Maciej Szmit
narto ograniczenia jawności427: można, jak się wydaje, spodziewać się, że skorzystanie z informacji publicznej nie jest nieuprawnionym samodzielnym rozszerzeniem przez biegłego materiału dowodowego, analogicznie trudno byłoby za takowe uznać skorzystanie z informacji zawartej w podręczniku czy encyklopedii, nawet jeśliby biegły czerpał z niej informacje nie tylko metodologiczne, ale i o stanach rzeczowych.
Można mieć szereg wątpliwości - zarówno natury moralnej, jak i technicznej - co do usunięcia w 1996 r. regulacji z art. 3 § 2 KPC tego przepisu, który dawał podstawę do skonstruowania zasady prawdy obiektywnej (prawdy materialnej). W praktyce biegłego informatyka nie powoduje ono raczej wspomnianego wcześniej „przyspieszenia i uproszczenia postępowania", a wręcz przeciwnie - strony stosunkowo często dostarczają niekompletną dokumentację techniczną czy projektową, zaś dopiero wydawane na jej podstawie opinie (kończące się często konkluzją „na podstawie przedstawionego materiału nie można wyciągnąć kategorycznych wniosków") skłaniają je do uzupełnienia materiału dowodowego i wnioskowania o kolejne opinie, przy czym taka sytuacja potrafi powtarzać się wielokrotnie. Strony bowiem (i ich pełnomocnie)' procesowi) często nie są przekonane o potrzebie skorzystania z pomocy „prywatnych" ekspertów i ustalają taktykę swojego postępowania niejako metodą prób i błędów, ponieważ biegły w postępowaniu cywilnym nie może im - zgodnie z tym, co napisano powyżej - w tym w żaden sposób pomóc. Biegłemu pozostaje cierpliwie znosić taką metodę pracy i liczyć na domyślność stron albo na decyzję sądu, który zdecyduje się jednak pokierować się zasadą prawdy (materialnej) i zapyta biegłego o sugerowany sposób dotarcia do niej. Pytania „co należy uczynić, aby udowodnić, że ..."428 czy „jakie dokumenty powinienem przedstawić" zdarzają się w sprawach informatycznych stosunkowo często. Jeśli pytanie takie zadaje strona, zdaniem autora, biegły może i powinien zwrócić się do sądu z pytaniem, czy ma na tak postawione pytanie odpowiedzieć, biorąc pod uwagę, że może ono zasugerować
127 Z tego rodzaju sytuacją można spotkać się przy opiniowaniu przy okazji sporów przed Krajową Izbą Odwoławczą (z formalnego punktu widzenia jest to postępowanie przed sądem polubownym, a więc postępowanie cywilne). Często strony nie dostarczają pełnej dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jest ona natomiast dostępna np. w Biuletynie Informacji Publicznej.
428 Por. P. Kowalski, J. Skladzień: Opiniowanie..., op. cit.
194