznych, instrukcji mycia i dezynfekcji jaj. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia, 2) okre[li drobnoustroje przenoszone przez jaja i warunki ich rozwoju, 3) przeanalizowa ich wpByw na zdrowie czBowieka, 4) odszuka w literaturze i Internecie obecnie wykorzystywane metody dezynfekcji jaj, 5) opracowa instrukcj mycia i dezynfekcji jaj uwzgldniajc sposób postpowania podczas dezynfekcji, 6) wycign wnioski, 7) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z komputerem, - praca z materiaBem drukowanym, - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - komputer z oprogramowaniem i przyBczem internetowym, - tabela  yródBa zaka|eD mikrobiologicznych |ywno[ci , - schemat  Temperatury utrwalania |ywno[ci, a rozwój mikroorganizmów , - katalogi maszyn, urzdzeD i sprztu gastronomicznego, - przykBadowe wzory instrukcji, - materiaBy pi[miennicze, - czarne flamastry, - arkusze papieru formatu A3. wiczenie 2 Opracuj procedur postpowania z odpadami poprodukcyjnymi i pokonsumpcyjnymi.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 32 Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Proponuj, aby uczniowie, pracujc w parach na podstawie informacji zawartych w poradniku dla ucznia i literaturze, opracowali procedur postpowania z odpadami poprodukcyjnymi i pokonsumpcyjnymi. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) zebra informacje na temat podany w wiczeniu, 3) zapozna si ze wzorami procedur, 4) opracowa procedur postpowania z odpadami, 5) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - obja[nienie, - praca z materiaBem drukowanym, - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - wzory procedur GHP/GMP, - arkusze papieru A3, - materiaBy pi[miennicze, - czarne flamastry. wiczenie 3 Okre[l dziaBania zapobiegajce wystpieniu zagro|eD, warto[ci parametrów w krytycznym punkcie kontroli (CCP), sposoby monitorowania i dziaBania korygujce w krytycznym punkcie kontroli, jakim jest przyjmowanie i magazynowanie surowców póBproduktów i wyrobów gotowych. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Uczniowie, pracujc w parach, powinni okre[li dziaBania zapobiegajce wystpieniu zagro|eD, warto[ci parametrów w krytycznym punkcie kontroli (CCP), sposoby monitorowania i dziaBania korygujce w krytycznym punkcie kontroli, jakim jest przyjmowanie i magazynowanie surowców póBproduktów i wyrobów gotowych, a wyniki pracy przedstawi w tabeli. Nale|y do celu wykorzysta instrukcj magazynowania przygotowan na ostatnich zajciach. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) zapozna si z instrukcja magazynowania poszczególnych grup produktów spo|ywczych,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 33 3) dokona analizy zagro|eD zdrowotnych zwizanych z przyjmowaniem i magazynowaniem [rodków |ywno[ciowych, 4) okre[li dziaBania zapobiegajce wystpieniu zagro|eD, 5) okre[li warto[ci parametrów w CCP, 6) okre[li sposoby monitorowania i dziaBania korygujce, 7) umie[ci wyniki pracy w tabeli, 8) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - instrukta|, - metoda tekstu przewodniego, - sporzdzanie notatek. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - instrukcja magazynowania poszczególnych grup produktów, - arkusze papieru formatu A2, - materiaBy pi[miennicze. wiczenie 4 Okre[l krytyczne punkty kontroli podczas mycia i dezynfekcji naczyD stoBowych zgodnie z zasadami HACCP. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Uczniowie, pracujc w parach, powinni okre[li krytyczne punkty kontroli podczas mycia i dezynfekcji naczyD stoBowych zgodnie z zasadami HACCP, korzystajc z instrukcji mycia i dezynfekcji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) zapozna si z instrukcj mycia i dezynfekcji naczyD stoBowych, 3) dokona analizy zagro|eD podczas mycia i dezynfekcji naczyD stoBowych, 4) okre[li krytyczne punkty kontroli i ich parametry, 5) okre[li [rodki zapobiegawcze, 6) opracowa wyniki pracy w formie tabeli, 7) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - metoda tekstu przewodniego, - instrukta|, - sporzdzanie notatek, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 34 - instrukcja mycia i dezynfekcji naczyD stoBowych, - arkusze papieru formatu A2, - materiaBy pi[miennicze. wiczenie 5 Wyznacz krytyczne punkty kontroli podczas produkcji wybranej potrawy. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi sposób jego wykonania. Uczniowie, pracujc w parach, powinni wyznaczy krytyczne punkty kontroli podczas produkcji wybranej potrawy. W tym celu nale|y przygotowa receptur, sposób wykonania i schemat technologiczny (blokowy) potrawy. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) przeczyta materiaB nauczania z poradnika dla ucznia oraz poszerzy go wiadomo[ciami z literatury uzupeBniajcej (poradnik dla ucznia, rozdziaB 6), 2) zapozna si z receptur, sposobem wykonania i schematem technologicznym wybranej potrawy, 3) dokona analizy zagro|eD na ka|dym etapie produkcji potrawy, 4) okre[li krytyczne punkty kontroli i ich parametry, 5) okre[li [rodki zapobiegawcze, 6) przedstawi wyniki pracy w formie tabeli, 7) zaprezentowa wyniki pracy na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - metoda tekstu przewodniego, - instrukta|, - sporzdzanie notatek, - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, literatura, - receptura, sposób wykonania i schemat blokowy potrawy, - arkusze papieru formatu A2, - materiaBy pi[miennicze.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 35 6. EWALUACJA OSIGNIE UCZNIA PrzykBady narzdzi pomiaru dydaktycznego Test 1 Test dwustopniowy do jednostki moduBowej  Przestrzeganie zasad higieny w procesie produkcyjnym Test skBada si z 21 zadaD wielokrotnego wyboru, z których: - zadania: 2, 3, 4, 5, 7, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20, 21 s z poziomu podstawowego, - zadania: 1, 6, 8, 10, 17 s z poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadaD: 0 lub 1 punkt Za ka|d prawidBow odpowiedz uczeD otrzymuje 1 punkt. Za zB odpowiedz lub jej brak uczeD otrzymuje 0 punktów. Suma punktów mo|liwych do uzyskania wynosi 21. Proponuje si nastpujce normy wymagaD  uczeD otrzyma nastpujce oceny szkolne: - dopuszczajcy  za rozwizanie co najmniej 9 zadaD z poziomu podstawowego, - dostateczny  za rozwizanie co najmniej 11 zadaD z poziomu podstawowego, - dobry  za rozwizanie 18 zadaD, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, - bardzo dobry  za rozwizanie 20 zadaD, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego. Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. a, 4. b, 5. b, 6. c, 7. d, 8. d, 9. b, 10. a, 11. c, 12. a, 13. c, 14. b, 15. c, 16. c, 17. a, 18. b, 19. c, 20. a, 21. d. Plan testu Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna zad. (mierzone osignicia ucznia) celu wymagaD odpowiedz 1 Analizowa podstawowe akty prawne C PP b Okre[li zadania instytucji zajmujcych si 2 C P a nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem 3 Okre[li przyczyny zatru pokarmowych C P a 4 Scharakteryzowa objawy zatru pokarmowych C P b Okre[li choroby spowodowane czynnikami 5 C P b chorobotwórczymi wystpujcymi w |ywno[ci Oceni stopieD ryzyka mikrobiologicznego 6 C PP c produktów Okre[li wymagane badania pracowników 7 C P d zakBadów |ywienia  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 36 Oceni strój ochronny pracownika dziaBu 8 C PP d produkcyjnego Wyja[ni zasady postpowania pracowników 9 B P b podczas produkcji potraw Oceni warunki higieniczno-sanitarne zakBadu 10 C PP a gastronomicznego 11 Pobra próby pokarmowe C P c Okre[li wymagania sanitarno-higieniczne podczas 12 C P a produkcji potraw 13 Przechowywa sporzdzone potrawy C P c 14 Rozró|nia prace porzdkowe B P b 15 Dobra [rodki wykorzystywane do dezynfekcji C P c Rozró|nia pojcia zwizane z ocen 16 B P c organoleptyczn Analizowa informacje zawarte na opakowaniach 17 C PP a produktów spo|ywczych 18 Okre[li warunki magazynowania towarów B P b 19 Zidentyfikowa zanieczyszczenia |ywno[ci A P c Scharakteryzowa systemy zapewnienia jako[ci 20 B P a zdrowotnej |ywno[ci 21 Wyznaczy krytyczne punkty kontroli C P d  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 37 Przebieg testowania Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadaD podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Przeprowadz z uczniami prób udzielania odpowiedzi na takie typy zadaD testowych, jakie bd w te[cie. 5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 6. Zapewnij uczniom mo|liwo[ samodzielnej pracy. 7. Rozdaj uczniom zestawy zadaD testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi. 8. Postaraj si stworzy odpowiedni atmosfer podczas przeprowadzania pomiaru dydaktycznego (rozBaduj niepokój, zach do sprawdzenia swoich mo|liwo[ci). 9. Kilka minut przed zakoDczeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbli|ajcym si czasie zakoDczenia udzielania odpowiedzi. 10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadaD testowych. 11. Sprawdz wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 12. Przeprowadz analiz uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiBy uczniom najwiksze trudno[ci. 13. Ustal przyczyny trudno[ci uczniów w opanowaniu wiadomo[ci i umiejtno[ci. 14. Opracuj wnioski do dalszego postpowania, majcego na celu uniknicie niepowodzeD dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwa|nie instrukcj. 2. Zapoznaj si z zestawem zadaD testowych. 3. Udzielaj odpowiedzi tylko na zaBczonej karcie odpowiedzi. 4. Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi. 5. Test zawiera 21 zadaD dotyczcych Przestrzegania zasad higieny w procesie produkcyjnym. Wszystkie zadania s wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz jest prawidBowa. 6. Udzielaj odpowiedzi tylko na zaBczonej Karcie odpowiedzi: w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidBow odpowiedz X (w przypadku pomyBki nale|y bBdn odpowiedz zaznaczy kóBkiem, a nastpnie ponownie zakre[li odpowiedz prawidBow). 7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz miaB satysfakcj z wykonanego zadania. 8. Kiedy udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiaBo trudno[, wtedy odBó| jego rozwizanie na pózniej i wró do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 9. Na rozwizanie testu masz 45 minut. Powodzenia! MateriaBy dla ucznia:  instrukcja,  zestaw zadaD testowych,  karta odpowiedzi.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 38 ZESTAW ZADAC TESTOWYCH 1. Aktem prawnym zawierajcym wymagania higieniczne dla zakBadów gastronomicznych jest a) Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16.12.2002 r. w sprawie znakowania [rodków spo|ywczych i dozwolonych substancji dodatkowych. b) Rozporzdzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29.04.2004 r. w sprawie higieny [rodków spo|ywczych. c) Ustawa o PaDstwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 14.03.1985 r. d) Rozporzdzenie Ministra Zdrowia z dnia 26.04.2004 r. w sprawie wymagaD higieniczno-sanitarnych w zakBadach produkujcych lub wprowadzajcych do obrotu [rodki spo|ywcze. 2. Nadzór sanitarny zapobiegawczy prowadzony przez PaDstwow Inspekcj Sanitarn polega na a) dopuszczeniu lokalu do prowadzenia dziaBalno[ci gastronomicznej. b) kontroli stanu zdrowotnego pracowników zatrudniony w zakBadzie. c) sprawdzeniu kwalifikacji pracowników produkcyjnych w gastronomii. d) kontroli przestrzegania przepisów sanitarno-higienicznych w zakBadach. 3. Zrodkiem spo|ywczym najcz[ciej wywoBujcym zatrucia paBeczkami Salmonelli jest a) drób. b) mleko. c) przetwory zbo|owe. d) konserwy misne. 4. Objawem wskazujcym na zatrucie jadem kieBbasianym jest a) powstanie cyst w bBonie [luzowej. b) pora|enie mi[ni oddechowych. c) uszkodzenie wtroby. d) utrata [wiadomo[ci. 5. Czerwonk bakteryjn  dyzenteri wywoBuje a) Aisakis. b) Shigella. c) Clostridium botulinum. d) Gronkowiec zBocisty. 6. Do produktów wysokiego ryzyka mikrobiologicznego nale| a) pieczywo i makarony. b) produkty suszone, liofilizowane. c) miso i przetwory z misa zwBaszcza surowego. d) d|emy i marmolady zwBaszcza w owoców jagodowych. 7. Pracownicy zatrudnieni przy pracach w kontakcie z |ywno[ci nie musz a) poddawa si badaniom okresowym. b) wykonywa prze[wietlenia klatki piersiowej. c) wykonywa badaD w kierunku nosicielstwa. d) poddawa si badaniom wzroku.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 39 8. Do [rodków ochrony indywidualnej zalicza si a) fartuch. b) bluz. c) nakrycie gBowy. d) rkawiczki jednorazowe. 9. Pracownicy zakBadu gastronomicznego nie powinni a) posiada aktualnej ksi|eczki zdrowia. b) spo|ywa napoju na stanowisku pracy. c) spina gumk dBugich wBosów. d) my rk po wyj[ciu z toalety. 10. Wysoko[ pomieszczeD dziaBu produkcyjnego powinna wynosi a) 3 m. b) 2,75 m. c) 2 m. d) 1,75 m. 11. Próbki kontrolne sporzdzanych potraw nale|y pobiera a) w trakcie produkcji potraw. b) po wydaniu potraw konsumentom. c) bezpo[rednio po zakoDczeniu produkcji. d) na dwie godziny po zakoDczeniu produkcji. 12. Do czynno[ci czystych w zakBadzie gastronomicznym nale|y a) porcjowanie potraw. b) obróbka wstpna surowców. c) zmywanie naczyD stoBowych. d) umieszczanie towarów w magazynach. 13. SchBodzone potrawy powinny by przechowywane w warunkach zapewniajcych a) temperatur poni|ej +4°C, przez 4  5 dni. b) temperatur powy|ej +4°C, przez 2  3 dni. c) temperatur poni|ej +4°C, przez 2  3 dni. d) temperatur powy|ej +4°C, przez 4  5 dni. 14. Do okresowych prac porzdkowych zalicza si mycie a) zlewów i urzdzeD sanitarnych. b) zmywalnych cz[ci [cian. c) pojemników na odpadki. d) naczyD kuchennych. 15. Dezynfekcj metod fizyczn przeprowadza si za pomoc a) Bugu sodowego. b) kwasu octowego. c) promieniowania ultrafioletowego. d) pBynu do mycia naczyD.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 40 16. Cechy jako[ciowe tworzce konsystencj produktu to a) smak, soczysto[ i krucho[. b) zapach, barwa i smak. c) twardo[, soczysto[ i krucho[. d) zapach, barwa i twardo[. 17. PrawidBowo okre[lony termin przydatno[ci do spo|ycia na opakowaniach produktów powinien by wyra|ony tekstem a)  nale|y spo|y do: dzieD, miesic, rok . b)  najlepiej spo|y przed: dzieD, miesic, rok . c)  najlepiej spo|y przed koDcem: rok . d)  nale|y spo|y do: rok . 18. Warzywa nale|y przechowywa a) w temperaturze 10  15°C i wilgotno[ci powietrza 60%. b) w temperaturze 0  10°C i wilgotno[ci powietrza 95%. c) w temperaturze 10  15°C i wilgotno[ci powietrza 95%. d) w temperaturze 0  10°C i wilgotno[ci powietrza 60%. 19. Zanieczyszczenie fizyczne |ywno[ci mo|e spowodowa a) nieprzestrzeganie zasad mycia i dezynfekcji rk. b) niewBa[ciwe mycie sprztu produkcyjnego. c) nieprzestrzeganiem warunków sanitarno-higienicznych pomieszczeD. d) przechowywanie surowców w niewBa[ciwej temperaturze. 20. GHP obejmuje zagadnienia dotyczce a) stosowania odpowiednich procesów technologicznych. b) higieny pomieszczeD socjalnych pracowników. c) lokalizacji zakBadu gastronomicznego. d) zaopatrzenia zakBadu w wod. 21. Krytycznym punktem kontroli przy produkcji potraw poddawanych obróbce cieplnej i podawanych na ciepBo jest a) obróbka wstpna. b) schBadzanie potrawy po obróbce cieplnej. c) przechowywanie potraw w chBodni. d) warto[ parametrów procesów cieplnych: czas i temperatura.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 41 KARTA ODPOWIEDZI Imi i nazwisko & & ..............................& & & & & & & & & & & & & & & & & & .. Przestrzeganie zasad higieny w procesie produkcyjnym Zakre[l poprawn odpowiedz. Nr Odpowiedz Punkty zadania 1 a b c d 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d 10 a b c d 11 a b c d 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 a b c d 16 a b c d 17 a b c d 18 a b c d 19 a b c d 20 a b c d 21 a b c d Razem:  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 42 Test 2 Test dwustopniowy do jednostki moduBowej  Przestrzeganie zasad higieny w procesie produkcyjnym Test skBada si z 21 zadaD wielokrotnego wyboru, z których: - zadania: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20, 21 s z poziomu podstawowego, - zadania: 8, 9, 17 s z poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadaD: 0 lub 1 punkt Za ka|d prawidBow odpowiedz uczeD otrzymuje 1 punkt. Za zB odpowiedz lub jej brak uczeD otrzymuje 0 punktów. Suma punktów mo|liwych do uzyskania wynosi 21. Proponuje si nastpujce normy wymagaD  uczeD otrzyma nastpujce oceny szkolne: - dopuszczajcy  za rozwizanie co najmniej 9 zadaD z poziomu podstawowego, - dostateczny  za rozwizanie co najmniej 11 zadaD z poziomu podstawowego, - dobry  za rozwizanie 19 zadaD, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego, - bardzo dobry  za rozwizanie 20 zadaD, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego. Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. a, 4. c, 5. d, 6. a, 7. a, 8. c, 9. b, 10. c, 11. a, 12. a, 13. d, 14. c, 15. b, 16. c, 17. a, 18. c, 19. a, 20. a, 21. d. Plan testu Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna zad. (mierzone osignicia ucznia) celu wymagaD odpowiedz 1 Wymieni podstawowe akty prawne A P d Okre[li zadania instytucji zajmujcych si 2 C P c nadzorem nad |ywno[ci i |ywieniem Okre[li osoby bdce nosicielami schorzeD 3 C P a jelitowych Scharakteryzowa objawy zatru 4 C P c pokarmowych Okre[li choroby spowodowane czynnikami 5 C P d chorobotwórczymi wystpujcymi w |ywno[ci Okre[li przyczyny rozwoju drobnoustrojów w 6 C P a |ywno[ci Okre[li wymagane badania pracowników 7 C P a zakBadów |ywienia Oceni strój ochronny pracownika dziaBu 8 C PP c produkcyjnego Oceni przestrzeganie zasad higieny przez 9 C PP b pracowników  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 43 Okre[li warunki usuwania odpadów 10 C P c poprodukcyjnych 11 Pobiera próby pokarmowe C P a Okre[li wymagania sanitarno-higieniczne 12 C P a podczas produkcji potraw 13 Przechowywa sporzdzone potrawy C P d 14 Rozró|nia prace porzdkowe B P c 15 Dobra [rodki wykorzystywane do dezynfekcji C P b Rozró|nia pojcia zwizane z ocen 16 B P c organoleptyczn Analizowa informacje zawarte na 17 C PP a opakowaniach produktów spo|ywczych 18 Okre[li warunki magazynowania towarów C P c 19 Zidentyfikowa zanieczyszczenia |ywno[ci A P a Scharakteryzowa systemy zapewnienia 20 C P a jako[ci zdrowotnej |ywno[ci 21 Wyznaczy krytyczne punkty kontroli C P d  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 44 Przebieg testowania Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadaD podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Przeprowadz z uczniami prób udzielania odpowiedzi na takie typy zadaD testowych, jakie bd w te[cie. 5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 6. Zapewnij uczniom mo|liwo[ samodzielnej pracy. 7. Rozdaj uczniom zestawy zadaD testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi. 8. Postaraj si stworzy odpowiedni atmosfer podczas przeprowadzania pomiaru dydaktycznego (rozBaduj niepokój, zach do sprawdzenia swoich mo|liwo[ci). 9. Kilka minut przed zakoDczeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbli|ajcym si czasie zakoDczenia udzielania odpowiedzi. 10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadaD testowych. 11. Sprawdz wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 12. Przeprowadz analiz uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiBy uczniom najwiksze trudno[ci. 13. Ustal przyczyny trudno[ci uczniów w opanowaniu wiadomo[ci i umiejtno[ci. 14. Opracuj wnioski do dalszego postpowania, majcego na celu uniknicie niepowodzeD dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwa|nie instrukcj. 2. Zapoznaj si z zestawem zadaD testowych. 3. Udzielaj odpowiedzi tylko na zaBczonej karcie odpowiedzi. 4. Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi. 5. Test zawiera 21 zadaD dotyczcych  Przestrzegania zasad higieny w procesie produkcyjnym . Wszystkie zadania s wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz jest prawidBowa. 6. Udzielaj odpowiedzi tylko na zaBczonej  Karcie odpowiedzi : w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidBow odpowiedz X (w przypadku pomyBki nale|y bBdn odpowiedz zaznaczy kóBkiem, a nastpnie ponownie zakre[li odpowiedz prawidBow). 7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz miaB satysfakcj z wykonanego zadania. 8. Kiedy udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiaBo trudno[, wtedy odBó| jego rozwizanie na pózniej i wró do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 9. Na rozwizanie testu masz 45 minut. Powodzenia! MateriaBy dla ucznia:  instrukcja,  zestaw zadaD testowych,  karta odpowiedzi.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 45 ZESTAW ZADAC TESTOWYCH 1. Podstawowymi aktami prawnymi dotyczcymi produkcji i dystrybucji |ywno[ci obowizujcymi obecnie w Polsce s a) ustawa o warunkach zdrowotnych |ywno[ci i dyrektywa 93/43/EWG o higienie |ywno[ci z dnia 14.06.1993 r. b) ustawa o PaDstwowej Inspekcji Sanitarnej i rozporzdzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29.04.2004 r. w sprawie higieny [rodków spo|ywczych. c) ustawa o bezpieczeDstwie |ywno[ci z dnia 25.08.2006 r. i dyrektywa 93/43/EWG o higienie |ywno[ci z dnia 14.06.1993 r. d) ustawa o bezpieczeDstwie |ywno[ci i |ywienia i rozporzdzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29.04.2004 r. w sprawie higieny [rodków spo|ywczych. 2. Bie|cy nadzór sanitarny prowadzony przez PIS polega na a) uzgadnianiu po wzgldem sanitarno-higienicznym dokumentacji zakBadów. b) uzgadnianiu projektów zagospodarowania przestrzennego. c) kontroli stanu zdrowia pracowników. d) dopuszczaniu zakBadów do u|ytku. 3. Nosicielami schorzeD jelitowych s osoby, u których a) w badaniach kaBu stwierdzono obecno[ paBeczek Salmonella. b) w wymazie z gardBa stwierdzono obecno[ paBeczek Shigella. c) w badaniach kaBu stwierdzono obecno[ gronkowca zBocistego. d) w wymazie z gardBa stwierdzono obecno[ paBeczek Salmonella. 4. Objawem zatrucia paBeczkami Shigella jest a) pora|enie nerwów. b) uszkodzenie nerek. c) krwista biegunka. d) amnezja. 5. Botulizm jest wywoBywany przez a) enterotoksyn gronkowcow. b) paBeczki Salmonella typhi. c) paBeczki Shigella. d) jad kieBbasiany. 6. Przyczyn rozwoju drobnoustrojów w |ywno[ci jest a) temperatura obróbki cieplnej poni|ej 65°C wewntrz produktu. b) rozmra|anie produktów w temperaturze +4°C. c) przechowywanie saBatek w temperaturze poni|ej +5°C. d) stosowanie wydzielonego sprztu. 7. Przy pracach w kontakcie z |ywno[ci nie mo|na zatrudni osób a) z ropnymi zmianami na skórze. b) z nadci[nieniem ttniczym. c) z chorobami serca. d) z chorobami oczu.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 46 8. Odzie| ochronna pracowników dziaBu produkcyjnego powinna a) mie ciemn barw, by nie byBy widoczne zabrudzenia. b) mie krótki rkaw, ze wzgldu na wysok temperatur w kuchni. c) by zapinana na zatrzaski, aby guziki nie dostaBy si do |ywno[ci. d) by wykonana z wBókien syntetycznych, aby byBa Batwiejsza do prania. 9. Pracownicy zakBadu gastronomicznego powinni ponie[ kar za a) posiadanie krótkich paznokci. b) noszenie pier[cionków i bransoletek. c) noszenie biaBej, czystej odzie|y ochronnej. d) u|ywanie [rodków ochrony indywidualnej. 10. Pojemniki na odpadki poprodukcyjne nale|y opró|nia, gdy a) s wypeBnione w poBowie objto[ci. b) s caBkowicie wypeBnione odpadkami. c) w 2/3 objto[ci s wypeBnione odpadkami. d) w 3/4 objto[ci s wypeBnione odpadkami. 11. Próbki kontrolne sporzdzanej zupy nale|y pobiera w ilo[ci a) 50 g. b) 100 g. c) 150 g. d) 200 g. 12. Do prac brudnych zaliczane jest a) czyszczenie warzyw. b) gotowanie makaronu. c) porcjowanie potraw. d) serwowanie napojów. 13. Dania ciepBe nale|y przechowywa a) w temperaturze poni|ej +65°C przez 5 godzin. b) w temperaturze powy|ej +65°C przez 5 godzin. c) w temperaturze poni|ej +65°C przez 2 godziny. d) w temperaturze powy|ej +65°C przez 2 godziny. 14. Deratyzacja ma na celu a) wyparzenie zastawy stoBowej. b) eliminacj drobnoustrojów. c) likwidacj gryzoni. d) usunicie mrówek. 15. Chemiczn metod dezynfekcji jest a) dziaBanie wysok temperatur. b) mycie alkoholem etylowym. c) dziaBanie nasycon par wodn. d) stosowanie promieniowania ultrafioletowego.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 47 16. Smakowito[ to a) smak pochodzcy od wykorzystywanego surowca. b) smak powstajcy podczas dojrzewania produktów. c) ogólne wra|enie jakie wywoBuje oceniany wzrokowo produkt. d) wra|enie zapachowo-smakowo-czuciowe po spo|yciu produktu. 17. Napis  Nale|y spo|y do: (z podan dat.) umieszcza si na opakowaniach [rodków spo|ywczych a) Batwo psujcych si. b) o trwaBo[ci do18 miesicy. c) o trwaBo[ci przekraczajcej 1,5 roku. d) które mo|na przechowywa przez 2 lata. 18. Kasze i mk nale|y przechowywa a) w temperaturze 0  4°C i wilgotno[ci powietrza 60%. b) w temperaturze 10  14°C i wilgotno[ci powietrza 95%. c) w temperaturze 10  14°C i wilgotno[ci powietrza 60%. d) w temperaturze 0  4°C i wilgotno[ci powietrza 95%. 19. Zanieczyszczenia chemiczne |ywno[ci s wynikiem a) nieprawidBowego procesu mycia i dezynfekcji. b) niewBa[ciwego przechowywania surowców. c) nieprzestrzegania zasad higieny przez pracowników. d) obecno[ci paso|ytów w |ywno[ci. 20. HACCP to system polegajcy na a) identyfikacji zagro|eD |ywno[ci i okre[laniu metod ich unikania. b) okre[leniu i ocenie warto[ci od|ywczej produkowanej |ywno[ci. c) ocenie skBadu chemicznego produkowanej |ywno[ci. d) kontroli sposobu ekspedycji wyrobu gotowego. 21. Do krytycznych punktów kontroli przy produkcji potraw podawanych na surowo nie zalicza si a) przyjcia surowców. b) obróbki wstpnej surowców. c) higieny personelu. d) obróbki cieplnej.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 48 KARTA ODPOWIEDZI Imi i nazwisko & & ..............................& & & & & & & & & & & & & & & & & & .. Przestrzeganie zasad higieny w procesie produkcyjnym Zakre[l poprawn odpowiedz. Nr Odpowiedz Punkty zadania 1 a b c d 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d 10 a b c d 11 a b c d 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 a b c d 16 a b c d 17 a b c d 18 a b c d 19 a b c d 20 a b c d 21 a b c d Razem:  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 49 7. LITERATURA 1. Chuchlowa J.: MateriaBy pomocnicze i dodatki do |ywno[ci. WSiP, Warszawa 1996 2. Czarniecka-Skubina E., KoBo|yn-Krajewska D., Sikora T.: Poradnik wdra|ania systemu HACCP w gastronomii hotelowej. PZH, Warszawa 2004 3. Czarniecka-Skubina E., Rosiak E.: Poradnik Gastronoma. ProMedia, Warszawa 2004 4. Drewniak E, Drewniak T.: Mikrobiologia |ywno[ci. WSiP, Warszawa 2005 5. Flis K., Procner A.: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem. Cz[ 1. WSiP, Warszawa 2003 6. Górecka D., Limanówka H., SuperczyDska E., {ylinska-Kaczmarek M.: Technologia gastronomiczna z obsBug konsumenta cz.2. Format AB, Warszawa 2006 7. Gromadzka-Ostrowska J.: Higiena i ochrona zdrowia. Format AB, Warszawa 2001 8. Jastrzbski W.: Wyposa|enie techniczne zakBadów gastronomicznych. WSiP, Warszawa 2005 9. Konarzewska M., Zielonka B., Konarzewska-SokoBowska M.: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem. Cz[ 1 i 2. REA, Warszawa 2005 10. Turlejska H., Pilzner U., Konecka-Matyjek E., Wi[niewska K.: Przewodnik do wdra|ania zasad GMP/GHP i systemu HACCP w zakBadach |ywienia zbiorowego. FAPA, Warszawa 2003 11. Akty prawne dotyczce prawa |ywno[ciowego: - Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16.12.2002 r. w sprawie znakowania [rodków spo|ywczych i dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. z dnia 19.12.2002 r., poz. 1856) z pózniejszymi zmianami - Rozporzdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. nr 852/2004 w sprawie higieny [rodków spo|ywczych (www.gis.gov.pl) - Ustawa o bezpieczeDstwie |ywno[ci i |ywienia (Dz. U. z dnia 27.09.2006 r., Nr 171, poz. 1225) 12. Strony internetowe: - www.abc.com.pl - www.euroinfo.org.pl - www.fapa.com.pl - www.federacja-konsumentow.org.pl Literatura metodyczna 1. Figurski J., Symela K. (red.): ModuBowe programy nauczania w ksztaBceniu zawodowym, Wyd. ITEE, Radom 2001 2. Niemierko B.: Pomiar wyników ksztaBcenia. WSiP, Warszawa 1999 3. OkoD W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Wydawnictwo Akademickie  {ak , Warszawa 2003 4. Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych, cz. I i II, Wyd. ITEE, Radom 1999 5. Symela K. (red.): Skuteczno[ ksztaBcenia moduBowego w Polsce w systemie szkolnej i pozaszkolnej edukacji zawodowej, Wyd. ITEE, Radom 2003  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 50

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
02 Przestrzeganie zasad higieny podczas produkcji
Stosowanie zasad prowadzenia procesów produkcyjnych
Higiena w procesie produkcji środków spożywczych
01 Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
M Janczarek Zarządzanie procesami produkcyjnymi w przedsiębiorstwie
projekt procesu produkcyjnego (9 stron)
02 Określanie właściwości materiałów do produkcjiid699
20 Organizowanie procesu produkcji w przedsiębiorstwie
Nadzorowanie wydajności procesu produkcji ebook demo
GASTRONOMIA (proces produkcyjny) 2012
05 Podręcznik Proces produkcji wina
FORMY ORGANIZACJI PROCESOW PRODUKCJI
Algebra 1 02 przestrzenie liniowe, wektory
Egzekwowanie przestrzegania zasad konstytucji warunki przestrzegania zasad prawa Voigt
17 Organizowanie procesu produkcyjnego w przedsiębiorstwie
09 Stosowanie zasad higieny i ochrony zdrowia

więcej podobnych podstron