5360936241

Koncepcje filozofii

Koncepcja klasyczna: 1) istnieje autonomiczny przedmiot, który bada tylko filozofia, jej przedmiot nie pokrywa się z przedmiotem żadnej innej nauki; 2) zdanie formułowane w filozofii maja wartość poznawczą, tj. można rozstrzygnąć, czy są prawdziwe czy fałszywe (w odróżnieniu np. od zdań poezji, które nie mają wartości prawdziwościowej). Przykład: metafizyka Arystotelesa, pytania ontologiczne o sposób istnienia takich obiektów, jak dzieło sztuki, ustrój, myśl. Koncepcja pozytywistyczna: 1) filozofia nie ma autonomicznego przedmiotu, wszystkie aspekty i strony świata są badane w naukach szczegółowych.

Zadaniem filozofii jest tylko synteza wyników uzyskanych w naukach szczegółowych i zbudowanie z nich jednolitego i uniwersalnego, naukowego obrazu świata. 2) Zdania formułowane w filozofii mają wartość poznawczą. Twórcą takiej koncepcji filozofii jest Augustę Comte. Comte dzielił rozwój ludzkości na trzy epoki: 1) epoka teologiczna, w której człowiek interpretuje świat przy pomocy religii; 2) epoka metafizyczna, w której człowiek tłumaczy świat przy pomocy filozofii (metafizyki); 3) epoka pozytywna, w której człowiek tłumaczy świat odwołują się do nauk szczegółowych. Koncepcja neopozytywistyczna: 1) Nauki dzielą się na nauki realne oraz formalne. Do realnych zaliczają się przyrodnicze i humanistyczne. Do nauk formalnych należy logika i matematyka. Filozoficzne problemy są badane w tych naukach (filozofia nie jest więc jakąś dyscypliną samodzielną i autonomiczną). Wszystkie inne problemy filozoficzne, które nie są badane w tych naukach, maja charakter problemów pozornych i zajmowanie się nimi jest podobne do uprawiania sztuki (np. problem sensu życia lub istnienia Boga). Koncepcja neopozytywistyczna jest związana z Kołem Wiedeńskim (neopozytywizmem, pozytywizmem logicznym), reprezentowanym m.in. przez takich myślicieli jak: Otto Neurath, Rudolf Camap, Moritz Schlick. Koncepcja irracjonalistyczna (światopoglądowa): 1) Nauki szczegółowe nie badają wszystkich aspektów świata, problemy, których nie są one w stanie rozwiązać to np. pytania o sens życia, kwestie eschatologiczne, los człowieka po śmierci. Te pytanie, mimo że nie można rozwiązać opierając się na doświadczeniu i eksperymencie, są jednakże nieusuwalne i ważkie. Te właśnie pytanie rozważa filozofia. 2) Zdania filozofii nie mają wartości prawdziwościowej, nie można rozstrzygnąć czy są fałszywe czy prawdziwe. Ale zadaniem filozofii nie jest formułowanie zdań prawdziwych w sensie definicji prawdy klasycznej, lecz sformułowanie takiej teorii, która będzie zaspokajała ludzkie pragnienie sensu. Filozofia jest tu więc w swojej funkcji podobna do mitu. Ponieważ ludzi można podzielić na różne duchowe typy, nie ma jednej filozofii, lecz różne jej odmiany. Przykładem takiej koncepcji filozofii jest stanowisko, które reprezentowali: Friedrich Nietzsche, Wilhelm Dilthey, Georg Simmel.

Fryderyk Nietzsche: człowiek słaby i człowiek dostojny i ich cechy, moralność słaba i dostojna; resentyment i jego wpływ na powstanie kultury zachodniej. Resentyment a chrześcijaństwo; kryzys kultury zachodniej; nadczłowiek i jego cechy.

Koncepcja lingwistyczna (związana z tradycją anglosaską): filozofia jest skupiona na analizie języka, w jakim są formułowane problemy i stanowiska filozoficzne. Często bowiem jest tak, że filozoficzne spory biorą się z odmiennego sensy przypisywanego tak samo brzmiącym sformułowaniom językowym. Przykładem możliwych nieporozumień, są na przykład odmienne sensy związane z niemieckimi określeniami “rzeczywistości” -Wirklichkeit, Tatsachlichkeit. W koncepcji lingwistycznej nie rezygnuje się jednakże z