4855313001

Ewa Lisowska-Mieszkowska

5. FUNKCJONOWANIE SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA ŚRODOWISKOWEGO W POLSCE

Istnieje wiele opracowań, w których analizowano potencjalne koszty i korzyści z wdrożenia w organizacji systemu zarządzania środowiskowego. Na całkowity koszt certyfikowanego systemu składają się koszty opracowania i wdrożenia, koszty certyfikacji oraz koszty utrzymania systemu. Koszty opracowania i wdrożenia systemu są związane przede wszystkim z kosztami dokonania analizy aktualnego stanu organizacji w odniesieniu do środowiska, oceny aspektów środowiskowych, analizy wymogów prawa środowiskowego (w tym koszty zakupu aktów prawnych), a także z opracowaniem dokumentacji systemu (polityki, celów i zadań środowiskowych itp.), szkoleniem personelu, wprowadzeniem systemu monitoringu (zakupem sprzętu pomiarowego i przeszkoleniem pracowników, którzy będą obsługiwali aparaturę) oraz nakładami inwestycyjnymi ponoszonymi na etapie wdrażania¹. Mogą być one bardzo różne w zależności od wielkości i specyfiki organizacji.

Koszty certyfikacji wynikają z konieczności opłacenia audytu certyfikacyjnego i są uzależnione od wielkości organizacji oraz cennika jednostki certyfikującej. Na koszty funkcjonowania wdrożonego już systemu składają się natomiast nakłady inwestycyjne na realizację zadań przewidzianych w programie zarządzania, koszty funkcjonowania wyposażenia i urządzeń, koszty zakupu dóbr używanych do celów ochrony środowiska, które nie są związane bezpośrednio z funkcjonowaniem wyposażenia ochrony środowiska, koszty prowadzenia monitoringu (dodatkowe koszty wykonywania pomiarów, przeprowadzania analiz, konserwacji aparatury itp.), koszty kontroli funkcjonowania systemu (audytów zewnętrznych), koszty działalności laboratorium, dodatkowe opłaty ekologiczne związane z realizacją zadań inwestycyjnych przewidzianych w programie środowiskowym, koszty badań i rozwoju, koszty szkoleń i konsultacji, koszty zewnętrznych audytów zgodności (w przypadku systemów certyfikowanych) oraz koszty zarządzania, w tym wynagrodzenia personelu za dodatkowe prace wykonywane w związku z funkcjonowaniem systemu.

Wśród potencjalnych korzyści ekonomicznych wynikających z wdrożenia systemu najczęściej wymieniane są:

>    przychody uzyskane dzięki odzyskowi surowców wtórnych, zagospodarowaniu odpadów, w wyniku zastosowania recyklingu itp.,

>    oszczędności wynikające z szeroko rozumianego usprawnienia gospodarki materiałowej,

14

1

J. Ejdys, 2004. Metoda oceny wyników działalności środowiskowej. Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Zarządzania Środowiskiem, Politechnika Białostocka, Białystok.