614373313

Wybrane zagadnienia opiniowania sgdowo-informatycznego - Opiniowanie w sprawach przestępstw komputerowych

Na marginesie można wspomnieć jeszcze o dodatkowej trudności, jaką powoduje kwalifikacja prawna czynów, których znamiona są podobne do ustawowych znamion czynu zabronionego omawianego artykułu, w szczególności nielegalnego odbioru sygnału telewizyjnego oraz nielegalnego współdzielenia sygnału telewizyjnego (tzw. przestępstwo sharingu), który podlega ściganiu - wbrew temu, czego można by się spodziewać - z art. 6 oraz 7 UONUŚDE³²⁷.

³²⁷ Zob. np.: wyrok Sądu Najwyższego z 24 marca 2004 r. (IV KK 46/04). Sąd stwierdził: „Istotą występku, o jakim mowa w art. 267 § 1 KK jest uzyskanie informacji dyskrecjonalnej, nie przeznaczonej dla sprawcy. Program emitowany w sieci kablowej z natury rzeczy przeznaczony jest dla każdego, kto tylko uiści abonament. lak więc informacje zawarte w tym programie nie są informacjami, które nie są przeznaczone dla potencjalnych odbiorców. Sprawca, który bezprawnie z takich programów korzysta i pozyskuje zawarte w nich informacje, nie narusza więc dyspozycji art. 267 § 1 KK, lecz godzi jedynie w prawa majątkowe". To stanowisko Sądu Najwyższego było krytykowane w doktrynie (por. S. I loc: Karnoprawna ochrona informacji, Uniwersytet Opolski, Opole 2009, s. 81 i nast.).

Zob. też. postanowienie Sądu Najwyższego z 29 września 2004 r. (I KZP 21/04), w którym sąd m.in. stwierdził: „(...) Charakterystyczne jest, że Sąd Okręgowy, koncentrując się na eksponowaniu różnic między wymienionymi w art. 121 §2 KW, podlegającymi wyłudzeniu świadczeniami a opisywaną usługą telekomunikacyjną operuje, niejako automatycznie, pojęciem »wyłudzenia odbioru sygnału tclcwizyjnego«. Poprzestaje na tym jednak i z faktu tego nie wyciąga żadnych wniosków. Tymczasem uznanie opisanego zachowania za wyłudzenie w połączeniu ze stwierdzeniem, iż działanie to godzi w prawa majątkowe przedsiębiorstwa będącego nadawcą programu, powinno kierować jego ocenę na tory norm sankcjonowanych, określających uzyskanie bezprawnej korzyści przy pomocy określonych zabiegów i wyrządzenie szkody. Należą do nich normy regulujące oszustwo (art. 286 § 1 KK), bądź szalbierstwo (art. 121 § 2 KW), z których druga posługuje się wprost znamieniem wyłudzenia świadczenia płatnego. Nie powinno budzić wątpliwości, że w pojęciu wyłudzenia-dla zrealizowania zamiaru uniknięcia zapłaty należności za uzyskiwane świadczenie - mieści się działanie podstępne, które może polegać zarówno na wprowadzeniu kogoś w błąd, na wyzyskaniu jego błędu, jak i przede wszystkim, co godne podkreślenia, na bezpośrednim wyzyskaniu wytworzonej podstępnie sytuacji (wyzyskaniu nieświadomości). Takie rozumienie wskazanego wyrażenia ustawowego obowiązywało już na gruncie, stanowiącego odpowiednik art. 121 § 2 KW, przepisu art. 265 KK z 1932 r., którego komentatorzy (por. m.in. L. Peiper: Komentarz do Kodeksu karnego, Kraków 1933, s. 745; J. Makarewicz: Kodeks karni/ z komentarzem, Lwów 1935, s. 464; W. Makowski: Kodeks karni/, komentarz, Warszawa 1937, s. 812-813) wskazywali na brak

w

zasadniczych różnic w istocie szalbierstwa i oszustwa, zaś odmienności upatrywali m.in. właśnie w sposobie działania polegającego na wyzyskaniu nieświadomości, jakie to działanie, inaczej niż wprowadzenie w błąd lub wyzyskanie błędu, nie mieści się w znamionach oszustwa. Poglądy te, zaaprobowane w judykaturze Sądu Najwyższego (por. m.in. uzasadnienie uchwały z 29 lipca 1971 r. (IV KZP 17/71), zachowały aktualność w obecnym stanie prawnym.

145