6878602209

elementarz Uranii

wszystkie te gwiazdy w znaczący sposób oddziałują na otaczającą je materię międzygwiaz-dową. Przede wszystkim gwiazdy B rozświetlają leżące często w ich sąsiedztwie obłoki pyłowo-gazowe. Dzięki rozpraszaniu promieniowania na ziarnach pyłu możemy efektowne formy takiego oddziaływania zaobserwować w postaci mgławic refleksyjnych — przykładem są choćby otaczające gwiazdy Plejad jasne mgławice.

W miarę przesuwania się ku coraz wcześniejszym podtypom gwiazdy B emitują coraz więcej promieniowania w dalekim ultrafiolecie. Fotony o długościach fali nie przekraczających 91,2 nm są w stanie jonizować atomy wodoru. Zatem ultrafioletowe promieniowanie gorącej gwiazdy może zamieniać otaczający je wodór neutralny w zjonizowany, tworząc tzw. obszar HII. Z kolei zachodzący spontanicznie proces rekombinacji spowoduje świecenie otaczającego gwiazdę obszaru, ale tym razem odbywa się to już nie w sposób ciągły, lecz w liniach widmowych. Najsilniejszą linią wodoru w zakresie widzialnym jest linia H_(/, toteż mgławice emisyjne szczególnie efektownie prezentują się w barwie czerwonej. Natomiast mgławice refleksyjne świecą tym silniej, im krótsza jest długość fali promieniowania, gdyż rozpraszanie maleje z długością fali.

(kr)

Na rozkładówce:

Pierwsza misja kosmiczna STS-1 promu kosmicznego — statek Columbia na platformie startowej Centrum Badań Kosmicznych im. Kennedyego na Florydzie. Start nastąpił 12 kwietnia 1981 r. w samo południe UT. Celem tej misji było sprawdzenie na orbicie parametrów i systemów technicznych promu kosmicznego we wszystkich fazach lotu. Lot trwał 2 dni 6 godzin 20 minut i 53 sekundy a statek, jak planowano, lądował bez problemów w Bazie Sił Lotniczych im. Edwarda w Kalifornii 14 kwietnia 1981 r.

72 URANIA - POSTĘPY ASTRONOMII 2/2003