plik

��Zdrowie publiczne publiczne DR KRZYSZTOF KACZMAREK DR KRZYSZTOF KACZMAREK ZAKAAD POLITYKI ZDROWOTNEJ ZLSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY W KATOWICACH ZLSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY W KATOWICACH Plan wykBadu Plan wykBadu 1)�Zdrowie�jako�warto[�w�prawie�polskim�i�midzynarodowym 2)�Rozw�j�koncepcji�zdrowia 3)�Definiowanie�zdrowia�publicznego pg 4)�Funkcje�i�rozw�j�zdrowia�publicznego 5) Promocja zdrowia i profilaktyka zachorowaD 5)�Promocja�zdrowia�i�profilaktyka�zachorowaD 6)�Narodowy�Program�Zdrowia�2007� 2013 Powszechna Deklaracja Praw Powszechna Deklaracja Praw CzBowieka, art. 25 ust. 1 CzBowieka, art. 25 ust. 1 Ka|dy�czBowiek�ma�prawo�do�poziomu�|ycia�zapewniajcego�zdrowie�i� y p p y pj g dobrobyt�jemu i�jego�rodzinie�wBczajc�w�to�wy|ywienie,�odzie|,� mieszkanie,�opiek�lekarsk�i�niezbdne�[wiadczenia�socjalne�oraz�prawo� do zabezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolno[ci do do�zabezpieczenia�na�wypadek�bezrobocia,�choroby,�niezdolno[ci�do� pracy,�wdowieDstwa,�staro[ci�lub�utraty�[rodk�w�do�|ycia�w�spos�b�od� niego�niezale|ny . Konstytucja art. 68 Konstytucja art. 68 1. Ka|dy�ma�prawo�do�ochrony�zdrowia. 2. Obywatelom,�niezale|nie�od�ich�sytuacji�materialnej,�wBadze� publiczne�zapewniaj�r�wny�dostp�do�[wiadczeD�opieki�zdrowotnej� finansowanej�ze�[rodk�w�publicznych.�Warunki�i�zakres�udzielania� [wiadczeD�okre[la�ustawa. 3. WBadze�publiczne�s�obowizane�do�zapewnienia�szczeg�lnej�opieki� zdrowotnej dzieciom kobietom ci|arnym osobom zdrowotnej�dzieciom,�kobietom�ci|arnym,�osobom� niepeBnosprawnym�i�osobom�w�podeszBym�wieku. 4. WBadze�publiczne�s�obowizane�do�zwalczania�chor�b� p epidemicznych�i�zapobiegania�negatywnym�dla�zdrowia�skutkom� degradacji�[rodowiska. 5 WB d bli i j �j k lt fi j B 5. WBadze�publiczne�popieraj�rozw�j�kultury�fizycznej,�zwBaszcza� w[r�d�dzieci�i�mBodzie|y. Koncepcja zdrowia Koncepcja zdrowia Pojmowanie�potoczne �% Zdrowie�=�Brak�choroby Zd i B k h b Georges�Canguilhem (1943) �% Zdrow�jest�ta�jednostka,�kt�ra�posiada�zdolno[�przystosowania�si�do� Zd j t t j d tk kt� i d d l [ ti i d otoczenia�w szerokim�rozumieniu. WHO (1948) WHO�(1948) �% zdrowie�to�peBny�dobrostan�fizyczny,�psychiczny�i�spoBeczny,�a�nie�tylko�brak� choroby Raport Lalonde a Raport Lalonde a 4�pola�bezpo[rednio�oddziaBujce�na�zdrowie �% biologia�czBowieka�(dziedzictwo�genetyczne,�proces�dojrzewania�i�starzenie� bi l i B i k (d i d i t t d j i i ti si,�wewntrzny�system�budowy�organizmu) �% styl�|ycia�(decyzje/zachowania�jednostek,�kt�re�maj�wpByw�na�ich�zdrowie)� �% [rodowisko (czynniki�nie�zwizane�bezpo[rednio�z�ludzkim�ciaBem,�na�kt�re� czBowiek�ma�niewielki�wpByw�lub�w�og�le�ich�nie�kontroluje) �% opieka zdrowotna (wielko[ jako[ rozmieszczenie zasob�w relacje �% opieka�zdrowotna�(wielko[,�jako[,�rozmieszczenie�zasob�w,�relacje� midzyludzkie�w�obrbie�systemu)� Definicje zdrowia Definicje zdrowia publicznego publicznego sztuka�ochrony�zdrowia�(..)�przed�konsekwencjami�zagszczenia�na� ziemi ( ) a w szczeg�lno[ci jako sztuk umacniania wikszych ziemi�(...),�a�w�szczeg�lno[ci�jako�sztuk�umacniania�wikszych� odporno[ci,�|eby�m�c�bez�chor�b�z�powodu�zBych�fizycznych�mocy,� odsuwajc�je�jak�najdalej�od�siebie,�mo|liwie�najp�zniej�ulega�ich� d i B i dziaBaniu Joann�Peter�Frank�1745 1821 Definicje zdrowia Definicje zdrowia publicznego publicznego Zdrowie�publiczne�to�nauka�i�sztuka�zapobiegania�chorobom,� przedBu|ania |ycia i promocji zdrowia fizycznego poprzez wysiBek przedBu|ania�|ycia�i�promocji�zdrowia�fizycznego�poprzez�wysiBek� spoBeczno[ci,�higien�[rodowiska,�kontrol�zaka|eD,�nauczanie�zasad� higieny�indywidualnej,�organizacj�sBu|b�medycznych�i�pielgniarskich� ukierunkowan�na�zapobieganie�chorobom�i�wczesn�diagnoz,�rozw�j� ki k bi i h b i di �j mechanizm�w�spoBecznych�zapewniajcych�ka|demu�indywidualnie�i� spoBeczno[ci,�warunki�|ycia�pozwalajce�na�utrzymanie�zdrowia. C.�E.�A.�Winslow 1920 Definicje zdrowia Definicje zdrowia publicznego publicznego Zdrowie�publiczne�to�nauka�i�sztuka�zapobiegania�chorobom,� przedBu|ania |ycia i promocji zdrowia poprzez zorganizowany wysiBek przedBu|ania�|ycia�i�promocji�zdrowia�poprzez�zorganizowany�wysiBek� spoBeczeDstwa WHO�1952 Definicje zdrowia Definicje zdrowia publicznego publicznego Zdrowie�publiczne�to�zorganizowany�wysiBek�spoBeczeDstwa�w�celu� ochrony promowania i przywracania zdrowia ludzi Programy ochrony,�promowania�i�przywracania�zdrowia�ludzi.�Programy,� [wiadczenia�i�instytucje�z�nim�zwizane�ukierunkowane�s�na� zapobieganie�chorobom�oraz�na�potrzeby�zdrowotne�populacji�w�caBo[ci.� D i B i k d i bli i i j i i i DziaBania�z�zakresu�zdrowia�publicznego�zmieniaj�si�w�miar�zmian� technologii�i�warto[ci�spoBecznych,�lecz�cele�pozostaj�te�same:� zmniejszenie�wystpowania�chor�b�i�liczby�przedwczesnych�zgon�w�oraz� stan�w�powodujcych�cierpienia�i�niepeBnosprawno[. Komisja�fundacji�Milbank Funkcje zdrowia Funkcje zdrowia publicznego publicznego DziaBania�na�rzecz�og�Bu�ludno[ci� �% Monitorowanie�stanu�zdrowia�populacji;� M it i t d i l ji �% Walka�z�chorobami�o�znaczeniu�spoBecznym,�wypadkami�i�urazami;� �% Identyfikacja i zwalczanie zagro|eD zdrowotnych w [rodowisku �% Identyfikacja�i�zwalczanie�zagro|eD�zdrowotnych�w�[rodowisku,� miejscu�zamieszkania,�pracy,�w�|ywno[ci�i�wodzie; �% Nadz�r�epidemiologiczny,�kontrola�laboratoryjna�chor�b�zakaznych� w�tym�zawleczonych�z�zagranicy� oraz�zagro|eD�[rodowiskowych; Funkcje zdrowia Funkcje zdrowia publicznego publicznego DziaBania�na�rzecz�og�Bu�ludno[ci�c.d. �% Promocja�zdrowia,�organizacja�aktywnego�wsp�Buczestnictwa� Pj d i i j kt �B t i t spoBeczeDstwa�w�dziaBaniach�na�rzecz�zdrowia,�determinanty�zdrowia� i�choroby;� �% Zarzdzanie�opiek�zdrowotn,�ekonomika�zdrowia,�systemy� organizacji�i�finansowania�ochrony�zdrowia; �% Ocena�jako[ci�[wiadczeD�zdrowotnych,�zagadnienia�prawne�w� O j k [ i [ i d D dt h d i i medycynie,�bioetyka,�orzecznictwo�lekarskie.� Funkcje zdrowia Funkcje zdrowia publicznego publicznego DziaBania�na�rzecz�indywidualnych�os�b �% Profilaktyka�indywidualna,�organizacja�sBu|b�zapobiegawczych,�np.� P fil kt k i d id l i j B |b bi h �% szczepienia�ochronne,� �% profilaktyka zaka|eD szerzcych si drog kontakt�w seksualnych �% profilaktyka�zaka|eD�szerzcych�si�drog�kontakt�w�seksualnych,� �% planowanie�rodziny;� �% Profilaktyka�i�leczenie�chor�b�o�znaczeniu�spoBecznym:� Profilaktyka i leczenie chor�b o znaczeniu spoBecznym: �% choroby�zakazne�w�tym�AIDS,�gruzlica,�choroby�psychiczne,� uzale|nienia,� �% wybrane�choroby�cywilizacyjne�(np.�cukrzyca); Funkcje zdrowia Funkcje zdrowia publicznego publicznego DziaBania�na�rzecz�indywidualnych�os�b�c.d. �% Organizacja�czynnego�poradnictwa�dla�grup�wysokiego�ryzyka� Oi j d i t dl ki k zachorowania;� �% Podstawowa�opieka�zdrowotna,�pomoc�medyczna�dla�bezdomnych�i� Podstawowa opieka zdrowotna, pomoc medyczna dla bezdomnych i innych�os�b�pozbawionych�dostpu�do�[wiadczeD�zdrowotnych;� �% Organizacja�opieki�zdrowotnej�finansowanej�przez�instytucje� pozarzdowe. d Rozw�j zdrowia Rozw�j zdrowia publicznego publicznego Edward�Jenner�1749 1823� (1798)�krowianka�do�szczepieD�przeciw� ospie ospie Ignacy�Filip�Semmelweis�1818 1865� (1847)�aseptyka Ludwik�Pasteur�1822 1895� pionier�bakteriologii Rozw�j zdrowia Rozw�j zdrowia publicznego publicznego Heinrich�Hermann�Robert�Koch�1843 1910� odkryB�leseczki wglika,� prtka gruzlicy przecinkowca cholery prtka�gruzlicy,�przecinkowca�cholery Max�Josef�von�Pettenkofer 1818 1901� zaBo|yB�pierwsze�laboratorium� higieny do[wiadczalnej higieny�do[wiadczalnej John�Snow 1813 1858� prekursor�nowoczesnej�epidemiologii� (przerwanie dr�g zaka|enia) (przerwanie�dr�g�zaka|enia) Joseph�Lister�1827 1912� inicjator�antyseptyki Rozw�j zdrowia Rozw�j zdrowia publicznego publicznego Anglia� pierwsze�przepisy�prawne: �% 1833�zakaz�pracy�w�fabrykach�dzieciom�poni|ej�9�r.|.�i�ograniczony�czas�pracy� 1833 k f b k h d i i i| j 9 | i i do�18�r.|.�do�12�h�dziennie �% 1848�i�1875�akt�dotyczcy�zdrowia�publicznego �% pierwsza�ustawa�o�zdrowiu�publicznym�(Erwin�Chardwick i�Beniamin�Disraeli)� Zdrowie�publiczne�jest�fundamentem,�na�kt�rym�spoczywa�dobrobyt� ludno[ci�i�potga�kraju.�Troska�o�zdrowie�publiczne�jest�pierwszym� p g j p j py elementem�m|a�stanu Niemcy �% Otto�Bismarck� tw�rca�ubezpieczeniowego�systemu�ochrony�zdrowia�i� regulacji�prawnych�dotyczcych�zdrowia�publicznego Rozw�j zdrowia Rozw�j zdrowia publicznego publicznego USA �% Milion�Joseph�Rosenau Istot�medycyny�& �s�relacje�lekarz pacjent,�gdzie� Mili Jh R I t t d l j l k j t d i pacjent�jest�indywidualny.�Istot�zdrowia�publicznego�s�relacje�midzy� lekarzem�i�przedstawicielami�innych�dyscyplin Kanada �% Marc Lalonde raport�holistycznego�modelu�zdrowia�publicznego,�czynniki� wpBywajce�na�zdrowie.�PowstaBo�pojcie�promocji�zdrowia. B j d i P t B j i ji d i Polska �% J�zef�Polak�(1857 1928):�w�1885�r.�zaBo|yB�czasopismo� Zdrowie�Publiczne � J� f P l k (1857 1928) 1885 B | B i Zd i P bli ukazujce�si�do�dzi[.�Wraz�z�BolesBawem�Prusem�byB�wsp�BzaBo|ycielem� Warszawskiego�Towarzystwa�Higienicznego�(1898�r.),�przeksztaBconego� nastpnie w Polskie Towarzystwo Higieniczne nastpnie�w�Polskie�Towarzystwo�Higieniczne. Promocja zdrowia Promocja zdrowia Karta�Ottawska�(1986) �% Promocja�zdrowia�to�proces�umo|liwiajcy�ludziom�zwikszenie�kontroli�nad� Pj d i t |li i j l d i i k i k t li d swoim�zdrowiem�oraz�jego�ulepszanie Rozw�j promocji zdrowia Rozw�j�promocji�zdrowia �% lata�70 te� silne�ukierunkowanie�na�zagadnienia�takie�jak�czynniki�ryzyka�oraz� choroby,�kt�rym�mo|na�zapobiega�poprzez�informacj�i edukacj;� �% lata�80 te� dziaBania�podejmowanych�w�celu�realizacji�strategii�zdrowotnych.� W�obszarze�zainteresowaD�pojawiaj�si�kwestie�takie,�jak�zdrowotna� polityka�spoBeczna,�wzmacnianie�indywidualnych�umiejtno[ci�jednostki,� [rodowiska�wspierajce�zdrowie,�dziaBania�spoBeczno[ci�lokalnych,� [wiadczenia�na�rzecz�zdrowia.� Promocja zdrowia Promocja zdrowia �% lata�90 te� koncepcja�docierania�do�konkretnych�os�b�i�grup�poprzez� siedliska w kt�rych |yj i peBni funkcje spoBeczne (np miasta szkoBy siedliska,�w�kt�rych�|yj�i�peBni�funkcje�spoBeczne�(np.�miasta,�szkoBy,� miejsca�pracy,�zakBady�opieki�spoBecznej�itd.). �% po�roku�2000� akcentowa�zaczto�wiksz�konieczno[�przeBo|enia�teorii�i� do[wiadczeD wyniesionych z poprzednich etap�w rozwoju na dziaBania do[wiadczeD�wyniesionych�z�poprzednich�etap�w�rozwoju�na�dziaBania� praktyczne.�Podnoszenie�kwestii�oddziaBywania�na�globalne�trendy�spoBeczne� pozostajce�w�[cisBej�relacji�ze�stanem�zdrowia. Promocja zdrowia a Promocja zdrowia a profilaktyka zachorowaD profilaktyka zachorowaD Promocja�zdrowia Profilaktyka zachorowaD nastawiona�na�zdrowie nastawiona�na�chorob� wszystkie�podejmowane�dziaBania�odnosz�wszystkie�podejmowane�dziaBania�odnosz� si�do�zdrowia�si�do�choroby� grupa�docelowa�s�wszyscy�obywatele�grupami�docelowymi�s�grupy�ryzyka� okre[lonych�chor�b� k [l h h �b celem�dziaBaD�jest�mo|liwo[�kontroli�celem�dziaBaD�jest:� warunk�w�wpBywajcych�na�zdrowie�i� redukcja�czynnik�w�chorobotw�rczych,� sposob�w�jego�polepszania� wczesne�wykrycie�zmian�chorobowych� zapobieganie�skutkom�choroby� efektywno[�prowadzonych�dziaBaD�opiera�efektywno[�prowadzonych�dziaBaD�opiera� si�gBownie�na�zaanga|owaniu�czBonk�w�si�gBownie�na�dziaBaniach�pracownik�w� spoBeczno[ci�lokalnych�opieki�zdrowotnej� B [ i l k l h i ki dj Profilaktyka Profilaktyka 1. Profilaktyka�wczesna� utrwalenie�prawidBowych�wzorc�w�zdrowego� stylu |ycia i zapobieganie szerzeniu si niekorzystnych wzorc�w stylu�|ycia�i�zapobieganie�szerzeniu�si�niekorzystnych�wzorc�w� zachowaD�w odniesieniu�do�os�b�zdrowych. 2 profilaktyka pierwotna (I fazy) majca na celu zapobieganie 2. profilaktyka�pierwotna�(I�fazy)� majca�na�celu�zapobieganie� chorobie�poprzez�kontrolowanie�czynnik�w�ryzyka,�w�odniesieniu�do� os�b�nara|onych�na�czynniki�ryzyka, 3. profilaktyka�wt�rna�(II�fazy)� zapobieganie�konsekwencjom�choroby� poprzez�jej�wczesne�wykrycie�i�leczenie�(przesiewowe�badania� skriningowe majce na celu wykrycie os�b chorych) skriningowe majce�na�celu�wykrycie�os�b�chorych), 4. profilaktyka�III�fazy,�kt�rej�dziaBania�zmierzaj�w�kierunku� zahamowania postpu choroby oraz ograniczeniu powikBaD zahamowania�postpu�choroby�oraz�ograniczeniu�powikBaD. Mierniki stanu zdrowia Mierniki stanu zdrowia Mierniki�negatywne�dotyczce�takich�zjawisk�jak: �% czsto[�wystpowania�chor�b�(chorobowo[,�zachorowalno[), t [ t i h �b ( h b [ hl [) �% umieralno[�og�lna�lub�proporcjonalna, �% umieralno[�noworodk�w�i�niemowlt, umieralno[ noworodk�w i niemowlt, �% [miertelno[, �% [rednie�trwanie�w�chorobie, �% przewidywane�trwanie�|ycia. Chorobowo[ Chorobowo[ Uwzgldnia�wszystkie�istniejce�przypadki�choroby w�okre[lonej� populacji i w okre[lonym punkcie lub przedziale czasowym populacji�i�w�okre[lonym�punkcie�lub�przedziale�czasowym. Chorobowo[�punktowa chwilowa,�wyliczana�na�okre[lony�dzieD Chorobowo[�okresowa� wyliczana�dla�okre[lonego�czasu�np.�w�danym� roku Wsp�Bczynnik Wsp�Bczynnik chorobowo[ci chorobowo[ci k umowna�liczba�ludno[ci�pozwalajca�wyrazi� wsp�Bczynnik�za�pomoc�liczby�(np.�100,�1000,� 100 tys ) 100�tys.) Wsp�Bczynnik Wsp�Bczynnik chorobowo[ci chorobowo[ci k umowna�liczba�ludno[ci�pozwalajca� wyrazi�wsp�Bczynnik�za�pomoc�liczby�(np.� 100�tys.) Czynniki wpBywajce na poziom Czynniki wpBywajce na poziom chorobowo[ci " DBu|szy�okres�trwania�" Kr�tsze�trwanie�choroby choroby " Wysoka�liczba�przypadk�w� " WydBu|enie�prze|ycia�zakoDczona�zgonem przypadk�w�nieleczonych " Zmniejszenie�liczby�nowych� " Zwikszenie�liczby�nowych�przypadk�w przypadk�w " Imig j j p p j gracja�zdrowej�populacji " Imigracja�przypadk�w " Emigracja�chorych " Emigracja�zdrowej�ludno[ci " Zwikszenie�wskaznika� " Imigracja�potencjalnych�wyzdrowieD Imigracja potencjalnych wyzdrowieD nowych�przypadk�w� " Polepszenie�mo|liwo[ci� diagnostycznych diagnostycznych w s Zwikszajce Z n s Zmniejszajce Zapadalno[ (zachorowalno[) Liczba�nowych�zachorowaD�na�okre[lon�chorob�w�stosunku�do� liczby�ludno[ci�na�okre[lonym�terenie,�stwierdzona�w�okre[lonym� czasie,�wyra|ona wsp�Bczynnikiem Wsp�Bczynnik zapadalno[ci Wsp�Bczynnik zapadalno[ci W �B ik d l [ i Wsp�Bczynnik zapadalno[ci skumulowanej skumulowanej Zmiertelno[ Zmiertelno[ Miara�ci|ko[ci�choroby Iloraz�przypadk�w�zgon�w�z�powodu�okre[lonej�choroby�lub�zdarzenia,� p yp g p j y w�stosunku�do�wszystkich�zdiagnozowanych�przypadk�w�w�okre[lonym� czasie. Wyra|ana�w�%� Umieralno[ Liczba�zgon�w�w�stosunku�do�og�lnej�liczby�ludno[ci�na�danym�terenie,� stwierdzona w okre[lonym przedziale czasu stwierdzona�w�okre[lonym�przedziale�czasu� Wyra|ona�wsp�Bczynnikiem�zgon�w�(surowy�wsp�Bczynnik�umieralno[ci) Umieralno[ specyficzna szczeg�lna dotyczca Umieralno[ specyficzna, szczeg�lna-dotyczca konkretnej grupy populacji (wg pBci, wieku, rasy ) rasy& ) Wsp�Bczynnik umieralno[ci Wsp�Bczynnik umieralno[ci niemowlt niemowlt YLL (Years of Life Lost) Utrata Lat {ycia YLL (Years of Life Lost) Utrata Lat {ycia Liczba�utraconych�lat�|ycia Obrazuje�liczb�lat�|ycia�straconych�w�wyniku�przedwczesnego�zgonu YLL=N x�L N liczba zgon�w N liczba�zgon�w L przecitne�dalsze�trwanie�|ycia�dla�wieku,�w�kt�rym�nastpiB�zgon�(�w� latach) latach) DALY (Disability Adjusted Life Years) DALY (Disability Adjusted Life Years) Lata�utracone�z�powodu�inwalidztwa Wskaznik�pomiaru�obci|eD�chorobami�w�populacji: �% Bczy�dBugo[�|ycia,�obni|enie�jako[ci�|ycia zwizanego�z� niepeBnosprawno[ci i inwalidztwem niepeBnosprawno[ci�i�inwalidztwem �% Przydatny�do�identyfikacji�gB�wnych�przyczyn�obci|enia�chorobami�i�alokacji� [rodk�w�na�zwalczanie�tych�przyczyn 1�DALY=utrata 1�roku�|ycia DALY=YLL+YLD DALY YLL+YLD YLD�lata�prze|yte�w�niepeBnosprawno[ci YLD Lata prze|yte w niepeBnosprawno[ci YLD Lata prze|yte w niepeBnosprawno[ci Iloczyn�przypadk�w�choroby�i�[redniego�czasu�jej�trwania�oraz�wagi� przypisanej chorobie w zale|no[ci od ci|ko[ci schorzenia (0 zupeBne przypisanej�chorobie�w�zale|no[ci�od�ci|ko[ci�schorzenia�(0� zupeBne� zdrowie,�1 zgon) YLD=I x DW x L YLD=I x�DW�x�L I liczba�przypadk�w�choroby DW waga choroby L [redni�czas�trwania�choroby�(�w�latach) Mierniki pozytywne: Mierniki pozytywne: rozwoju zmiany,�kt�re�opisuj�pomiar�budowy�somatycznej�lub� czynno[ danych skBadnik�w (np przyrost masy ciaBa) czynno[�danych�skBadnik�w,�(np.�przyrost�masy�ciaBa) sprawno[ci� mierniki�czynno[ci�ustrojowych,�kt�re�powinny�dostarcza� bli|szych informacji o stanie jego przystosowania do otaczajcego bli|szych�informacji�o�stanie�jego�przystosowania�do�otaczajcego� [rodowiska. Quality of life (jako[ |ycia) ilo[ lat prze|ytych bez choroby lub bez Quality of�life (jako[�|ycia)� ilo[�lat�prze|ytych�bez�choroby�lub�bez� niesprawno[ci. Narodowy Program Narodowy Program Zdrowia 2007 2015 Zdrowia 2007 - 2015 �% Powstaje�w�odpowiedzi�na�strategi�WHO�Zdrowie�dla� Wki h Wszystkich �% Pierwsza�edycja�w�1990 �% Pr�ba�zjednoczenia�wysiBk�w�r�|nych�resort�w,�instytucji� centralnych,�organizacji�pozarzdowych�oraz�spoBeczno[ci� l k l h k�B h i i di lokalnych�wok�B�ochrony,�utrzymania�i�poprawy�zdrowia� spoBeczeDstwa. C l B� NPZ j t Cel gB�wny NPZ jest: Poprawa�zdrowia�i�zwizanej� Poprawa zdrowia i zwizanej z nim jako[ci |ycia ludno[ci z�nim�jako[ci�|ycia�ludno[ci� oraz�zmniejszanie� j nier�wno[ci�w�zdrowiu osigany przez: i �% ksztaBtowanie�prozdrowotnego�stylu�|ycia�spoBeczeDstwa, �% tworzenie�[rodowiska�|ycia,�pracy�i�nauki�sprzyjajcego� y p y p yj j g zdrowiu, �% aktywizowanie�jednostek�samorzdu�terytorialnego�i� organizacji�pozarzdowych�do�dziaBaD�na�rzecz�zdrowia. Cele strategiczne Cele strategiczne �% Zmniejszenie�zachorowalno[ci�i�przedwczesnej�umieralno[ci�z� powodu�chor�b�naczyniowo sercowych,�w�tym�udar�w�m�zgu d h �b i h t d � � �% Zmniejszenie�zachorowalno[ci�i�przedwczesnej�umieralno[ci�z� Zmniejs enie achoro alno[ci i pr ed c esnej mieralno[ci powodu�nowotwor�w�zBo[liwych �% Zmniejszenie�czsto[ci�uraz�w�powstaBych�w�wyniku� wypadk�w�i�ograniczenie�ich�skutk�w yp g �% Zapobieganie�zaburzeniom�psychicznym�przez�dziaBania� pg p y y p prewencyjno promocyjne Cele strategiczne Cele strategiczne �% Zmniejszenie�przedwczesnej�zachorowalno[ci�i�ograniczenie� negatywnych skutk�w przewlekBych schorzeD ukBadu kostno negatywnych�skutk�w�przewlekBych�schorzeD�ukBadu�kostno stawowego �% Zmniejszenie�zachorowalno[ci�i�przedwczesnej� Z i j i hl [ i i dj umieralno[ci�z�powodu�przewlekBych�chor�b�ukBadu� oddechowego �% Zwikszenie�skuteczno[ci�zapobiegania�chorobom� zakaznym i zaka|eniom zakaznym�i�zaka|eniom �% Zmniejszenie�r�|nic�spoBecznych�i�terytorialnych�w�stanie� j p y yy zdrowia�populacji Cele operacyjne dotyczce czynnik�w Cele operacyjne dotyczce czynnik�w ryzyka i dziaBaD w zakresie promocji zdrowia zdrowia �% Zmniejszenie�rozpowszechnienia�palenia�tytoniu. �% Zmniejszenie�i�zmiana�struktury�spo|ycia�alkoholu�oraz� zmniejszenie�szk�d�zdrowotnych�spowodowanych� alkoholem. �% Poprawa�sposobu�|ywienia�ludno[ci�i�jako[ci�zdrowotnej� | [ i i j i i B [ i |ywno[ci�oraz�zmniejszenie�wystpowania�otyBo[ci. �% Zwikszenie�aktywno[ci�fizycznej�ludno[ci. Cele operacyjne dotyczce czynnik�w Cele operacyjne dotyczce czynnik�w ryzyka i dziaBaD w zakresie promocji zdrowia zdrowia �% Ograniczenie�u|ywania�substancji�psychoaktywnych�i� zwizanych�z�tym�szk�d�zdrowotnych. i h k�d dh �% Zmniejszenie�nara|enia�na�czynniki�szkodliwe�w� [rodowisku�|ycia�i�pracy�oraz�ich�skutk�w�zdrowotnych�i� poprawa stanu sanitarnego kraju poprawa�stanu�sanitarnego�kraju. C l j d t Cele�operacyjne� dotyczce� wybranych populacji wybranych�populacji �% Poprawa�opieki�zdrowotnej�nad�matk,�noworodkiem�i�maBym� dzieckiem dzieckiem. �% Wspieranie�rozwoju�i�zdrowia�fizycznego,�psychospoBecznego�oraz� zapobieganie�najczstszym�problemom�zdrowotnym�i�spoBecznym� bi i j bl d i B dzieci�i�mBodzie|y. �% Tworzenie�warunk�w�do�zdrowego�i�aktywnego�|ycia�os�b�starszych. �% Tworzenie�warunk�w�dla�aktywnego�|ycia�os�b�niepeBnosprawnych. Ti k� dl k | i �b i B h �% Intensyfikacja�zapobiegania�pr�chnicy�zb�w�u�dzieci�i�mBodzie|y. Intensyfikacja zapobiegania pr�chnicy zb�w u dzieci i mBodzie|y Niezbdne dziaBania ze strony ochrony zdrowia i samorzdu terytorialnego zdrowia i samorzdu terytorialnego �% Usprawnienie�wczesnej�diagnostyki�i�czynnej�opieki�nad�osobami� zagro|onymi chorobami ukBadu kr|enia udarami m�zgowymi zagro|onymi�chorobami�ukBadu�kr|enia,�udarami�m�zgowymi,� nowotworami,�powikBaniami�cukrzycy,�chorobami�ukBadu� oddechowego�oraz�chorobami�reumatycznymi,�szczeg�lnie�przez� dziaBania podstawowej opieki zdrowotnej dziaBania�podstawowej�opieki�zdrowotnej �% Zwi p y yy y y kszenie�i�optymalne�wykorzystanie�systemu�ochrony�zdrowia� oraz�infrastruktury�samorzdowej�dla�potrzeb�promocji�zdrowia�i� edukacji�zdrowotnej Cele strategiczne NPZ Cele strategiczne NPZ 1. Narodowy�Program�Profilaktyki�i�Leczenia�Chor�b� UkB d S Ni P lk d UkBadu�Sercowo� Naczyniowego� Polkard (przewidywane�finansowanie�w�latach�2007 2015� 863 5 mln zBotych) 863,5�mln�zBotych) 2. Narodowy�Program�Zwalczania�Chor�b� Nowotworowych�(finansowanie�w�latach�2007 2015�3� mld) I li Inne�programy�realizowane�w� ramach NPZ to: ramach�NPZ�to: �% Program�badaD�przesiewowych�noworodk�w�(2006 2015) �% Program�psychiatrycznej�opieki�zdrowotnej�(2006 2008) �% Program�eliminacji�niedoboru�jodu�(2006 2008) g j j ( ) �% Narodowy�program�rozwoju�medycyny�transplantacyjnej� Narodowy program rozwoju medycyny transplantacyjnej POLGRAFT System opieki zdrowotnej System opieki zdrowotnej zorganizowany�i�skoordynowany�zesp�B�dziaBaD,�kt�rego�celem�jest� realizacja [wiadczeD i usBug profilaktyczno leczniczych i realizacja�[wiadczeD�i�usBug�profilaktyczno leczniczych�i� rehabilitacyjnych,�majcych�na�celu�zabezpieczenie�i�popraw�stanu� zdrowia�jednostki�i�zbiorowo[ci. Latalski,�Kulig Kryteria efektywno[ci funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej zdrowotnej ��Dostpno[ ��Dostpno[ opieki�zdrowotnej; �� Kompleksowo[ (globalno[)�opieki� peBne�zintegrowanie�dziaBaD� Kompleksowo[ promujcych�zdrowie,�prewencyjnych,�usBug�leczniczych,� rehabilitacyjnych jak wreszcie dopeBnionych dziaBalno[ci w sferze rehabilitacyjnych,�jak�wreszcie�dopeBnionych�dziaBalno[ci�w�sferze� opieki�terminalnej; �� CigBo[ opieki� systematyczne�kontynuowanie�koniecznych�i� CigBo[ CigBo[ CigBo[ opieki systematyczne kontynuowanie koniecznych i niezbdnych�dziaBaD�prewencyjnych,�diagnostycznych,�leczniczych�i� rehabilitacyjnych�we�wszystkich�fazach�|ycia�i�okresach�rozwoju,�od� wczesnego stadium prenatalnego do p�znej staro[ci; wczesnego�stadium�prenatalnego�do�p�znej�staro[ci; �� Skuteczno[ i jako[ opieki� ewaluacja�poziomu�i�rezultat�w� Skuteczno[�i�jako[ [wiadczeD i usBug diagnostycznych terapeutycznych i rehabilitacyjnych; [wiadczeD�i�usBug�diagnostycznych,�terapeutycznych�i�rehabilitacyjnych; Kryteria efektywno[ci funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej c d zdrowotnej c.d. ��Produktywno[ systemu ��Produktywno[�systemu relacje�jakie�s�ksztaBtowane�z�jednej�strony� przez liczb i jako[ usBug i [wiadczeD medycznych oraz stan zdrowia przez�liczb�i�jako[�usBug�i�[wiadczeD�medycznych�oraz�stan�zdrowia� populacji,�z�drugiej�za[� istniejcymi�zasobami�przeznaczonymi�na� opiek�zdrowotn; �� Akceptacja i satysfakcja pacjent�w�oraz�personelu�medycznego; Akceptacja�i�satysfakcja �� Dynamika systemu i�jego�zdolno[�do�adaptacji� ukierunkowanie� Dynamika systemu Dynamika systemu Dynamika�systemu i jego zdolno[ do adaptacji ukierunkowanie dziaBaD�lub�ich�modyfikacja�na�zaspakajanie�rozpoznanych�i� zmieniajcych�si�rzeczywistych�potrzeb�zdrowotnych�danej�populacji,� kt�rym system winien sprosta kt�rym�system winien sprosta.� Model bismarckowski Model bismarckowski �% Finansowanie�ubezpieczenia�przez�obowizkowe�skBadki� pBacone�przez�pracodawc�i�pracownika B d i ik �% Istnienie�licznych�autonomicznych�kas�chorych�(funduszy� ubezpieczeniowych) bi i h) �% Prawo�ubezpieczonego�do�wolnego�wyboru�lekarza �% Prowadzenie�ambulatoryjnej�opieki�lekarskiej�gB�wnie� � przez�lekarzy�prowadzcych�prywatn�praktyk,�spo[r�d� kt�rych wikszo[ posiada kontrakt z kas chorych kt�rych�wikszo[�posiada�kontrakt�z�kas�chorych Model bismarckowski Model bismarckowski �% Istnienie�porozumienia�midzy�funduszami� ubezpieczeniowymi�a�izbami�(zwizkami)�lekarskimi�w� bi i i i b i ( i k i) l k ki i zakresie�wysoko[ci�honorari�w,�katalogu�[wiadczeD,� zakresu odpowiedzialno[ci itp zakresu�odpowiedzialno[ci�itp. �% Obowizywanie�w�tym�systemie�solidaryzmu� polegajcego na redystrybucji [rodk�w finansowych polegajcego�na�redystrybucji�[rodk�w�finansowych� midzy�zdrowymi�a�chorymi,�midzy�m|czyznami�a� kobietami,�midzy�ubezpieczonymi�bez�rodzin�a� y py ubezpieczonymi�z�rodzinami,�midzy�mBodymi�a� starszymi,�miedzy�wicej�zarabiajcymi�a�mniej� zarabiajcymi bi j i Model Beveridge a Model Beveridge a �% Zapewnienie�wszechstronnych�i�powszechnych�usBug�medycznych �% Zagwarantowanie�pacjentowi�nieodpBatno[ci�[wiadczeD d B [ [ d D �% Zapewnienie�sprawnej�opieki�podstawowej�i�specjalistycznej �% Finansowanie usBug z podatk�w od os�b fizycznych prawnych itp �% Finansowanie�usBug�z�podatk�w�od�os�b�fizycznych,�prawnych�itp. �% Konieczno[�ingerencji�paDstwa�w�dziedzin�zdrowia�uzasadniona� celowo[ci�osigania�peBnej�r�wno[ci�w�dostpie�do�[wiadczeD g p j p �% Du|y�stopieD�centralizacji Model Siemaszki Model Siemaszki �% Finansowanie�przez�bud|et�centralny�(paDstwo) �% Kontrola�przez�instytucje�rzdowe�w�systemie�centralnego� planowania �% Wolny�wstp�dla�wszystkich�(wszyscy�pracujcy�s� pracownikami�zarobkowymi) �% Brak�sektora�prywatnego �% Sektor�zdrowia�jest�nieprodukcyjnym�dziaBem�gospodarki� narodowej�(sBabe�priorytety�ekonomiczne) dj ( B b i ki ) Model rezydualny Model rezydualny �% Dominujca�rola�sektora�prywatnego �% Swoboda�odpowiedzialno[�indywidualna�za�stan�zdrowia �% Finansowanie�z�dobrowolnych�skBadek�indywidualnych �% Sektor�zdrowia�traktowany�jest�jako�pole�dziaBalno[ci� ekonomicznej �% Kontrola�rynku�usBug�przez�organizacje�profesjonalne

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zarzadzanie Procesami Surma Wyklad 4 ZP
Zarzadzanie Procesami Surma Wyklad 1 ZP
Zarzadzanie Procesami Surma Wyklad 5 ZP
Zagadnienia egzaminacyjne do wykladu ZP
Zarzadzanie Procesami Surma Wyklad 3 ZP
Zarzadzanie Procesami Surma Wyklad 6 ZP
ZP wyklad4
BO ZP Wyklad Zarzadzanie Czasem
ZP wyklad2
BO ZP Wyklad Wstep do Zarzadzania Projektami
Sieci komputerowe wyklady dr Furtak
Wykład 05 Opadanie i fluidyzacja
WYKŁAD 1 Wprowadzenie do biotechnologii farmaceutycznej

więcej podobnych podstron